Những thanh niên vùng đồng bào dân tộc thiểu số dũng cảm xin thoát nghèo

Tự trọng vươn lên thoát nghèo

Câu chuyện về những lá đơn xin thoát nghèo sẽ không có gì đặc biệt nếu không phải diễn ra ở miền núi. Đáng nói lại là, vùng đặc biệt khó khăn, nơi điều kiện kinh tế, cơ sở hạ tầng còn rất thiếu thốn, nhận thức của một bộ phận người dân tộc thiểu số còn hạn chế và bấy lâu nay bà con vẫn được thụ hưởng nhiều chính sách hỗ trợ của nhà nước.

Bản Tà Cóm (xã Trung Lý) là ngôi bản gần như biệt lập với thế giới bên ngoài vì được bao bọc bởi những dãy núi cao của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Hu và dòng sông Mã. Vùng đất này từng có cuộc sống hết sức khó khăn, luẩn quẩn trong đói nghèo khi nhiều gia đình ly tán, trẻ em thất học... vì ma túy, là một trong những bản khó khăn nhất của huyện Mường Lát. Song, gần đây nhiều hộ gia đình đã tự làm đơn xin thoát nghèo, trong đó có nhiều cặp vợ chồng còn rất trẻ.

Anh Sùng A Chai (bản Tà Cóm, Trung Lý) ngoài công việc giảng dạy, anh còn phát triển kinh tế gia đình bằng mô hình trồng trọt, chăn nuôi.

Đơn cử như hộ gia đình Anh Sùng A Chai (sinh năm 1995). Ở bản làng heo hút này, Anh Chai là một trong số ít người được đi học Đại học. Sau khi ra trường, anh đã về quê dạy học. Và từ những đồng tiền lương, anh Chai cùng vợ gom góp mua con giống, cây giống để phát triển mô hình trồng trọt, chăn nuôi. Không trông chờ, ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của nhà nước, anh Chai đã làm đơn lên xã xin thoát nghèo. Theo anh Chai, bản thân anh là giáo viên, cần có tự trọng, trách nhiệm trong việc gương mẫu, đi đầu trong các phong trào, đặc biệt là làm kinh tế. Đó cũng là cách truyền cảm hứng để bà con, các bậc phụ huynh có thêm động lực phấn đấu vươn lên trong cuộc sống.

Còn ngay sát biên giới Việt - Lào, hai bản Suối Tút và Con Dao xã Quang Chiểu, huyện Mường Lát là nơi sinh sống của cộng đồng người Dao gần một thế kỷ. Đây là 2 bản xa nhất, khó khăn nhất của xã Quang Chiểu, chỉ cách đây vài năm thôi, mảnh đất này còn được gọi là “3 không”, không điện, không đường, không chợ; đời sống chủ yếu là tự cung, tự cấp, thiếu thốn đủ đường, tỷ lệ hộ nghèo lên đến hơn 90%.

Tuy nhiên, đó là câu chuyện của những năm trước, giờ bản làng người Dao đã nhiều đổi khác, những nếp nhà sàn khang trang thay cho những ngôi nhà cũ kĩ, sập sệ; những đồi cam Lào phủ vàng; con đường mòn được thay thế bằng tuyến đường bê tông đã giúp xe ô tô có thể đi vào tận bản. Đầu 2023, người dân vui mừng, phấn khởi hơn khi bản đã được đóng điện lưới quốc gia; đời sống của bà con cũng vì thế mà đổi thay, bức tranh của Con Dao, Suối Tút đã được tô thêm một màu tươi mới.

Anh Tặng Văn Sinh được cấp tỉnh biểu dương thanh niên, sinh viên tiêu biểu và tấm gương khởi nghiệp vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Có được những kết quả đó là nhờ sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị và tinh thần vươn lên trong cuộc sống của bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Không chấp nhận chịu sống mãi cảnh khốn khó, anh Tặng Văn Sinh, (35 tuổi, bản Suối Tút, xã Quang Chiểu) đã quyết tâm tìm cho mình con đường thoát nghèo bằng mô hình trồng cam kết hợp nuôi bò, gà.

Anh Sinh tâm sự: “Cách đây 10 năm, sau khi nghiên cứu khí hậu và thổ nhưỡng của bản Piêng Liềng, cụm Sóc Tong, nơi được coi là “thủ phủ” trồng cam huyện Viêng Xay, nước bạn Lào, cũng là nơi giáp ranh với bản làng mình đang sinh sống. Tôi đã quyết định sang nước bạn học hỏi kinh nghiệm trồng cam. Khi ấy, đường xá đi lại còn muôn vàn khó khăn, tôi đã phải đi bộ 7-8km ra đường lớn rồi mượn xe máy của người quen “xuất ngoại” sang Lào. Sau khi có kiến thức và sự tự tin vợ chồng tôi đã vay mượn tiền mua giống và quyết tâm trồng cam.”

Những ngày đầu “khởi nghiệp”, hằng ngày hai vợ chồng anh cõng phân, đeo gùi lên đồi chăm sóc cam. Vừa chăm sóc cam, anh Sinh vừa sốt ruột chờ cây đến ngày đơm hoa, kết trái. Sau 5 năm, vườn cam bắt đầu ra hoa và “chín bói” cho thu hoạch, nhìn những quả cam chín, vỏ mỏng, vị thanh ngọt, anh bắt đầu thở phào nhẹ nhõm.

