Thống đốc Ngân hàng nhà nước: Đa dạng hóa nguồn vốn cho tăng trưởng

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng tham gia trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Ảnh: VPQH

Rà soát, làm mới các động lực tăng trưởng

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, nền kinh tế Việt Nam sau hơn 40 năm đổi mới đã đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận, song vẫn còn một số điểm nghẽn cần được nhận diện để cải thiện các động lực tăng trưởng trong giai đoạn tới.

Theo Thống đốc, việc rà soát và làm mới động lực tăng trưởng là yêu cầu cấp thiết, phù hợp với định hướng của Trung ương, Bộ Chính trị và Quốc hội, đặc biệt khi đất nước hướng đến mục tiêu tăng trưởng tối thiểu 8% năm 2025, tiến tới mức tăng trưởng hai con số những năm tiếp theo.

Phân tích từ góc độ đầu tư, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chỉ ra, nền kinh tế hiện vẫn phụ thuộc lớn vào vốn, trong khi hiệu quả sử dụng vốn còn hạn chế, thể hiện qua chỉ số ICOR của Việt Nam vẫn cao so với các nước trong khu vực.

Bên cạnh đó, dòng vốn FDI tuy dồi dào nhưng chưa phát huy hết hiệu quả về chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị và liên kết với doanh nghiệp trong nước.

Bởi vậy, cần có sự thay đổi và làm mới trong chiến lược thu hút vốn FDI trong giai đoạn tới theo hướng chuyển giao vốn, công nghệ, quản trị và gắn với nền kinh tế trong nước nhiều hơn.

Thống đốc NHNN cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải đa dạng hóa các nguồn vốn, bao gồm vốn FDI, vốn đầu tư gián tiếp và vay nước ngoài. “Với các chỉ tiêu nợ công, nợ nước ngoài đang trong giới hạn cho phép, Việt Nam vẫn có dư địa thu hút thêm nguồn vốn quốc tế để phục vụ phát triển” - Thống đốc nói.

Tuy nhiên, theo Thống đốc, vốn trong nước vẫn chủ yếu dựa vào tín dụng ngân hàng, kể cả vốn trung và dài hạn.

“Chúng ta khó có thể vừa tăng trưởng cao, vừa đảm bảo bền vững nếu không có giải pháp cân đối các nguồn vốn cho các mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao” - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ.

Bên cạnh đó, từ nay đến năm 2030, Việt Nam dự kiến triển khai hàng loạt dự án lớn như cao tốc Bắc - Nam, đường sắt tốc độ cao, sân bay, cảng biển, các dự án điện và thực hiện cam kết tại COP26. Do đó, Thống đốc đề nghị các Bộ, ngành cần làm rõ phương án huy động vốn, khả năng vay, thời gian phân kỳ và các kịch bản dự phòng để bảo đảm triển khai hiệu quả, tránh gây áp lực cho kinh tế vĩ mô.

Dưới góc độ tiêu dùng và xuất khẩu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, cần tận dụng hiệu quả quy mô thị trường nội địa hơn 100 triệu dân để tạo động lực tăng trưởng trong bối cảnh thương mại toàn cầu có nhiều biến động.

Ngoài làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống như đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu như trên, Bộ Chính trị đã có Nghị quyết số 57 để làm mới động lực tăng trưởng với đột phá về công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tạo nền tảng cho tăng trưởng đột phá, đặc biệt trong bối cảnh tiết kiệm nội địa chưa đủ đáp ứng nhu cầu đầu tư.

Bên cạnh đó, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng lưu ý những thách thức dài hạn cần quan tâm như biến đổi khí hậu, già hóa dân số - các yếu tố có thể cản trở tăng trưởng nếu không được chuẩn bị từ sớm.

Tiếp tục linh hoạt trong sử dụng các công cụ điều hành

Về vai trò của hệ thống ngân hàng trong thúc đẩy tăng trưởng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, cho biết tín dụng ngân hàng đã tăng trưởng ổn định ở mức 14-15% trong những năm qua và tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong hỗ trợ đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu.

Các đại biểu tham dự Phiên chất vấn. Ảnh: VPQH

Dự kiến, năm 2025, NHNN sẽ điều hành chỉ tiêu tín dụng khoảng 16% và có thể điều chỉnh linh hoạt nếu lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát.

NHNN cũng sẽ tiếp tục phát triển hạ tầng thanh toán, đa dạng hóa dịch vụ tài chính - ngân hàng, thúc đẩy chuyển đổi số nhằm tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân.

Về điều hành chính sách tiền tệ, Thống đốc khẳng định đây là nhiệm vụ khó khăn trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn. NHNN sẽ tiếp tục linh hoạt trong sử dụng các công cụ điều hành để góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá, thị trường tiền tệ và đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.

“Môi trường vĩ mô ổn định là nền tảng thiết yếu để doanh nghiệp yên tâm đầu tư, phát triển”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.

Cùng với đó, NHNN sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính nhằm khắc phục các bất cập, triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ tín dụng theo Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, đặc biệt là cơ chế hỗ trợ lãi suất 2% cho các doanh nghiệp thực hiện dự án xanh, kinh tế tuần hoàn, đáp ứng tiêu chuẩn ESG.

"NHNN đã có văn bản gửi Bộ Tài chính để cân nhắc lồng ghép vào chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp đối với những doanh nghiệp vay vốn từ ngân hàng theo đối tượng của Nghị quyết 68" - Thống đốc thông tin.

Sau phần trả lời của Thống đốc NHNN, điều hành Phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Thống đốc ngay sau Kỳ họp này phải có kế hoạch, giải pháp hiệu quả về chính sách hỗ trợ lãi suất 2%, bởi đây là vấn đề các doanh nghiệp rất quan tâm.

Đ. KHOA