Những ứng viên sáng giá có thể kế nhiệm Giáo hoàng Francis

Sau khi Giáo hoàng Francis qua đời, một mật nghị Hồng y sẽ được tổ chức vào tháng tới để bầu chọn người kế nhiệm.

Dưới đây là các hồng y có thể kế nhiệm Giáo hoàng Francis, theo hãng tin Reuters.

Hồng y Jean-Marc Aveline

Hồng y Jean-Marc Aveline (66 tuổi) hiện là tổng giám mục TP Marseille (Pháp). Theo báo chí Pháp, Hồng ý Aveline được một số giới Công giáo trong nước gọi là John XXIV, gợi nhớ đến Giáo hoàng John XXIII – vị giáo hoàng nổi tiếng với những cải cách vào đầu thập niên 1960.

Hồng y Jean-Marc Aveline. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Giáo hoàng Francis từng đùa rằng người kế nhiệm ông có thể lấy tên là John XXIV.

Hồng y Aveline được biết đến với phong cách gần gũi, dễ mến, hài hước và có tư tưởng gần gũi với Giáo hoàng Francis, đặc biệt về vấn đề nhập cư và quan hệ với thế giới Hồi giáo. Ông có bằng tiến sĩ thần học và bằng triết học.

Hồng y Aveline sinh ra tại Algeria trong một gia đình nhập cư người Tây Ban Nha, sau đó chuyển sang Pháp sau khi Algeria giành độc lập. Dưới thời Giáo hoàng Francis, Hồng y Aveline đã có những bước tiến lớn trong sự nghiệp: được phong làm giám mục năm 2013, tổng giám mục năm 2019 và trở thành hồng y ba năm sau đó.

Vị thế của Hồng y Aveline càng được nâng cao vào tháng 9-2023 khi ông tổ chức một hội nghị quốc tế của Giáo hội về các vấn đề Địa Trung Hải với Giáo hoàng Francis là khách mời danh dự.

Nếu được chọn, Hồng y Aveline sẽ trở thành vị giáo hoàng đến từ Pháp đầu tiên kể từ thế kỷ 14. Ông cũng sẽ là vị giáo hoàng trẻ nhất kể từ thời Giáo hoàng John Paul II. Dù hiểu tiếng Ý nhưng Hồng y Aveline không nói được ngôn ngữ này – điều có thể trở thành một bất lợi lớn trong vai trò Giáo hoàng.

Hồng y Peter Erdo

Nếu Hồng y Peter Erdo được chọn, ông sẽ được xem là lựa chọn dung hòa – tức là người thuộc nhóm bảo thủ nhưng vẫn giữ được mối quan hệ tốt với các hồng y có tư tưởng cấp tiến.

Hồng y Peter Erdo. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Vị hồng y 72 tuổi người Hungary này từng được coi là một ứng viên tiềm năng trong mật nghị năm 2013, nhờ vào các mối quan hệ rộng khắp trong Giáo hội ở châu Âu và châu Phi, cũng như vai trò tiên phong trong phong trào “Tân Phúc Âm hóa” nhằm khơi dậy đức tin Công giáo ở các quốc gia phát triển ngày càng thế tục hóa – một ưu tiên hàng đầu của nhiều hồng y.

Về thần học, Hồng y Erdo được xếp vào hàng bảo thủ, và trong các bài phát biểu khắp châu Âu, ông luôn nhấn mạnh đến cội rễ Kitô giáo của lục địa này. Tuy nhiên, ông cũng được nhìn nhận là người thực tế, và chưa từng công khai đối đầu với Giáo hoàng Francis như một số giáo sĩ có xu hướng truyền thống khác.

Là một chuyên gia về giáo luật, Hồng y Erdo có con đường thăng tiến nhanh chóng trong sự nghiệp: được phong làm giám mục khi mới ngoài 40 tuổi và trở thành hồng y vào năm 2003, khi mới 51 tuổi.

Hồng y Erdo nói tiếng Ý thành thạo, đồng thời sử dụng được tiếng Đức, Pháp, Tây Ban Nha và Nga – điều có thể giúp ông cải thiện quan hệ giữa Giáo hội Công giáo và Giáo hội Chính thống Nga sau giai đoạn nguội lạnh nghiêm trọng do xung đột ở Ukraine.

Hồng y Mario Grech

Hồng y Mario Grech (68 tuổi) hiện là Tổng Thư ký Thượng Hội đồng Giám mục – một vị trí quan trọng trong nội bộ Tòa thánh Vatican.

Hồng y Mario Grech. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Vị hồng y này đến từ đảo Gozo thuộc Malta – quốc gia nhỏ nhất Liên minh châu Âu (EU). Từ khởi đầu khiêm tốn, ông đã tiến xa và được Giáo hoàng Francis bổ nhiệm vào vị trí cao cấp.

