Nói không với thuốc diệt cỏ

Ông Đinh Văn Trường, thôn Đắk Hà, xã Krông Nô từng bị giảm thị lực vì sử dụng thuốc diệt cỏ, 15 năm nay ông đã từ bỏ hoàn toàn hóa chất này trong sản xuất cà phê

Trên 15 năm nay, gia đình ông Đinh Văn Trường, thôn Đắk Hà, xã Krông Nô không sử dụng thuốc diệt cỏ trong sản xuất 3 ha cà phê. Theo ông Trường, thực tế mùa nắng hạn cỏ mọc chậm thì việc cắt, cuốc cỏ khá dễ dàng nhưng mùa mưa công cắt cỏ khá nhiều. Thường mỗi mùa mưa gia đình phải cắt cỏ 3-4 lần. So sánh, 4 lần cắt cỏ kéo dài sạch vườn bằng 2 lần xịt thuốc nhưng gia đình vẫn chọn cách cắt.

Khi hỏi về lý do từ bỏ thuốc diệt cỏ, ông Trường cho rằng bản thân ông từng rất “nghiện” thuốc diệt cỏ, nhất là thời kỳ gia đình ông mới lập nghiệp. Làm vườn cỏ mọc ngút ngàn, mùa mưa thì chừng 1 tháng là đã tốt trở lại nên công xạc, cuốc không thể làm xuể. Bản thân ông cũng vì lạm dụng thuốc diệt cỏ mà ảnh hưởng đến sức khỏe đôi mắt, phải chữa trị tại nhiều bệnh viện, tốn kém rất nhiều mới hồi phục trở lại.

Ông Trường nhấn mạnh, không chỉ sức khỏe bản thân giảm sút, xịt thuốc cỏ xuống vườn, được vài ba năm, cây cối cũng kém phát triển vì đất đai bị chai lì mà người bơm cũng dễ mang bệnh. “Hơn nữa, lạm dụng thuốc cỏ dễ ảnh hưởng đến chất lượng nông sản, không an toàn cho người sử dụng. Họ có thể vì dư lượng chất độc trong sản phẩm mà không sử dụng sản phẩm của mình. Do đó, thà mình bỏ công ra nhiều hơn để đổi lấy cái lợi lâu dài cho sức khỏe bản thân, gia đình, cộng đồng”, ông Trường khẳng định.

Ông cho rằng, từ bỏ thói quen dùng thuốc diệt cỏ không hề dễ. Có lẽ ông đã phải trả giá bằng sự sa sút sức khỏe bản thân thì mới từ bỏ được. Tuy nhiên, sau này khi đã từ bỏ được thứ hóa chất độc hại đó, ông và gia đình mới cảm nhận được những cái lợi lớn lao có được. Đó là sức khỏe tốt hơn, năng suất, sản lượng cà phê dần ổn định, thu nhập đạt cao hơn.

Anh Chảo Phu Nhân, Tổ dân phố 4, phường Bắc Gia Nghĩa có 3 sào ruộng lúa, hàng năm, sản xuất 2 vụ đông xuân và hè thu. Anh Nhân cho biết, trước đây, anh từng sử dụng thuốc diệt cỏ trong canh tác lúa khoảng 4 lần/năm. Nhưng 5 năm nay, anh xịt 1 lần/năm, có năm không xịt.

Lý giải điều này, anh cho rằng: “Mỗi lần xịt thuốc diệt cỏ về, tôi cảm thấy người mệt mỏi, lừ đừ, cổ họng nóng, rát mấy ngày sau mới thấy bình thường trở lại. Không tốt cho sức khỏe nên tôi bỏ dần đi. Để hạn chế cỏ, tôi làm đất kỹ càng hơn, nhổ cỏ bằng thủ công. Ít sử dụng thuốc diệt cỏ, tôi thấy sức khỏe tốt hơn”.

Bên cạnh những người như ông Trường, anh Nhân, thực tế ở một số địa phương phía Tây Lâm Đồng vẫn còn không ít trường hợp lạm dụng thuốc trừ cỏ trong sản xuất nông nghiệp, giao thông. Không hiếm gặp các loại chai lọ được bỏ lại trên ruộng, kênh mương, đường giao thông ảnh hưởng xấu đến môi trường đất, nước.

Thực tế những năm qua, một số ngành chức năng, địa phương đã đưa ra các quy định về việc cấm sử dụng thuốc diệt cỏ trong nông nghiệp, vệ sinh môi trường, giao thông. Nhiều trường hợp các cộng đồng dân cư, tổ dân phố, thôn, bon đề ra các quy định trong các hương ước, quy ước về nội dung này nhưng thực tiễn vẫn chưa triệt để.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, đơn vị đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền về canh tác an toàn với môi trường, nông sản an toàn qua việc xây dựng các mô hình, các lớp tập huấn kỹ thuật. Ngoài vai trò của ngành chức năng thì chính quyền, đoàn thể cơ sở cần có sự chung tay mạnh mẽ hơn nữa trong giám sát tại cộng đồng dân cư về việc sử dụng thuốc diệt cỏ có chứa các hoạt chất bị cấm ở Việt Nam, tránh việc dùng tùy tiện.

Theo quy định phụ lục của Thông tư 19/2022 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, thuốc trừ cỏ 1 hoạt chất 2.4.5 T là loại thuốc bảo vệ thực vật cấm sử dụng tại Việt Nam.

Hồng Thoan .