Phát triển công nghiệp hỗ trợ: Cơ hội song hành cùng thách thức

Tìm "lối đi riêng" để cạnh tranh

Phát biểu tại hội thảo "Xúc tiến đầu tư ngành công nghiệp hỗ trợ 2025” ông Nguyễn Quốc Khánh, Ủy viên Ban chấp hành Liên chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam đánh giá, đây là thời điểm không thể tốt hơn để các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam nâng cấp công nghệ và mở rộng quy mô sản xuất. Nhu cầu tìm kiếm nhà cung ứng linh kiện, phụ tùng đạt chuẩn của các doanh nghiệp FDI ngày càng tăng cao, tạo ra một thị trường khổng lồ ngay tại sân nhà.

Đối với các doanh nghiệp sản xuất có nguồn lực tài chính mạnh, việc đầu tư vào công nghiệp hỗ trợ không chỉ mang lại lợi nhuận hấp dẫn mà còn giúp họ làm chủ chuỗi cung ứng của chính mình, giảm thiểu rủi ro phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài. Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế vượt trội, từ nguồn nhân lực trẻ, dồi dào, thích ứng nhanh với công nghệ, đến vị trí địa lý chiến lược gần các thị trường lớn. Thêm vào đó, chính sách ưu đãi của Nhà nước và năng lực ngoại giao kinh tế hàng đầu khu vực cũng tạo ra một môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư.

Tuy nhiên, bên cạnh những tiềm năng to lớn, ngành công nghiệp hỗ trợ vẫn phải đối mặt với nhiều điểm nghẽn. Theo ông Lê Minh Sơn, đại diện DTJ Industrial, thách thức lớn nhất nằm ở thị trường. Với thị trường nội địa, các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam đang phải cạnh tranh trực tiếp với các nhà cung ứng nước ngoài. Những tập đoàn này sẵn sàng đầu tư nhà xưởng ngay tại Việt Nam để "sát sườn" khách hàng của mình, tạo ra một cuộc đua khốc liệt về chất lượng và giá cả. Tại thị trường xuất khẩu, để xuất khẩu linh kiện, phụ tùng, doanh nghiệp Việt phải cạnh tranh với các "ông lớn" như Trung Quốc - quốc gia đã đạt được quy mô sản xuất khổng lồ với chất lượng và tiêu chuẩn đã được khẳng định.

Dù vậy, cánh cửa chưa đóng lại. Ông Sơn gợi ý các doanh nghiệp Việt có thể tìm "lối đi riêng" bằng cách tập trung vào những lĩnh vực công nghiệp mới, những thị trường chưa được khai phá, nơi mà quy mô chưa áp đảo và tiêu chuẩn đang dần hình thành. Sự linh hoạt, tốc độ và khả năng thích ứng sẽ là những "vũ khí" lợi hại để doanh nghiệp Việt cạnh tranh trong sân chơi toàn cầu.

Phát triển đồng bộ các khu công nghiệp theo mô hình Logistics – Industry – Commerce

Các chuyên gia tham dự hội thảo đã đề xuất ba chiến lược trọng tâm mà các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam cần tập trung, trong đó tiếp tục chuyển đổi số, nâng cấp công nghệ và sản xuất xanh. Đây không chỉ là xu thế mà còn là yêu cầu bắt buộc để đáp ứng tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu khó tính. Việc tích hợp các giải pháp số (ERP, IoT, AI), cải tiến máy móc, và áp dụng quy trình sản xuất thân thiện với môi trường sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất, giảm chi phí vận hành và tăng sức cạnh tranh.

Thứ hai, tập trung liên kết quốc tế và hợp tác đa phương diện bởi đây là con đường nhanh nhất để doanh nghiệp Việt tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Hợp tác với các đối tác nước ngoài giúp doanh nghiệp tiếp cận công nghệ mới, mở rộng kênh bán hàng, và chuẩn hóa sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế.

cnht 2

Cuối cùng, đầu tư sở hữu nhà máy cố định thay vì chỉ thuê mặt bằng ngắn hạn, việc đầu tư hoặc mua lại đất và nhà xưởng giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong sản xuất và quy hoạch mở rộng. Việc "cắm trụ" tại một địa phương chiến lược giúp doanh nghiệp tận dụng chính sách ưu đãi và xây dựng một hệ sinh thái cộng hưởng gồm khách hàng, nhà cung ứng và thị trường lao động. Ông Trần Anh Vương, Tổng Giám đốc Western Pacific Group, nhấn mạnh sự cần thiết của việc ổn định lâu dài về địa điểm "đóng đô" để doanh nghiệp có thể an tâm phát triển.

Trong đó có thể tập trung ở 1 số địa phương Đồng Văn (Ninh Bình), trung tâm công nghiệp nhẹ gần Hà Nội, thuận lợi kết nối ba trục Bắc – Nam; Ân Thi (Hưng Yên nơi thu hút mạnh mẽ FDI với cơ sở hạ tầng hiện đại. Bắc Ninh, khu vực kết nối trực tiếp với Vành đai 5, thuận tiện cho việc cung ứng cho các trung tâm công nghiệp lớn như Samsung (Thái Nguyên).

Để tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững, các chuyên gia cũng đề xuất cần có chiến lược phát triển đồng bộ các khu công nghiệp theo mô hình Logistics – Industry – Commerce, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa sản xuất, kết nối chuỗi giá trị và nâng cao năng lực cạnh tranh. Chỉ khi giải quyết được những "điểm nghẽn" và thực hiện đồng bộ các giải pháp, ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam mới có thể thực sự cất cánh và đóng góp vào mục tiêu phát triển kinh tế bền vững của đất nước.

Tùng Lâm