Nông dân Hà Nam 'lên đời' nhờ ứng dụng công nghệ vào sản xuất

Hà Nam là một tỉnh có thế mạnh về sản xuất nông nghiệp, với diện tích đất canh tác lớn và các sản phẩm nông sản phong phú như lúa, rau màu, và cây ăn quả. Tuy nhiên, nông nghiệp của tỉnh vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức về năng suất, thị trường...

Thúc đẩy công nghệ

Trong bối cảnh đó, chuyển đổi số trong nông nghiệp đang trở thành một giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả sản xuất, tối ưu hóa quy trình sản xuất, đồng thời gia tăng giá trị nông sản.

Các công nghệ như ứng dụng phần mềm quản lý, IoT (Internet of Things), drone (máy bay không người lái), và các hệ thống dữ liệu lớn (Big Data) đang được nhiều HTX áp dụng để theo dõi và dự báo thời tiết, điều kiện đất đai, cũng như nhu cầu thị trường.

Đơn cử, HTX Rau an toàn Liên Hà (xã Thanh Tân, huyện Thanh Liêm) là một trong những mô hình tiêu biểu trong việc ứng dụng công nghệ số tại Hà Nam.

Ứng dụng khoa học công nghệ giúp nông dân Hà Nam thắng lớn.

Với diện tích canh tác khoảng 50 ha, HTX chuyên sản xuất các loại rau ăn lá, rau củ quả, tiêu biểu như cải xanh, rau muống, rau ngót, bắp cải, cà rốt, su hào, và các loại rau gia vị khác. Sản phẩm của HTX được đảm bảo chất lượng an toàn, không sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật vượt mức cho phép, nhờ vào quy trình sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP.

Để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, thời gian qua, các thành viên của HTX đã áp dụng công nghệ vào quản lý sản xuất, từ việc giám sát chất lượng đất đai, lượng nước, đến việc theo dõi sự phát triển của cây trồng thông qua các hệ thống cảm biến và dữ liệu lớn.

Ngoài ra, HTX còn sử dụng phần mềm quản lý để lập kế hoạch sản xuất, điều chỉnh lịch gieo trồng và thu hoạch phù hợp với nhu cầu thị trường. Việc áp dụng công nghệ giúp các thành viên HTX Liên Hà tiết kiệm được chi phí và nâng cao năng suất, đồng thời cung cấp ra thị trường những sản phẩm sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Tương tự, sau hơn 3 năm đưa vào triển khai, mô hình trồng nho của HTX nông nghiệp công nghệ cao Đồng Du (xã Đồng Du, huyện Bình Lục) đã và đang cho thấy những ưu điểm vượt trội, giá trị kinh tế cao.

Để có được những thành công như vậy, ngay từ khi triển khai mô hình, HTX Đồng Du đã chủ động hoàn thiện quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, nhằm tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, sẵn sàng cạnh tranh với các sản phẩm cả trong và ngoài nước.

Hoàn thiện quy trình sản xuất

Ông Phạm Văn Đức, Giám đốc HTX Đồng Du, cho biết HTX triển khai mô hình từ năm 2019, với hai giống nho chủ lực là nho Hạ Đen, nho Mẫu Đơn. Đây là 2 giống nho có khả năng chống chịu tốt với biến động thời tiết, cho năng suất cao, chất lượng, hương vị tuyệt vời.

Bên cạnh hoàn thiện quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, HTX chủ động ứng dụng khoa học - công nghệ vào canh tác. Cụ thể, HTX đầu tư hàng tỷ đồng để xây dựng hệ thống nhà màng và mái che, hình thành một "lớp khiên" bảo vệ cho cây trồng trước thời tiết và côn trùng gây hại.

Gần 3 ha nho của HTX cũng đang được triển khai theo công nghệ sản xuất của Nhật Bản, ứng dụng tưới nhỏ giọt, thiết kế giàn leo chắc chắn, qua đó vừa góp phần giảm công lao động vừa tiết kiệm nước, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu.

Chính nhờ quy trình sản xuất khoa học, an toàn, năm 2022, sản phẩm nho của HTX Ðồng Du được cấp mã số vùng trồng. Đây là bước ngoặt giúp HTX khẳng định thương hiệu, nâng sức cạnh tranh.

“Trước kia, chưa có mã số vùng trồng, nho của chúng tôi dù bảo đảm chất lượng, nhưng khi đưa ra thị trường vẫn khó cạnh tranh, vì vô danh. Nhưng khi đăng ký sản xuất theo cấp mã số vùng trồng, sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, bán ra thị trường mọi người biết đến cây nho có truy xuất nguồn gốc, tiêu thụ thuận lợi hơn”, ông Đức nói.

