Ông giáo về hưu và hành trình trở thành nông dân xuất sắc Việt Nam
Sau khi nghỉ hưu, thầy giáo Nguyễn An Sơn ở xã Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk đã trở về với vườn cà phê của gia đình và canh tác cà phê theo kỹ thuật rất mới. Ông không chỉ tạo dựng thành công kinh tế bền vững mà còn lan tỏa cách làm này đến nhiều nông dân khác và được tỉnh đề cử tuyên dương Nông dân Việt Nam xuất sắc.
Năm 2021, khi vừa nghỉ hưu, thầy giáo Nguyễn An Sơn đã đầu tư ngay hệ thống tưới nhỏ giọt của Israel trên diện tích 6,5 hecta cà phê Robusta của gia đình kết hợp kỹ thuật trồng “đa thân - thả ngọn”. Ông cho biết, cách làm này là đi ngược tập quán trồng cà phê "đơn thân - hãm ngọn” ở Đắk Lắk, nhưng đã giúp tiết kiệm nước, giảm chi phí phân bón, hạn chế sâu bệnh, đồng thời nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế.
“Trước đây là đơn thân hãm ngọn hái trái ở cành thứ cấp. Khi mình hãm ngọn thì bất cứ thứ gì hãm ngọn cũng lên chồi, cây thả ngọn chồi vượt không nhiều nên công làm chồi không nhiều và thân thiện với môi trường, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Bởi khi chúng tôi sử dụng tưới nhỏ giọt sử dụng lượng nước rất ít và không bị ảnh hưởng thời tiết khi bỏ phân. Trước đây, muốn bỏ phân phải quan tâm tới thời tiết mới dám bỏ phân, còn bây giờ đến ngày, đến giờ là chúng tôi cung cấp dinh dưỡng vừa đủ, kịp thời và đúng thời điểm, do đó, chất lượng hạt cà phê rất cao", ông Sơn chia sẻ.

Năng suất vườn cà phê của thầy giáo - nông dân Nguyễn An Sơn đạt bình quân 5,5 tấn nhân/ha, cao gấp 1,5 lần so với cách trồng truyền thống.
Nhờ áp dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật, năng suất vườn cà phê của thầy giáo - nông dân Nguyễn An Sơn đạt bình quân 5,5 tấn nhân/hecta, cao gấp 1,5 lần so với cách trồng truyền thống, lợi nhuận bình quân hằng năm đạt gần 1 tỷ đồng. Đặc biệt, việc ứng dụng tưới nhỏ giọt và kỹ thuật đa thân giúp giảm đáng kể công lao động, chỉ còn khoảng 1/6 so với trước.
Theo TS. Phan Việt Hà, Phó Viện trưởng, Phụ trách Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên, cách làm của ông Nguyễn An Sơn thể hiện rõ sự cân bằng giữa hiệu quả kinh tế và trách nhiệm với môi trường, một hướng đi mà nông nghiệp Tây Nguyên đang rất cần.
“Cách làm thả ngọn, đa thân mà ông Sơn áp dụng là một hướng đi phù hợp trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay. Cây cà phê có tán lá dày, che phủ tốt, vừa giữ ẩm cho đất, vừa giảm áp lực sâu bệnh. Đây là giải pháp kỹ thuật bền vững, giúp tăng năng suất nhưng đồng thời giảm chi phí chăm sóc, rất cần được nhân rộng tại các vùng cà phê trọng điểm", TS. Phan Việt Hà đánh giá.

Nhiều nông dân trong và ngoài tỉnh đã đến tham quan, học tập mô hình trồng cà phê đa thân - thả ngọn của ông Nguyễn An Sơn.
Với tâm thế của một nhà giáo, thầy giáo - nông dân Nguyễn An Sơn thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm về tái canh cà phê, kỹ thuật đa thân hay hệ thống tưới nhỏ giọt với bà con xung quanh. Nhiều nông hộ đã đến tham quan, học tập mô hình và làm theo.
“Ông Nguyễn An Sơn, một người mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật cũng như phương pháp canh tác cà phê mới. Ông sẵn sàng cho tham quan và chỉ bảo tận tình, ông biết được điều gì và thành công rồi thì sẽ phổ biến cho nhân dân. Qua đó, hội nông dân xã cũng đã tổ chức rất nhiều đoàn tham quan học tập học hỏi. Những vườn cà phê già cỗi muốn tái canh thì họ đều thực hiện theo phương pháp sản xuất mới theo hướng cà phê đa thân không hãm ngọn của ông Sơn”, ông Nguyễn Hùng Vỹ, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk cho biết.

Ông Nguyễn An Sơn đã đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt của Israel trên diện tích 6,5 ha cà phê Robusta của gia đình.
Dù đã rời bục giảng, trở thành nông dân nhưng thầy giáo Nguyễn An Sơn vẫn là người truyền lửa, đưa tri thức vào nông nghiệp, góp sức làm cho nông nghiệp Đắk Lắk xanh hơn đủ sức cạnh tranh toàn cầu. Những nỗ lực và đóng góp ấy đã được ghi nhận. Năm 2024, ông vinh dự được UBND tỉnh Đắk Lắk công nhận danh hiệu “Nông dân xuất sắc của tỉnh”. Năm nay, ông tiếp tục được bình chọn, giới thiệu tuyên dương trong danh sách “Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025”.