Ninh Bình: Ngành giáo dục hướng tới phát triển con người toàn diện

Giáo dục toàn diện trở thành mục tiêu cốt lõi

Ngay từ những năm đầu triển khai Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, ngành giáo dục tỉnh Ninh Bình đã xác định rõ: phát triển toàn diện học sinh là sứ mệnh và mục tiêu xuyên suốt của toàn ngành.

Theo đó, tỉnh Ninh Bình đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, trong đó có việc xây dựng và cải tạo các trường học để đạt chuẩn quốc gia. Tính đến năm 2025, Ninh Bình đã đạt được tỷ lệ 96,6% trường học đạt chuẩn quốc gia. Cụ thể, 141 trong tổng số 143 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh có 100% trường mầm non, tiểu học, tiểu học & THCS, THCS công lập đạt chuẩn quốc gia.

Chất lượng giáo dục đại trà tại Ninh Bình được duy trì ổn định với tỷ lệ học sinh lên lớp, tốt nghiệp và vào đại học cao. Song song đó, giáo dục mũi nhọn tiếp tục là điểm sáng của tỉnh. Hàng năm, học sinh Ninh Bình đạt hàng chục giải trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp quốc gia, khu vực và Olympic chuyên ngành. Đây là kết quả của việc phát hiện, bồi dưỡng học sinh năng khiếu một cách bài bản, có hệ thống và liên tục.

Bên cạnh đó, Ninh Bình chú trọng phát triển thể chất cho học sinh. Các trường học đã tích cực tổ chức các môn thể thao ngoại khóa như bóng đá, cầu lông, cờ vua, bơi lội…, qua đó giúp học sinh rèn luyện sức khỏe, phát triển thể chất và tinh thần đồng đội. Các hội thi văn nghệ, mỹ thuật, sáng tạo khoa học kỹ thuật, hội trại kỹ năng… cũng được tổ chức thường xuyên, thu hút đông đảo học sinh tham gia.

Nhóm học sinh tỉnh Ninh Bình đoạt giải nhì cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” tại Ngày hội Khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ VII

Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp được lồng ghép vào các môn học và tổ chức dưới dạng chuyên đề. Học sinh được tham quan các làng nghề truyền thống, cơ sở sản xuất, bảo tàng, khu di tích lịch sử – văn hóa, giúp các em kết nối kiến thức sách vở với thực tiễn đời sống. Đồng thời, thông qua hoạt động này, học sinh được định hướng sớm về sở thích, khả năng, lựa chọn nghề nghiệp tương lai phù hợp.

Đồng thời, ngành giáo dục Ninh Bình luôn chủ động tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống, lòng nhân ái, trách nhiệm cộng đồng cho học sinh. Các chủ đề như: bảo vệ môi trường, chống bạo lực học đường, giáo dục giới tính, phòng chống ma túy, sử dụng mạng xã hội an toàn… được lồng ghép linh hoạt, sinh động, giúp học sinh tiếp cận vấn đề một cách tự nhiên và hiệu quả.

Đặc biệt, thông qua các phong trào thi đua như “Xây dựng trường học hạnh phúc”, “Nói lời hay – Làm việc tốt”, “Giờ học không điện thoại”, hay “Thư viện thân thiện”, học sinh tại Ninh Bình được khuyến khích sống tích cực, tôn trọng lẫn nhau và rèn luyện ý thức tự giác, kỷ luật.

Đổi mới tư duy giảng dạy

Trong hành trình giáo dục, tỉnh Ninh Bình đã đặt ra mục tiêu rõ ràng: xây dựng một nền giáo dục nhân bản, toàn diện, đề cao sự phát triển hài hòa giữa tri thức, đạo đức, kỹ năng và nhân cách người học. Để hiện thực hóa mục tiêu ấy, ngành giáo dục tỉnh đã và đang đẩy mạnh đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng lấy người học làm trung tâm, , đồng thời lan tỏa các giá trị nhân văn trong toàn bộ quá trình giáo dục.

Trước đây, việc dạy học phần lớn theo kiểu thụ động “thầy giảng – trò ghi”. Hiện nay, giáo viên tại các trường học trên địa bàn tỉnh Ninh Bình đã được tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên để chuyển đổi tư duy giảng dạy, hướng tới “kích hoạt” thay vì “truyền thụ”.

Trường THCS Ninh Sơn dạy học gắn với di sản văn hóa

Các phương pháp dạy học tích cực như: dạy học theo dự án, dạy học theo trạm, dạy học theo tình huống, thảo luận nhóm, kỹ thuật khăn phủ bàn, sơ đồ tư duy… được áp dụng rộng rãi trong lớp học. Việc kiểm tra, đánh giá học sinh cũng có nhiều đổi mới. Thay vì chỉ đánh giá qua các bài kiểm tra viết định kỳ, giáo viên được khuyến khích sử dụng nhiều hình thức như: quan sát hoạt động nhóm, đánh giá qua sản phẩm học tập, thuyết trình, nhật ký học tập, v.v…

Một đặc trưng nổi bật trong đổi mới giáo dục tại Ninh Bình là việc gắn bài học trên lớp với cuộc sống ngoài xã hội. Nhiều tiết học không còn bó hẹp trong bốn bức tường mà được mở rộng thông qua các buổi học ngoài trời, hoạt động trải nghiệm – sáng tạo, hoặc gắn kết với các vấn đề thực tiễn như bảo vệ môi trường, giữ gìn di sản văn hóa, ứng xử trong môi trường số…

Điểm nhấn trong chiến lược phát triển giáo dục tại Ninh Bình chính là việc nuôi dưỡng tinh thần nhân văn, lòng yêu thương và ý thức công dân ngay từ ghế nhà trường. Vì thế, các hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống, cảm xúc và kỹ năng xã hội được lồng ghép tự nhiên vào nhiều môn học và hoạt động ngoại khóa.

Trong quá trình đổi mới giáo dục, Ninh Bình đã đẩy mạnh công tác bồi dưỡng giáo viên theo hướng phát triển năng lực nghề nghiệp, đặc biệt là khả năng thiết kế bài học tích cực, khai thác CNTT, đánh giá học sinh bằng nhiều phương pháp linh hoạt.

Những nỗ lực kiên trì và bài bản của ngành giáo dục Ninh Bình trong thời gian qua đang từng bước tạo ra chuyển biến mạnh mẽ trong chất lượng dạy và học. Với phương châm “lấy người học làm trung tâm”, chú trọng phát triển đạo đức, trí tuệ, thể chất và kỹ năng, nền giáo dục của tỉnh đang dần khẳng định vị thế là một trong những địa phương có chất lượng giáo dục cao trong cả nước.

Trong tương lai, Ninh Bình tiếp tục phát huy thế mạnh, đổi mới phương pháp giảng dạy, hiện đại hóa cơ sở vật chất và không ngừng bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Tất cả vì một mục tiêu lớn: xây dựng một nền giáo dục nhân bản, toàn diện, góp phần hình thành lớp người mới – có tri thức, bản lĩnh và trách nhiệm với cộng đồng và đất nước./.

M.Q