Ông Trump đổi giọng

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đổi giọng về nền kinh tế Mỹ. Ảnh: Reuters.

Suốt những tuần qua, ông Trump và các cố vấn kinh tế khẳng định thuế quan sẽ chỉ gây ra tác động tiêu cực trong ngắn hạn và sẽ giúp người Mỹ thịnh vượng hơn trong dài hạn. Tuy vậy, giọng điệu của ông chủ Nhà Trắng dường như đang dần thay đổi.

Hôm 4/5, khi bị phóng viên hỏi rằng liệu ông có công nhận thuế quan sẽ khiến giá cả tăng hay không, ông Trump ban đầu tuyên bố động thái này sẽ “khiến chúng ta giàu có” - tương tự những gì ông nói trong thời gian qua, theo NBC News.

Tuy vậy, ông sau đó ám chỉ người dân Mỹ không nên chi quá nhiều tiền cho “những thứ chúng ta không cần” - như đồ chơi trẻ em.

“Tôi chỉ muốn nói là chúng ta không cần tới 30 con búp bê. (Những đứa trẻ) có thể chỉ có ba con. Chúng cũng không cần tới 250 cái bút chì, thay vào đó là năm cái”, ông Trump nói, thừa nhận giá cả các mặt hàng này có thể gia tăng.

Những lời chỉ trích

Theo cựu Giám đốc Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ Doughlas Holtz-Eakin, Chủ tịch nhóm vận động trung hữu American Action Forum (AAF), phát biểu của ông Trump là “vô tâm”.

“Tôi cho rằng phát biểu này quá vô tâm. Ông ấy dường như muốn nói: ‘Mọi người quá vật chất. Mọi người không cần nhiều búp bê đến vậy’”, ông Holtz-Eakin nói. “Tôi không nghĩ thông điệp này sẽ được hưởng ứng”.

Ông Marc Short, người từng là phụ tá hàng đầu của Phó tổng thống Mỹ Mike Pence trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, cảnh báo ông chủ Nhà Trắng có thể khiến nhiều người không hài lòng nếu tiếp tục phát ngôn liên quan đến búp bê, cho rằng ông Trump đã mang “quan điểm của giới tinh hoa”.

Trong khi đó, ông Daniel Hornung, cựu Phó giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Mỹ dưới thời Tổng thống Biden, chỉ ra mức thuế cao nhằm vào Trung Quốc và các đối tác thương mại lớn khác sẽ chủ yếu tác động tới những người dân Mỹ thu nhập thấp, không phải những người có thể mua 30 món đồ chơi.

Ông Trump lên tiếng cho rằng người Mỹ nên chi tiêu ít đi giữa mức thuế quan cao. Ảnh: Reuters.

“Nói rằng những người thu nhập thấp và trung bình nên chi tiêu ít hơn, mua những đồ rẻ hơn đã bỏ lỡ một điểm quan trọng”, ông Hornung nói. “Một bộ phận lớn người dân không có đủ tiền để mua những thứ đắt đỏ. Việc một mặt hàng có tăng giá 5%, 10%, 20% hay 100% hay không rất quan trọng với họ”.

Theo ông Trump và các cố vấn, thuế quan mang lại hàng loạt lợi ích cho nền kinh tế Mỹ: Tăng cường hoạt động chế biến - chế tạo tại Mỹ, tạo ra việc làm, tăng nguồn thu và giúp nước Mỹ có thêm con bài đàm phán với các đối tác.

Quan điểm của người dân Mỹ về chủ đề này vẫn tương đối chia rẽ và khó đoán. Sau quãng thời gian sụt giảm, tỷ lệ ủng hộ của cử tri dành cho ông Trump đang có dấu hiệu phục hồi, theo kết quả khảo sát của các hãng thăm dò dư luận Mỹ.

Thay đổi của ông Trump

Ông Trump dường như cũng đã chấp nhận sự thật rằng các thỏa thuận thương mại không phải điều có thể đạt được trong “một sớm một chiều”.

Sau khi tạm hoãn áp dụng thuế đối ứng với các đối tác - trừ Trung Quốc, ông chủ Nhà Trắng và các cố vấn thân cận dường như tin tưởng các thỏa thuận sẽ sớm có hiệu lực. “Chúng tôi có 90 thỏa thuận đang chờ xử lý trong 90 ngày”, cố vấn thương mại Peter Navarro nói với NBC News.

“Các anh chị suốt ngày viết về các thỏa thuận”, ông Trump nói với báo giới hôm 6/5. “Tôi mong rằng các anh chị sẽ dừng hỏi: Các ngài ký được bao nhiêu thỏa thuận trong tuần này rồi. Sẽ đến ngày mà chúng tôi mang lại 100 thỏa thuận”.

Ông Trump thậm chí để ngỏ khả năng thay đổi chính sách thuế quan với Trung Quốc - một trong những vấn đề Mỹ tỏ ra cứng rắn nhất trong thời gian qua.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump tuyên bố mức thuế 80% với Trung Quốc “có vẻ hợp lý”. Mức thuế Mỹ đang áp dụng với Trung Quốc là 145%.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Các quan chức Mỹ và Trung Quốc sắp gặp mặt để thảo luận về vấn đề kinh tế. Ảnh: Reuters.

Động thái được đưa ra ngay trước cuộc gặp giữa các quan chức cấp cao phụ trách kinh tế hai nước - Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent - tại Geneva, Thụy Sĩ.

Ngoài Trung Quốc, chính quyền Trump cũng đang thúc đẩy đàm phán với hàng loạt đối tác thương mại khác.

“Chúng ta có 18 đối tác thương mại đặc biệt quan trọng và chúng ta đang đàm phán với 17 trong số đó”, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent trình bày trước Quốc hội Mỹ hôm 16/5.

Hà Thủy