Đến nay, nhờ mô hình tổng hợp này, gia đình anh Sinh có thu nhập lên tới gần 200 triệu đồng/năm. Đây là nguồn thu nhập mơ ước của dân bản mà chưa bao giờ họ dám nghĩ tới. Khi gia đình có nguồn thu ổn định, năm 2024, anh Sinh đã tự nguyện viết đơn xin ra khỏi hộ nghèo và đem lên UBND xã để nộp. Không chỉ tự nguyện làm đơn, điều đáng quý anh Sinh còn vận động 8 gia đình khác trong bản cùng xin ra khỏi danh sách hộ nghèo.

Anh Lò Văn Bun, Bí thư Đoàn xã Quang Chiểu

Anh Lò Văn Bun, Bí thư Đoàn xã Quang Chiểu nhận xét: Đồng chí Tặng Văn Sinh là người năng nổ, nhiệt tình trong phong trào của địa phương. Anh luôn biết cố gắng, chịu khó làm ăn, là một trong những tấm gương vươn lên thoát nghèo. Năm ngoái, anh Sinh là 1 trong 3 thanh niên trên địa bàn xã được cấp tỉnh biểu dương thanh niên khởi nghiệp thành công trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Việc ra khỏi danh sách hộ nghèo, gia đình người dân tộc Dao này khiến họ không được hưởng nhiều chính sách của nhà nước như hỗ trợ tiền điện, tiền ăn của học sinh, gạo hỗ trợ, hỗ trợ tiền làm nhà... Tuy nhiên, các hộ dân ở đây biết rằng hành động này đồng nghĩa với việc sẽ nhường phần hỗ trợ đó cho các hộ dân khác khó khăn hơn.

Hàng trăm lá đơn xin thoát nghèo

Trao đổi với phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật, ông Vi Văn Hiện, Chủ tịch UBND xã Quang Chiểu cho biết: Chỉ cách đây ít năm, đồng bào dân tộc Dao sống ở 2 bản Suối Tút và Con Dao 100% là hộ nghèo, thì đến nay, nhờ sự nỗ lực của chính quyền, sự vươn lên của bà con, cuối năm 2024 còn 9/81 hộ nghèo. Gần đây toàn xã có tới hơn 60 lá đơn gửi lên xã xin được ra khỏi danh sách hộ nghèo. Đó là tín hiệu rất đáng mừng.

Thanh niên xã Quang Chiểu tập trung dọn dẹp đường làng, ngõ xóm

Theo thống kê của phòng Lao động -Thương Binh - Xã hội huyện Mường Lát cho thấy, từ năm 2023 đến nay, toàn huyện có hơn 100 lá đơn xin ra khỏi hộ nghèo, tập trung nhiều ở 2 xã Quang Chiểu và Mường Chanh. Đặc biệt, có hộ dân vượt hơn 10km ra UBND xã để nộp đơn xin ra khỏi hộ nghèo. Ông Trương Văn Bình, Trưởng phòng Lao động - Thương Binh - Xã hội huyện Mường Lát chia sẻ: “Việc tự nguyện xin thoát nghèo tạo nên điểm sáng về cuộc cách mạng xóa nghèo ở vùng biên. Điều này cho thấy người dân có ý thức vươn lên, tích cực lao động sản xuất, không trông chờ, ỷ lại. Sự thay đổi suy nghĩ và hành động của các hộ thật đáng trân trọng.”

Với quyết tâm từng bước đưa Mường Lát thoát nghèo, ngày 29/9/2022, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết 11 về “Xây dựng và phát triển huyện Mường Lát đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Đây là một Nghị quyết đặc thù mà Tỉnh ủy Thanh Hóa dành riêng cho Mường Lát. Từ sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước; sự nỗ lực không ngừng của chính quyền; cùng việc thay đổi nếp nghĩ cách làm của người dân địa phương; tin tưởng rằng một ngày không xa Mường Lát - huyện biên giới nghèo khó nhất của xứ Thanh sẽ thoát nghèo.

Từ năm 2022- 2023 huyện đã giảm được việc xin gạo cứu trợ. Năm 2024 là năm đầu tiên sau gần 30 năm thành lập huyện, Mường Lát không phải xin tỉnh cấp gạo cứu đói mùa giáp hạt.

Những lá đơn xin thoát nghèo ở miền biên viễn là câu chuyện đầy cảm hứng, đang từng bước xóa bỏ tư tưởng ỷ lại, phản ánh tinh thần tự lực, tự cường; là hành động thể hiện lòng tự trọng, ý chí vươn lên của bà con dân tộc thiểu số trong việc thoát nghèo và xây dựng cuộc sống mới. Những hộ này chia sẻ rằng, khi đời sống dần ổn định nhờ sự hỗ trợ ban đầu của chính quyền và các dự án giảm nghèo, họ không muốn phụ thuộc vào sự trợ giúp nữa. Thay vào đó, họ mong muốn nhường cơ hội đó cho những hộ còn khó khăn hơn.

Đinh Huê