Những điều thú vị từ một bộ sưu tập báo chí

Từ sưu tập Sài Gòn xưa đến sưu tập Báo chí

Huỳnh Minh Hiệp là cái tên không xa lạ trong giới sưu tập đồ cổ và cả đồ hiện đại. Anh được nhiều người đặt cho biệt danh “người lưu giữ ký ức”. Từ những bộ sưu tập tiền cổ, poster phim, đồ dùng Sài Gòn xưa…đến các quán cà phê tái hiện không gian xưa, anh không chỉ “lưu giữ” mà giúp cho người được tiếp cận có thể “sống lại” ký ức của mình.

Với Bộ sưu tập báo chí, anh Huỳnh Minh Hiệp chia sẻ, ý tưởng sưu tập các ấn phẩm báo chí có từ năm 2010 và khi có ý tưởng là anh lập tức bắt tay vào thực hiện.

Nhà sưu tập Huỳnh Minh Hiệp (ảnh Tỷ Huỳnh)

Nhà sưu tập Huỳnh Minh Hiệp kể: "Khi tôi bắt đầu có ý tưởng sưu tập, tìm lại các tờ báo cũ, tôi may mắn là làm việc cho Trung tâm UNESCO Nghiên cứu Bảo tồn cổ vật Việt Nam nên có dịp gặp gỡ nhiều nhà sưu tập, nhà nghiên cứu và tôi bày tỏ ý tưởng đó thì được họ hỗ trợ".

Bộ sưu tập Báo chí của anh Huỳnh Minh Hiệp “quý” ở số lượng lớn các đầu báo mà anh sưu tập được và “hiếm” ở bề dày lịch sử khi có những tờ báo có tuổi đời hàng trăm năm vẫn nguyên hình dạng, đầy đủ nội dung.

Nhiều phóng viên, nhà báo cho biết, có những tựa báo lâu đời, quý giá như Gia Định Báo, Lục Tỉnh Tân Văn, Văn Minh, Tiếng Dân, Trung Lập… chỉ được nghe tên, xem ảnh chụp khi học môn Lịch sử Báo chí trong trường Đại học, nên khi được nhìn tận mắt bộ sưu tập thì cảm thấy thật thú vị.

Còn với các sinh viên báo chí, truyền thông và cả sinh viên các ngành thuộc khối khoa học xã hội, may mắn được tiếp cận Bộ sưu tập Báo chí này thì đúng là một cơ hội hiếm có.

Thùy Liên, sinh viên Trường đại học UEF, TP.HCM chia sẻ: "Tôi may mắn được cùng các anh chị phóng viên của VOV tại TP.HCM xem Bộ sưu tập Báo chí của anh Huỳnh Minh Hiệp. Tôi thật sự bất ngờ vì công nghệ, nội dung của báo chí từ hàng trăm năm trước đã phát triển như vậy. Tôi mong là sẽ có nhiều sinh viên được tìm hiểu về báo chí thông qua bộ sưu tập này".

Anh Huỳnh Minh Hiệp chia sẻ với các sinh viên ngành Báo chí- Truyền thông (ảnh M.H)

Chính Nhà sưu tập Huỳnh Minh Hiệp cũng có mong muốn lan tỏa Bộ sưu tập báo chí của mình đến đông đảo công chúng, đầu tiên là đến những phóng viên, nhà báo, giảng viên và sinh viên báo chí truyền thông của các viện, trường. Tuy nhiên, với những tờ báo có tuổi đời hàng trăm năm như thế này, anh Hiệp cần có thêm thời gian để chuẩn bị điều kiện bảo quản tốt nhất trước khi đưa ra trưng bày rộng rãi.

Những điều thú vị từ những tờ báo cũ

Không chỉ đơn thuần là tìm kiếm, tập hợp và lưu giữ các tờ báo của các thời kỳ, Nhà sưu tập Huỳnh Minh Hiệp còn tìm tòi ở đó những điều thú vị, có thể giới thiệu, kể về điều đặc biệt của từng tờ báo.

"Bộ sưu tập Báo chí mang lại cho tôi nhiều điều thú vị. Qua tờ báo mình biết được tờ báo đó ra đời giai đoạn nào, kết thúc như thế nào, hàng trăm năm trước tình hình ra sao, thú vị lắm" - anh Hiệp nói.

