Phó thủ tướng: Cần 8 triệu tỷ đồng mỗi năm để đầu tư phát triển

Phó thủ tướng khẳng định thuế tại Việt Nam vẫn đang ở mức thấp. Ảnh: Quochoi.vn.

Tại phiên chất vấn của Quốc hội ngày 19/6, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc tham gia giải trình một số nội dung liên quan lĩnh vực tài chính như nguyên nhân khiến đầu tư công chậm giải ngân, đồng thời làm rõ quan điểm về chính sách thuế và nhu cầu vốn trong giai đoạn tới.

Chuẩn bị đầu tư chậm, giải ngân thấp

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết đến nay, tỷ lệ giải ngân đầu tư công mới đạt 22,2% kế hoạch năm. Ông đánh giá con số này là thấp, tác động đến tốc độ tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm và nhiều vấn đề liên quan khác.

Nguyên nhân lớn đầu tiên là việc nhiều địa phương và chủ đầu tư không bố trí vốn cho giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Điều này dẫn đến tình trạng chậm lập dự án, hoặc lập xong nhưng lại không có vốn để triển khai.

Nguyên nhân thứ hai là công tác đền bù, giải phóng mặt bằng “không đi trước một bước”. Để giải quyết, Quốc hội đã thống nhất chủ trương tách riêng phần giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập để xử lý hiệu quả hơn.

Ngoài ra, theo Phó thủ tướng, một số dự án chậm do khâu thiết kế, đấu thầu mất nhiều thời gian. Khi bước vào thi công, quá trình thực hiện đầu tư cũng gặp trở ngại vì thiếu đá, nguyên liệu. Tuy nhiên, các vướng mắc này đã được xử lý thông qua Luật Khoáng sản và các luật liên quan khác.

Lãnh đạo Chính phủ cũng cho biết Quốc hội đã sửa đổi một số luật như Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư công để tháo gỡ các điểm nghẽn nêu trên.

Thuế Việt Nam thấp hơn nhiều nước trong khu vực và thế giới

Liên quan đến chính sách thuế, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc khẳng định việc bỏ thuế khoán là đúng đắn và phù hợp với định hướng của Quốc hội. Tuy nhiên, ông cho rằng chính sách cần tính đến đặc thù của các hộ kinh doanh nhỏ và hộ nghèo để không gây thêm khó khăn cho họ.

Phó thủ tướng cũng lưu ý cần xác định rõ các mức doanh thu, cách tính thuế để vừa tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh, vừa đảm bảo không thất thu ngân sách. Với những hộ có doanh thu lớn và địa điểm kinh doanh cố định, hình thức thu theo hóa đơn sẽ minh bạch hơn và giúp hộ kinh doanh phát triển thành doanh nghiệp.

Phó thủ tướng cho biết việc triển khai chính sách thuế mới cần linh hoạt, tránh gây thiệt thòi cho người yếu thế. Ảnh: Duy Hiệu.

Một số đại biểu Quốc hội cho rằng thuế suất ở Việt Nam còn cao, tuy nhiên Phó thủ tướng phản bác quan điểm này. Theo ông, thuế hiện hành của Việt Nam đang ở mức thấp so với nhiều nước.

Cụ thể, thuế VAT tại Việt Nam đang áp dụng mức 10%, đã được giảm xuống còn 8% trong 5 năm gần đây. Trong khi đó, nhiều nước trên thế giới thu thuế VAT từ 17% đến 27%.

Với thuế thu nhập doanh nghiệp, Việt Nam áp dụng mức cao nhất là 20% trong khi ở các nước châu Á, con số này có thể lên đến 35%. Ngoài ra, Việt Nam cũng có các mức thuế ưu đãi 10% và 5%.

“Chúng ta có chính sách thuế rất ưu đãi và thực hiện theo hướng khoan thư sức dân”, Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Nhu cầu vốn đầu tư rất lớn, cần huy động nhiều nguồn lực

Dẫn số liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết hệ số ICOR của Việt Nam hiện dao động từ 5 đến 6. Với mục tiêu đạt mức tăng trưởng kinh tế 10%/năm từ nay đến năm 2030, quy mô GDP của Việt Nam dự kiến đạt khoảng 800 tỷ USD vào năm 2030.

Tính trung bình trong giai đoạn 5 năm, quy mô GDP sẽ vào khoảng 650 tỷ USD. Từ đó, tổng nhu cầu đầu tư trong cả giai đoạn 5 năm tới được ước tính khoảng 40 triệu tỷ đồng.

Bình quân mỗi năm, nền kinh tế cần huy động khoảng 8 triệu tỷ đồng cho đầu tư. Trong khi đó, tổng vốn đầu tư công từ ngân sách Nhà nước hiện chỉ đạt khoảng 1 triệu tỷ đồng mỗi năm. Như vậy, phần còn lại cần được huy động từ các nguồn khác như FDI, PPP, ODA và các kênh xã hội hóa đầu tư khác.

Diệu Thanh