Tham gia vào các HTX, tổ hợp tác giúp nông dân nâng cao sức cạnh tranh, cải thiện thu nhập.

Thực tế chứng minh việc xây dựng mã số vùng trồng không chỉ giúp nâng cao giá trị nông sản, nâng cao sức cạnh tranh từ thị trường nội địa đến xuất khẩu, mà còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất của nông dân, HTX, hướng đến nền sản xuất nông nghiệp xanh, bền vững.

Đáng chú ý, cùng với tích cực tham gia hoàn thiện sản xuất, xây dựng mã số vùng trồng, các HTX còn tích cực tham gia chuyển đổi số, đưa hàng hóa lên “chợ mạng”, từ đó lan tỏa thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ, nâng cao hiệu quả kinh tế cho thành viên, người lao động.

Điển hình, HTX Nông sản hữu cơ Phù Vân (xã Phù Vân, TP. Phủ Lý) đang là một trong những lá cờ đầu trong phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ cao, đưa sản phẩm vào các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng nông sản sạch.

Nâng cao hiệu quả

Lãnh đạo HTX Phù Vân cho biết việc đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số đã giúp HTX phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho trên 20 hộ trồng rau của thôn 4 và thôn 5 trên địa bàn xã.

Nhờ áp dụng công nghệ, minh bạch trong sản xuất, các sản phẩm của HTX ngày càng được lòng người tiêu dùng. Hiện, với diện tích trên 3 ha trồng rau, mỗi năm, HTX tiêu thụ trên 100 tấn rau an toàn, rau hữu cơ các loại cho các nhà hàng, cửa hàng nông sản sạch trong và ngoài tỉnh. Trong đó, sản phẩm rau mồng tơi, rau muống rất được khách hàng ưa chuộng.

Có thể thấy, các HTX, tổ hợp tác ngày càng cho thấy dấu ấn quan trọng trong quá trình phát triển nền nông nghiệp thông minh, nâng cao thu nhập cho người dân các địa phương trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Những thành công này không thể không nhắc đến sự đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Hà Nam.

Một trong những hoạt động nổi bật của Liên minh HTX Việt Nam tại tỉnh Hà Nam là các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực cho các cán bộ quản lý của hợp tác xã. Chương trình này bao gồm các khóa học về quản lý tài chính, quản lý sản xuất, marketing, xây dựng chiến lược kinh doanh, và các kỹ năng mềm khác giúp cán bộ HTX nâng cao khả năng lãnh đạo và điều hành.

Đặc biệt, các chương trình đào tạo cũng tập trung vào việc trang bị kiến thức về các quy trình sản xuất hiện đại, tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm (như VietGAP, GlobalGAP), cũng như các kiến thức về bảo vệ môi trường và an toàn lao động. Qua đó, các HTX tại Hà Nam có thể nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Liên minh HTX Việt Nam còn hỗ trợ các hợp tác xã tại Hà Nam trong việc kết nối với thị trường tiêu thụ, giúp sản phẩm của các HTX được tiếp cận rộng rãi hơn. Chương trình hỗ trợ này bao gồm việc tạo điều kiện để các HTX tham gia vào các hội chợ, triển lãm nông sản, chương trình xúc tiến thương mại, kết nối doanh nghiệp với HTX, đồng thời quảng bá sản phẩm qua các kênh bán hàng trực tuyến, sàn thương mại điện tử.

Điều này giúp các HTX tại Hà Nam không chỉ tiêu thụ sản phẩm trong tỉnh mà còn mở rộng ra thị trường các tỉnh thành khác và xuất khẩu. Ngoài ra, Liên minh HTX Việt Nam cũng hỗ trợ các HTX xây dựng thương hiệu và nâng cao giá trị sản phẩm qua các chứng nhận chất lượng, góp phần thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông sản sạch, an toàn.

Về hỗ trợ tài chính và tín dụng, Liên minh HTX Việt Nam đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ tài chính, tín dụng cho các hợp tác xã, đặc biệt là trong việc vay vốn ưu đãi để đầu tư vào sản xuất và phát triển hạ tầng. Các HTX tại Hà Nam có thể tiếp cận các nguồn vốn từ các ngân hàng, quỹ hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn với lãi suất thấp và các chính sách tín dụng linh hoạt.

Đông Phong