Phát huy vai trò kinh tế tập thể
Kinh tế tập thể đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc cơ cấu lại sản xuất, thúc đẩy sản xuất hàng hóa phát triển. Kinh tế tập thể nếu phát triển đúng hướng, sẽ là một yếu tố và động lực cơ bản để đổi mới tư duy, nâng cao trình độ sản xuất trên mọi phương diện cho người nông dân, tạo nền tảng thúc đẩy quá trình xây dựng nông thôn mới.
Hiệu quả kinh tế tập thể
Năm 2018, anh Nguyễn Ngọc Sáng, thôn Đông Thịnh, xã Đông Thọ (Sơn Dương) thành lập Hợp tác xã (HTX) sản xuất, chế biến thực phẩm an toàn Sáng Nhung. HTX hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực chăn nuôi lợn sinh sản, lợn thương phẩm; chế biến các sản phẩm từ thịt lợn; giới thiệu và bán các mặt hàng nông sản đặc trưng, đặc sản của tỉnh Tuyên Quang và các vùng miền.
Sau 5 năm thành lập, quy mô chăn nuôi của HTX không chỉ trong tốp đầu của tỉnh mà còn đi đầu áp dụng nuôi lợn thịt bằng thức ăn thảo dược. Từ mô hình chăn nuôi khép kín, HTX đã từng bước xây dựng thành chuỗi đạt tiêu chuẩn cung cấp sản phẩm thịt lợn thảo dược ra thị trường. Hiện nay, HTX Sáng Nhung tạo việc làm cho các thành viên của HTX mà còn tạo việc làm thường xuyên cho 15 lao động với thu nhập bình quân của thành viên và người lao động trong HTX 7-8 triệu đồng/người/tháng.
Trên cánh đồng thôn Liên Thắng, xã Quyết Thắng (Sơn Dương), người dân đang khẩn trương thu hoạch cà gai leo. Ông Đỗ Văn Thu cho biết, năm 2022 gia đình chuyển đổi 8 sào đất soi bãi trồng cà gai leo liên kết với HTX nông lâm nghiệp, công nghiệp Quyết Thắng. Cà gai leo hợp đất, phát triển tốt, năng suất cao, sau vụ đầu tiên có lãi, năm 2023 gia đình mở rộng diện tích lên 1,3 mẫu đất trồng cà gai leo. Từ đầu năm đến nay, gia đình ông đã thu 3 tấn khô, được HTX bao tiêu sản phẩm với giá từ 38.000 - 40.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí thu lãi hơn 50 triệu đồng.
Thực tế cho thấy, nhiều mô hình kinh tế tập thể, HTX hoạt động hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế bền vững, xây dựng nông thôn mới. Trên địa bàn tỉnh có 556 HTX, trong đó có 407 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông lâm nghiệp, thủy sản. Trong số này có 17 HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, trong đó 100% là ứng dụng kỹ thuật canh tác, nuôi trồng, bảo quản nông sản; 147 HTX nông nghiệp hợp tác, liên kết, tổ chức sản xuất và tiêu thụ 20 loại sản phẩm nông sản.
Ngoài HTX, toàn tỉnh hiện có 43 Tổ hợp tác với số vốn đăng ký 18,5 tỷ đồng. Kinh tế tập thể, HTX đã giải quyết việc làm cho hơn 12.000 thành viên
Gắn với xây dựng nông thôn mới
Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới được triển khai nhằm phát triển nông thôn một cách toàn diện. Trong Bộ tiêu chí nông thôn mới, tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất là một trong những tiêu chí quan trọng vì đây là phương thức tổ chức cho người dân phát triển sản xuất hiệu quả và bền vững nhằm nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống. Người dân sẽ không sản xuất riêng lẻ mà được khuyến khích tham gia vào hợp tác xã, liên kết với doanh nghiệp để cùng nhau tổ chức sản xuất, sơ chế, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp chủ lực của địa phương.
Tuyên Quang phấn đấu đến năm 2030 có trên 300 tổ hợp tác; trên 600 HTX với trên 13.000 thành viên. Trong đó có trên 50 HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; phát triển các chuỗi giá trị nông sản hàng hóa gắn với liên kết sản xuất, cung cấp dịch vụ chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; đẩy mạnh tham gia vào chuỗi cung ứng đưa sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài.
Đến năm 2045, kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang phát triển với nhiều mô hình hợp tác, liên kết, áp dụng khoa học, công nghệ, đổi mới, sáng tạo, chuyển đổi số có quy mô, hiệu quả hoạt động ngang bằng với kinh tế tập thể của các tỉnh trong vùng trung du và miền núi phía Bắc. Đồng thời bảo đảm trên 90% tổ chức kinh tế tập thể hoạt động hiệu quả, trong đó ít nhất 75% HTX nông nghiệp tham gia các chuỗi liên kết; phấn đấu thu hút trên 20% dân số trong độ tuổi lao động tham gia các tổ chức kinh tế tập thể.
Để đạt mục tiêu này, nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện để kinh tế tập thể, HTX phát triển như triển khai tổ chức đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho trên 13.000 lượt cán bộ, thành viên HTX. Từ năm 2018 đến năm 2020, 34 HTX được hỗ trợ tham gia các dự án liên kết phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị; 8 HTX thực hiện các dự án phát triển ngành nghề nông thôn, phát triển sản xuất gắn với chế biến sản phẩm với tổng kinh phí hỗ trợ 3,26 tỷ đồng.
Ngoài ra, các chính sách về thành lập các HTX mới trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp cũng được tỉnh quan tâm hỗ trợ. Các HTX được đầu tư phát triển về hạ tầng như xây dựng trụ sở, hỗ trợ xây dựng nhà xưởng, nhà kho, các công trình điện và hệ thống tưới nước... tạo điều kiện để các HTX hoạt động.