Ban đầu, Hồng y Grech được xem là người có tư tưởng bảo thủ, nhưng trong những năm gần đây, ông lại trở thành một trong những người tích cực ủng hộ cải cách theo định hướng của Giáo hoàng Francis, và luôn cố gắng thích nghi với thời cuộc.

Năm 2014, trong một bài phát biểu tại Vatican, ông kêu gọi Giáo hội nên cởi mở hơn với các thành viên LGBT và sáng tạo hơn trong cách tiếp cận những vấn đề gia đình hiện đại.

Ngay sáng hôm sau bài phát biểu đó, tại bữa sáng chung, Giáo hoàng Francis đã vỗ vai ông và khen ngợi Hồng y Grech. Năm 2018, Hồng y Grech từng chia sẻ với tờ Malta Today rằng những chuyển biến mà Giáo hội đang trải qua là điều tích cực.

Hồng y Grech cũng cảnh báo rằng Giáo hội sẽ không còn giữ được vai trò trong xã hội hiện đại nếu cứ mãi hoài niệm về quá khứ.

Tuy vậy, những quan điểm cởi mở của ông cũng khiến ông vấp phải nhiều chỉ trích. Năm 2022, Hồng y bảo thủ Gerhard Muller công khai công kích ông, cho rằng học vấn của Hồng y Grech “không có gì đáng kể” và cáo buộc ông đi ngược lại giáo lý Công giáo.

Dù vậy, những người ủng hộ ông Grech cho rằng ông có mối quan hệ tốt với cả hai phe – bảo thủ và ôn hòa. Nhờ vị trí hiện tại, Hồng y Grech trở thành gương mặt quen thuộc với nhiều hồng y – một lợi thế lớn cho ông trước Mật nghị Hồng y.

Việc Hồng y Grech đến từ một quốc gia nhỏ cũng sẽ giúp ông tránh được những vấn đề nhạy cảm về ngoại giao hoặc địa chính trị. Ông luôn nhấn mạnh rằng ông ưu tiên đối thoại, đồng thuận hơn là đối đầu.

Hồng y Juan Jose Omella

Hồng y Juan Jose Omella (79 tuổi) hiện là Tổng giám mục TP Barcelona (Tây Ban Nha). Ông là người rất gần gũi với tư tưởng của Giáo hoàng Francis.

Hồng y Juan Jose Omella. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Dù mang danh vị cao trong Giáo hội, Hồng y Omella sống khiêm nhường và thân thiện, cống hiến sự nghiệp cho công việc mục vụ, thúc đẩy công bằng xã hội và thể hiện một tầm nhìn Công giáo đầy lòng trắc ẩn và bao dung.

“Chúng ta không nên chỉ nhìn thực tại qua con mắt của những người có nhiều [của cải], mà còn phải nhìn bằng con mắt của người nghèo” - Hồng y Omella nói với trang tin Crux vào tháng 4-2022.

Hồng y Omella sinh năm 1946 tại làng Cretas ở vùng đông bắc Tây Ban Nha. Sau khi được phong linh mục năm 1970, ông phục vụ tại nhiều giáo xứ ở Tây Ban Nha và từng làm nhà truyền giáo trong một năm tại Zaire, nay là CHDC Congo.

Ông được phong giám mục năm 1996 và được bổ nhiệm làm tổng giám mục Barcelona vào năm 2015. Chỉ một năm sau, Giáo hoàng Francis đã trao cho ông mũ đỏ hồng y – một động thái được xem là sự ủng hộ rõ ràng đối với khuynh hướng cấp tiến của ông Omella.

Hồng y Omella từng là Chủ tịch Hội đồng Giám mục Tây Ban Nha. Năm 2023, Giáo hoàng Francis đã mời Hồng y Omella tham gia nhóm “nội các” gồm 9 hồng y thân cận để cố vấn cho ngài về các vấn đề điều hành Giáo hội.

Hồng y Pietro Parolin

Hồng y Pietro Parolin là ứng viên được nhiều người tin tưởng vì là lựa chọn dung hòa giữa phe cấp tiến và phe bảo thủ. Ông là một nhà ngoại giao của Giáo hội và đã giữ chức Quốc vụ khanh Tòa Thánh – tương đương với vị trí thủ tướng – từ năm 2013, cùng năm Giáo hoàng Francis được bầu.

Hồng y Pietro Parolin. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Chức vụ này thường được gọi là “phó giáo hoàng”, vì đứng thứ hai trong hệ thống cấp bậc tại Vatican, chỉ sau Giáo hoàng.

Trước đó, Hồng y Parolin từng là Thứ trưởng phụ trách quan hệ quốc tế của Tòa Thánh dưới thời Giáo hoàng Benedict. Năm 2009, ông được bổ nhiệm làm Đại sứ Tòa Thánh tại Venezuela.

Với tính cách ôn hòa và phong thái nhã nhặn, nếu được bầu, Hồng y Parolin sẽ đưa ngôi vị giáo hoàng quay trở lại với người Ý sau ba đời giáo hoàng không phải người Ý.

