Quảng Trị: Cần sớm triển khai thực hiện kế hoạch đấu giá quyền khai thác mỏ cát, sỏi cồn Nổi

Bãi tập kết cát gần khu vực cồn Nổi.

Cồn Nổi nằm giữa dòng sông Thạch Hãn, thuộc địa phận khu phố Trung Chỉ, phường Đông Lương, thành phố Đông Hà. Bờ Tây của đoạn sông này thuộc phương Đông Lương, thành phố Đông Hà, phía bờ Đông thuộc xã Triệu Thuận, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Trên đoạn sông này có trữ lượng khoáng sản (cát) lớn, chính vì thế, “cát tặc” bất chấp pháp luật, khai thác cát trái phép một cách có hệ thống, có nhiều thời điểm “cát tặc” ngang nhiên khai thác cả ban ngày. Đây chính là một trong những nguyên dẫn đến làm sạt lở bờ sông và cồn Nổi mất một phần lớn diện tích đất.

Người dân sinh sống hai bờ sông này cho biết: Phía bờ sông thuộc xã Triệu Thuận, huyện Triệu Phong bị sạt lở, nước xâm thực vào đất liền hàng chục mét; phía bờ sông thuộc phường Đông Lương sạt lở, nước xâm thực vào đất liền gần 10m. Điều đáng quan tâm, sau ngày đất nước thống nhất (ngày 30/4/1975), diện tích cồn Nổi là hàng chục nghìn m2, có chiều dài gần 1.000m chạy dọc giữa con sông. Nơi đây trở thành đồng cỏ tốt tươi để người dân chăn nuôi gia súc và canh tác cây hoa màu. Nhưng đến nay, cồn Nổi chỉ còn lại vài nghìn m2, nằm lọt thỏm giữa sông. Ngoài ra, do tranh giành điểm khai thác, dẫn đến tình trạng mất an trật tự với cuộc sống của người dân hai bên bờ sông.

Khai thác cát trái phép, một trong những nguyên nhân gây sạt lở nhiều đoạn bờ sông Thạch Hãn.

Ông Lê Quang Bằng - Khu phố trưởng khu phố Trung Chỉ, phường Đông Lương, thành phố Đông Hà (Quảng Trị) cho hay: Người dân Trung Chỉ rất bức xúc, khi thấy cảnh dòng sông bị “cát tặc” hoành hành “xẻ thịt” mặc dù người dân đã phản ánh nhiều lần với chính quyền các cấp. Các cơ quan chức năng cần có giải pháp xử lý triệt để tình trạng khai thác cát trái phép, bảo vệ dòng sông, bảo vệ đồng đất quê nhà. Năm 2021, khu phố Trung chỉ đã tổ chức họp dân, thống nhất làm văn bản gửi cho các cấp, các ngành liên quan. Văn bản nhấn mạnh: “Trong thời gian vừa qua, nhất là hai năm gần đây việc khai thác cát lậu tại khu vực cồn Nổi xảy ra hỗn loạn như thách thức, xem thường pháp luật, chính quyền địa phương và các ngành chức năng. Việc này đã nhiều lần được cán bộ và người Trung Chỉ bức xúc lên tiếng phản đối với chính quyền địa phương, cũng như tại các cuộc tiếp xúc cử tri của các đoàn đại biểu HĐND các cấp”. Người dân đề nghị các cấp có thẩm quyền, cần đưa mỏ cát xung quanh cồn Nổi vào quy hoạch, đấu thầu cấp mỏ, để vừa dễ quản lý, vừa chống thất thu ngân sách của Nhà nước.

Năm 2021, UBND phường Đông Lương đã có báo cáo gửi thành phố Đông Hà và các ngành liên quan về tình hình khai thác cát trái phép xung quanh cồn Nổi cùng nguyện vọng của người dân khu vực này. Trên cơ sở đó, UBND phường Đông Lương đã đề xuất các giải pháp, nhằm xử lý việc khai thác cát trái phép, lập lại tình hình an ninh trật tự tại quanh khu vực.

Ngày 27/10/2023, UBND tỉnh Quảng Trị đã ban hành Quyết định phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh này, trong đó có mỏ cát, sỏi cồn Nổi. Tại Điều 2 của Quyết định nêu rõ: Giao Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị chuẩn bị hồ sơ, tài liệu và phối hợp các cơ quan liên quan tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo quy định, đối với các điểm mỏ đã nêu tại kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Quảng Trị năm 2023.

Tuy nhiên, qua tìm hiểu của phóng viên Báo điện tử Xây dựng, các cơ quan chức năng chưa hề có động thái, trong việc triển khai thực hiện kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với mỏ cát, sỏi Cồn Nổi; trong khi, nạn khai thác cát trái phép ở khu vực này vẫn diễn ra ngang nhiên.

Việc tổ chức đấu giá quyền khai thác cát điểm mỏ cồn Nổi đồng nghĩa với công tác tăng cường quản lý, khai thác và sử dụng hợp lý, tiết kiệm, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững, tăng hiệu quả kinh tế, giảm thiểu tác động môi trường. Đồng thời, phát huy tiềm năng khoáng sản, thu hút đầu tư khai thác có hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản, tăng nguồn thu ngân sách cho Nhà nước… góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự ở khu vực cồn Nổi, mang lại niềm tin cho xã hội và nhất là người dân đang sinh sống ở khu vực này.

Hữu Tiến