Ông Trump và Zelensky tranh cãi về số tiền 350 tỷ USD

Trong một bài đăng trên trang cá nhân Truth Social ngày 19/2, ông Trump khẳng định rằng Mỹ đã chi 350 tỷ USD viện trợ cho Ukraine.

Tuy nhiên, ông Zelensky đã bác bỏ thông tin này, cho rằng con số này không phản ánh đúng thực tế. Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine đã nhận được trực tiếp 75 tỷ USD, một con số thấp hơn nhiều so với ước tính của Mỹ, trong khi 100 tỷ USD khác được hứa hẹn "chưa bao giờ đến tay" Ukraine.

Dường như hai nhà lãnh đạo đang nói chuyện theo những cách hoàn toàn khác nhau, khi ông Trump và các quan chức trong chính quyền Mỹ bỏ qua những ghi chép rõ ràng về phương thức tính toán và phân bổ viện trợ dành cho Ukaine trong thời gian qua.

Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh: Getty

Mỹ đã phân bổ hơn 174 tỷ USD để đối phó với cuộc chiến của Nga tại Ukraine, theo báo cáo từ Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội công bố tháng trước. Việc giám sát chi tiết các khoản tiền này được thực hiện bởi Nhóm công tác liên ngành liên bang về Ukraine. Theo phân tích của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại dựa trên dữ liệu từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội, hơn 100 tỷ USD, bao gồm cả hỗ trợ nhân đạo và quân sự, đã đến tay Ukraine.

Trong một bài phát biểu mới đây, Tổng thống Volodymyr Zelensky thừa nhận rằng phần lớn viện trợ của Mỹ không phải là tiền mặt mà bao gồm vũ khí, đào tạo quân sự, các chương trình nhân đạo và nhiều lĩnh vực khác.

"Tôi không biết tất cả số tiền này ở đâu", ông Zelensky nói.

Tuy nhiên, ông Trump dường như diễn giải phát biểu này như một sự thừa nhận rằng số tiền đã bị thất thoát. Trong khi đó, có ý kiến cho rằng thực tế là ông Zelensky không nắm rõ chi tiết phân bổ ngân sách.

"Vấn đề nằm ở cách thức viện trợ được phân bổ. Không phải tất cả viện trợ đều chảy trực tiếp qua chính phủ Ukraine", ông Mark Cancian, Cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho biết.

Theo bà Marianna Fakhurdinova, nghiên cứu viên thỉnh giảng tại Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu ở Washington, hàng chục tỷ USD trong số các khoản viện trợ của Mỹ thực tế không được dành riêng cho Ukraine, Những quỹ này đã được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, cụ thể như chuyển giao thiết bị từ kho dự trữ quân sự của Mỹ, tăng cường năng lực quân sự của Mỹ tại châu Âu, viện trợ nhân đạo thông qua các tổ chức châu Âu, đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu và thực thi lệnh trừng phạt,...

Một phần lớn nguồn tiền từ các quỹ cũng được sử dụng trong việc ký kết các hợp đồng với các nhà sản xuất quốc phòng Mỹ, giúp Ukraine mua vũ khí và thiết bị thông qua Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine. Chuyên gia Cancian lưu ý rằng có thể mất nhiều năm để giải ngân toàn bộ số tiền này.

Theo báo cáo của Tổng thanh tra đặc biệt gửi Quốc hội Mỹ vào cuối năm ngoái, trong số 131 tỷ USD dành cho an ninh, 46,5 tỷ USD được chi cho việc tăng cường hiện diện quân sự của Mỹ tại châu Âu.

Phần lớn viện trợ vẫn được giữ lại tại Mỹ, góp phần thúc đẩy nền kinh tế địa phương thông qua sản xuất và phát triển vũ khí, đạn dược. Riêng trong năm 2024, 25,7 tỷ USD đã được phân bổ để mua thiết bị quân sự mới, trong đó 7 tỷ USD được đầu tư vào việc tăng cường năng lực sản xuất đạn dược của Mỹ, CSIS cho biết.

Không rõ Tổng thống Zelensky lấy con số 75 tỷ USD từ đâu nhưng có một số cách lý giải hợp lý cho tuyên bố của nhà lãnh đạo Kiev. Theo báo cáo của Tổng thanh tra đặc biệt, tính đến mùa thu năm ngoái, khoảng 86,7 tỷ USD trong tổng số 183 tỷ USD cam kết viện trợ cho Ukraine đã được giải ngân. Giá trị thiết bị quân sự mà Ukraine nhận được rơi vào khoảng 73,4 tỷ USD, theo phân tích của ông Cancian.

Trong bài đăng trên Truth Social, Trump cho biết Mỹ đã chi nhiều hơn 200 tỷ USD so với châu Âu cho Ukraine. Liên minh châu Âu đã cam kết gần 145 tỷ USD để hỗ trợ Ukraine trong xung đột với Nga, bao gồm viện trợ tài chính, quân sự, nhân đạo và hỗ trợ người tị nạn.

Diệp Thảo/VOV.VN (biên dịch) Theo The Washington Post, CNN