Hồng y Luis Antonio Gokim Tagle

Hồng y Luis Antonio Gokim Tagle thường được gọi là “Francis châu Á” vì ông có cùng cam kết với Giáo hoàng Francis trong việc theo đuổi công bằng xã hội. Nếu được chọn, vị hồng y 69 tuổi người Philippines này sẽ trở thành giáo hoàng đầu tiên đến từ châu Á.

Hồng y Luis Antonio Gokim Tagle. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Hồng y Tagle có hàng chục năm kinh nghiệm mục vụ kể từ khi được phong linh mục vào năm 1982. Sau đó, ông tích lũy thêm kinh nghiệm quản lý khi lần lượt giữ chức giám mục Giáo phận Imus và tổng giám mục Manila.

Giáo hoàng Benedict phong ông làm hồng y vào năm 2012. Trong một động thái được cho là nhằm giúp ông Tagle có thêm kinh nghiệm tại Vatican, Giáo hoàng Francis năm 2019 đã điều ông từ Manila về giữ chức đứng đầu cơ quan truyền giáo của Giáo hội, gọi chính thức là Thánh bộ Truyền giảng Tin Mừng.

Hồng y Tagle nói thành thạo tiếng Ý và tiếng Anh. Từ năm 2015 đến 2022, ông là lãnh đạo cao nhất của Caritas Internationalis – liên minh gồm hơn 160 tổ chức Công giáo hoạt động trong lĩnh vực cứu trợ, dịch vụ xã hội và phát triển trên toàn thế giới.

Hồng y Joseph Tobin

Hồng y Joseph Tobin (72 tuổi) hiện là Tổng giám mục TP Newark, bang New Jersey (Mỹ).

Hồng y Joseph Tobin. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Hồng y Tobin đã sống và làm việc ở nhiều quốc gia khác nhau, thông thạo tiếng Ý, Tây Ban Nha, Pháp và Bồ Đào Nha. Ông cũng có kinh nghiệm làm việc tại Vatican và giữ các vị trí quan trọng trong Giáo hội Mỹ.

Từ năm 2009 đến 2012, Hồng y Tobin là nhân vật số hai của một cơ quan thuộc Vatican. Sau đó, Giáo hoàng Benedict bổ nhiệm ông làm Tổng giám mục TP Indianapolis (bang Indiana).

Giáo hoàng Francis phong ông làm hồng y vào năm 2016 và sau đó điều ông về làm Tổng giám mục Newark. Ở cương vị này, Hồng y Tobin đã phải đối mặt với một trong những vụ bê bối lớn nhất của Giáo hội Công giáo những năm gần đây.

Năm 2018, Hồng y Theodore McCarrick – người tiền nhiệm của ông Tobin tại Newark – bị đình chỉ chức vụ vì các cáo buộc sai trái tình dục. Ông McCarrick phủ nhận mọi cáo buộc, nhưng sau đó đã từ chức hồng y, bị tòa án của Vatican kết tội và bị loại khỏi hàng giáo sĩ.

Hồng y Tobin được ca ngợi vì cách ông xử lý vụ bê bối, đặc biệt là khi công khai các khoản bồi thường bí mật mà Tổng giáo phận từng chi trả cho các nạn nhân tố cáo McCarrick.

Hồng y Matteo Maria Zuppi

Khi được thăng chức làm Tổng giám mục TP Bologna (Ý) vào năm 2015, Hồng y Matteo Maria Zuppi được truyền thông gọi là “Bergoglio của nước Ý”, bởi ông có nhiều điểm tương đồng với Giáo hoàng Francis – vị giáo hoàng người Argentina có tên khai sinh Jorge Mario Bergoglio.

Hồng y Matteo Maria Zuppi. Ảnh: CATHOLIC NEWS AGENCY

Nếu được bầu, ông Zuppi sẽ trở thành giáo hoàng người Ý đầu tiên kể từ năm 1978.

Cũng giống như Giáo hoàng Francis, Hồng y Zuppi được biết đến là một “linh mục đường phố”, luôn dành sự quan tâm cho người nhập cư và người nghèo, và không mấy để tâm đến lễ nghi hay sự phô trương.

Nếu trở thành giáo hoàng, ông có thể sẽ bị phe bảo thủ nhìn bằng ánh mắt nghi ngờ. Vị hồng y người Ý này gắn bó chặt chẽ với Cộng đồng Sant’Egidio – một tổ chức Công giáo hoạt động toàn cầu vì hòa bình và công lý, có trụ sở tại Rome.

Gần đây, ông còn đảm nhận vai trò đặc phái viên của Giáo hoàng trong cuộc xung đột Nga–Ukraine, tập trung vào nỗ lực đưa những trẻ em mà Ukraine nói đã bị đưa sang Nga hoặc các vùng do Nga kiểm soát, trở về quê hương.

Hồng y Zuppi là người sinh ra và lớn lên ở Rome, nói giọng địa phương đậm chất La Mã và có nền tảng Công giáo vững chắc từ gia đình.

THẢO VY