Nhà sưu tập Huỳnh Minh Hiệp cùng tờ báo quý hiếm- Gia Định Báo (ảnh: M.H)

Có dịp xem tờ Gia Định Báo, nhiều người làm báo không khỏi ngạc nhiên khi năm 1890 mà công nghệ sắp chữ và in ấn đã phát triển như vậy. Tờ báo có khổ nhỏ, chữ rất nhỏ và chưa có hình ảnh nhưng được trình bày hài hòa, rõ ràng, in sắc nét.

Anh Huỳnh Minh Hiệp kể, 4 tờ Gia Định Báo có giá bằng 1 mét vuông đất đô thị Sài Gòn lúc đó.

Tờ Gia Định Báo

Anh Huỳnh Minh Hiệp thường đem các tờ báo cũ ra đọc và anh phát hiện ra, có tờ báo còn có những tin nhắn của tòa soạn viết tay trên bản bông khi không kịp sắp chữ trên bản kẽm, tìm thấy những mẩu quảng cáo, những phụ san đính kèm…

Những tờ báo cũ đôi khi còn đem đến cơ duyên gặp gỡ của nhà sưu tập với chính những người đã từng đọc hoặc góp phần tạo ra nó.

"Tờ Lục Tỉnh Tân Văn năm 1938 đã có quảng cáo về hiệu thuốc tân dược đầu tiên của Sài Gòn lúc đó- hiệu thuốc L.Solirène tồn tại từ năm 1865-1950. Ở tờ báo khác là tờ Buổi Sáng có ghi: Mua tờ báo này nhớ đòi cho bằng được truyện tranh Tề Thiên Đại Thánh tặng kèm. Khi tôi trưng bày tờ báo ở quán cà phê của tôi thì có ông Mai Sơn đọc được và nói ông ấy chính là người vẽ bộ truyện tranh đó, rồi ông ấy tặng cho tôi bản vẽ số 1 - bản đầu tiên của bộ truyện tranh Tề Thiên Đại Thánh" - anh Huỳnh Minh Hiệp cho biết thêm.

Hay như trong những tờ báo ở Sài Gòn những năm 1970-1975, trước khi miền Nam được giải phóng và đất nước thống nhất, nhiều người ngạc nhiên về tốc độ và công nghệ làm báo, về cách tòa soạn tương tác với độc giả, rất nhanh và gần gũi.

Gần như mỗi người tiếp cận với Bộ sưu tập Báo chí của anh Huỳnh Minh Hiệp đều có cho mình những cảm nhận rất riêng và thú vị.

Nhà báo Lưu Đình Triều và Nhà sưu tập Huỳnh Minh Hiệp (ảnh: Tỷ Huỳnh)

Nhà báo Lưu Đình Triều năm nay 73 tuổi cho biết, ông lần đầu được cầm tận tay tờ Gia Định Báo, lần đầu được tìm đọc lại những tờ báo trước năm 1975 ở cả miền Bắc và miền Nam.

Ông Triều vẫn nhớ, thời trẻ ông sống ở miền Nam và từng say mê đón đọc báo vào mỗi buổi chiều. "Tác nghiệp của các đồng nghiệp thời trước với tôi là thuộc về bậc thầy. Trước năm 1975 tôi đã rất mê đọc báo Sài Gòn. Hồi đó, báo phát hành thường vào buổi chiều. Mấy sạp báo nhiều lắm, gần nhà tôi có một sạp, tôi ra đó lấy báo xếp ngay ngắn cho chủ sạp, sau đó tôi được trả công bằng quyền được đọc bất kỳ tờ nào tôi thích" - ông Triều kể.

Nhà sưu tập như anh Huỳnh Minh Hiệp hay người từng làm báo như ông Lưu Đình Triều hoặc sinh viên báo chí truyền thông như Thùy Liên... đều có những cảm nhận, tìm tòi thú vị khi tiếp cận Bộ sưu tập Báo chí này.

Và chúng ta cũng vậy, nếu có điều kiện đọc những tờ báo cũ, chắc hẳn ai cũng có thêm cho mình những hiểu biết, kiến thức nhất định về tình hình thời sự, về cách nhìn nhận thời cuộc hay đơn giản chỉ là cách giao tiếp với độc giả, cách quảng cáo sản phẩm trên báo chí qua từng thời kỳ.

Báo chí, thời nào cũng vậy, thể hiện rõ nhất hơi thở cuộc sống. Báo chí, bao giờ cũng vậy, chứa đựng những điều rất giá trị và thú vị.

Một số tờ báo trong Bộ sưu tập

Minh Hạnh/VOV-TP.HCM