Nỗ lực giảm phát thải trong sản xuất
Giảm phát thải trong sản xuất là hướng đi bắt buộc để doanh nghiệp (DN) nâng cao năng lực cũng như thích ứng với các yêu cầu quy chuẩn quốc tế; đồng thời đóng góp vào mục tiêu bảo vệ môi trường và các cam kết của quốc gia.

Đầu tư công nghệ, máy móc hiện đại là một trong những giải pháp để nâng cao hiệu suất sản xuất giảm phát thải ra môi trường. Ảnh: Vương Thế
Đồng Nai có ngành sản xuất công nghiệp lớn nên lượng phát thải hằng năm lớn. Cùng với các chính sách của địa phương thì những ngành tham gia vào sản xuất xanh để phát triển bền vững có vai trò không nhỏ để hướng tới phát triển bền vững.
Yêu cầu của tương lai
Theo PGS.TS Phùng Chí Sỹ, Giám đốc Trung tâm Công nghệ môi trường (ENTEC) thuộc Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam, muốn phát triển bền vững, các lĩnh vực sản xuất phải có kế hoạch giảm khí thải trong quá trình hoạt động. Kinh tế xanh, sản xuất giảm thiểu tác động tới môi trường và các tiêu chuẩn được đặt ra ngày một khắt khe hơn trong cộng đồng quốc tế, nhất là tại các nước có trình độ phát triển cao. Đây là xu thế toàn cầu, không một quốc gia nào đi ngược lại, bởi như thế sẽ lạc hậu và tự cô lập mình.
Tương tự, bà Nguyễn Thị Truyền, chuyên gia cao cấp Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) thông tin: Theo quy định, tất cả cơ sở sản xuất có phát thải hằng năm lớn hơn hoặc bằng 3 ngàn tấn khí CO2 tương đương, phải kiểm kê khí nhà kính. Qua kiểm kê khí nhà kính tại một số DN chế biến gỗ, lượng phát thải khí nhà kính từ tiêu thụ điện năng chiếm đến 90% tổng phát thải, các phát thải trực tiếp chiếm chưa đến 10%. Ngoài phát thải trong quá trình sản xuất, còn có các loại phát thải khác theo chuỗi. Do đó, việc tiết kiệm điện năng tiêu thụ sẽ giúp cắt giảm khí nhà kính hiệu quả nhất. Để tiết kiệm điện, cần thực hiện đồng bộ giải pháp quản lý, giải pháp kỹ thuật và tiến đến thay thế năng lượng.
Dư địa để các DN tối ưu hóa sản xuất, tối ưu hóa sử dụng năng lượng và nguyên vật liệu… để giảm khí thải còn nhiều. Tuy nhiên, đa phần các DN nhỏ và vừa vẫn chưa thực sự chú trọng. Tùy điều kiện thực tế, DN có thể áp dụng các giải pháp đầu tư lớn như: tăng cường quản lý nội vi, nâng cao hiệu quả hệ thống giám sát, đầu tư máy móc tự động hiện đại giảm tiêu thụ năng lượng, lắp hệ thống điện mặt trời…
Cùng với cả nước, Đồng Nai là địa phương có quy mô sản xuất công nghiệp lớn nên tỉnh rất quan tâm đến vấn đề này, đặt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Thời gian qua, nhờ sự nỗ lực, bước đầu tỉnh đã đạt được một số kết quả nổi bật như: Đồng Nai được Bộ Kế hoạch và Đầu tư chọn Khu công nghiệp Amata (phường Long Bình) thực hiện thí điểm khu công nghiệp sinh thái. Tỉnh cũng định hướng chọn lọc trong thu hút đầu tư của địa phương, hướng vào các lĩnh vực hiện đại, giảm thâm dụng đất đai, lao động và nguyên vật liệu nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao…
Doanh nghiệp không thể ngoài cuộc
Từ yêu cầu tất yếu của sự phát triển bền vững, cũng như để nâng cao năng lực, trình độ của mình, các DN phải vào cuộc. Tại Công ty TNHH On Semiconductor Việt Nam (Khu công nghiệp Biên Hòa 2, phường Trấn Biên, thuộc Tập đoàn On Semiconductor của Hoa Kỳ), 90% sản phẩm của DN phục vụ ngành sản xuất ô tô. DN đầu tư dự án hơn 2,3ha với quy mô 200 triệu USD. Các lĩnh vực hoạt động của DN là sản xuất và gia công mạch tích hợp, linh kiện bán dẫn, toàn bộ sản phẩm dùng để xuất khẩu và đặc biệt là hoàn toàn không có chất thải ra môi trường.
Nhà máy của Công ty TNHH Bosch Việt Nam (Khu công nghiệp Long Thành, xã Long Thành, thuộc Tập đoàn Bosch của Đức) cũng đặt ra những tiêu chuẩn, cam kết để bảo vệ môi trường. Nhà máy đã xây dựng hệ thống tái chế nước thải và từ năm 2020, có 65% tổng lượng nước tiêu thụ tại nhà máy đã được xử lý và tái sử dụng, góp phần tiết kiệm tài nguyên. Đồng thời DN cũng lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời, tạo ra khoảng 2,3 ngàn MWh năng lượng sạch hằng năm và giảm hơn 1,6 ngàn tấn khí thải CO2…
Không chỉ các nhà đầu tư nước ngoài, DN trong nước cũng ngày càng quan tâm vấn đề giảm phát thải.
Từ các hoạt động liên quan đến việc giảm phát thải đã giúp DN giảm tiêu thụ năng lượng, gia tăng năng suất trong quá trình sản xuất. Do đó, DN phải thay đổi cách làm truyền thống theo hướng giảm phát thải, xanh hóa chuỗi cung ứng hiện tại, coi đây là cơ hội để chuyển mình chứ không nên nhìn nhận là thách thức.
Ông Nguyễn Phương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và thủ công mỹ nghệ Đồng Nai (Dowa), Giám đốc Điều hành Công ty TNHH MTV Vitana (Khu công nghiệp Giang Điền, xã Trảng Bom) nhận định: Nhà nước đã ban hành các quy định về kiểm kê khí nhà kính đối với các DN, bắt đầu từ những công ty sản xuất lớn. Trên thế giới cũng rất quan tâm đến vấn đề khí thải carbon. Trong tương lai, việc mua và bán sản phẩm phải có tính toán vấn đề tiêu thụ carbon, đặc biệt đối với ngành gỗ là điều rất quan trọng và bắt buộc. Vitana đang triển khai kiểm kê khí nhà kính qua sự hợp tác cùng với ILO nhằm hướng đến giảm phát thải một cách tốt nhất, qua đó nâng cao năng lực sản xuất của mình.