Những người 'giữ lửa' bản làng ở vùng cao Đà Bắc
Không quản nắng mưa, giá rét, không ngại đường đi ở nhiều nơi còn gập ghềnh, quanh co hay có xóm, bản hộ dân thưa thớt, nhiều năm qua, những người có uy tín (NCUT) ở huyện Đà Bắc đã phát huy vai trò trong cộng đồng. Họ là những tuyên truyền viên nhiệt huyết góp phần đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với người dân. Đồng thời, tích cực vận động bà con tham gia xây dựng nông thôn mới, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ ANTT vùng đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS). Chính vì vậy, NCUT đã được người dân địa phương ví như 'cây cao bóng cả' hay người 'giữ lửa' bản làng.
Dưới cái nắng chói chang, nóng rát đầu hè, ông Đinh Vinh Khuyến, NCUT xóm Tình, xã Tú Lý (Đà Bắc) vẫn miệt mài với việc làng, việc xóm. Ông Khuyến chia sẻ: "Từ khi về nghỉ chế độ, tôi thường xuyên tham gia các cuộc họp của xóm và đóng góp ý kiến, góp phần giúp cuộc họp hiệu quả, đi đến thống nhất trong việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của thôn. Tôi xác định đây là trách nhiệm của người cán bộ khi đã nghỉ hưu. Vì vậy, tôi được cấp ủy, chính quyền địa phương và bà con tín nhiệm bầu chọn là NCUT. Để phát huy tốt vai trò, trách nhiệm được giao, ngoài việc tích cực tuyên truyền các chủ trương, chính sách đến người dân thì bản thân mình phải nói đi đôi với làm để bà con học tập, noi theo. Do đó, tôi đã vận động gia đình và Nhân dân trong xóm tích cực lao động sản xuất, phát triển kinh tế để ổn định và dần nâng cao chất lượng cuộc sống”. Không chỉ hăng say lao động sản xuất, thời gian qua, ông Khuyến đã sát sao tuyên truyền, nhắc nhở bà con ý thức phòng, chống dịch Covid-19, giữ gìn tình làng, nghĩa xóm và chấp hành các quy định pháp luật về an tòa giao thông, hôn nhân - gia đình, bảo vệ môi trường… góp phần xây dựng làng quê yên bình, đổi mới.
Cũng như ông Đinh Vinh Khuyến, ở huyện Đà Bắc, nhiều NCUT đã trở thành cầu nối quan trọng giữa cấp ủy Đảng, chính quyền với Nhân dân, góp phần củng cố lòng tin của ĐBDTTS đối với Đảng, Nhà nước. Trong đó phải kể đến những tấm gương tiêu biểu như các ông: Xa Văn Ngọc, xóm Nhạp, xã Đồng Chum; Đinh Duy Thống, xóm Hạt, xã Yên Hòa; Lò Văn Quyết, xóm Diều Luông, xã Tân Minh; Xa Đức Lật, xóm Riêng, xã Tú Lý… đã có nhiều đóng góp trong phát triển KT-XH, xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh chính trị địa phương và là những gia đình gương mẫu.
Với đặc thù của huyện vùng cao có số xã, xóm thuộc diện đặc biệt khó khăn nhiều nhất tỉnh; 100% xã, thị trấn thuộc vùng dân tộc với 91,77% dân số là người DTTS, chủ yếu là người Tày, Mường, Dao. Vậy nên việc phát huy vai trò của NCUT đối với cộng đồng có ý nghĩa quan trọng. Hiện, toàn huyện Đà Bắc có 122 NCUT. Họ là những già làng, trưởng dòng họ, trưởng thôn bản, cán bộ nghỉ hưu, thầy mo, thầy cúng, nhà giáo, thầy thuốc, nhân sĩ, người SX-KD giỏi…
Đồng chí Đinh Thị Năm, Trưởng phòng Dân tộc huyện cho biết: Trong những năm qua, NCUT trên địa bàn huyện đóng vai trò quan trọng đến đời sống xã hội của ĐBDTTS. Những việc làm của họ thực sự là sợi dây gắn kết và cầu nối giữa Đảng với dân trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Thông qua đó tích cực góp phần thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, xóa đói, giảm nghèo, giữ vững ANTT trên địa bàn. Từ thực tiễn cho thấy, vai trò của NCUT đã có sự ảnh hưởng rất lớn đến công tác tuyên truyền trong cộng đồng. Họ đã vận động gia đình, hàng xóm phát triển kinh tế, áp dụng tiến bộ KHKT vào trồng trọt, chăn nuôi, bảo vệ rừng. Đặc biệt, nhiều NCUT đã tự nguyện hiến đất của gia đình và vận động các hộ hiến đất, hiến tài sản trên đất, đóng góp ngày công lao động để xây dựng công trình phúc lợi, nhất là mở rộng, làm đẹp cho những con đường bản làng, ngõ xóm.
Bên cạnh đó, những NCUT thực sự trở thành lực lượng nòng cốt, bằng hành động, việc làm cụ thể để làm gương và tích cực vận động, giáo dục con cháu trong dòng họ, cộng đồng tham gia giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, có ý thức xây dựng gia đình, làng bản văn hóa. Đồng thời, vận động Nhân dân xóa bỏ các hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang, nghi lễ của các dân tộc. Họ cũng là những tấm gương sáng tham gia phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, đấu tranh ngăn chặn vi phạm pháp luật ngay tại cơ sở; tham gia giải quyết hiệu quả các vụ việc liên quan đến ANTT, tranh chấp, khiếu kiện và hòa giải mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân…Với những hoạt động thầm lặng của NCUT ở rẻo cao Đà Bắc đã góp phần củng cố niềm tin của ĐBDTTS đối với Đảng, Nhà nước, thắt chặt khối đại đoàn kết các dân tộc.