Quảng Trị sớm hiện thực hóa tầm nhìn trung tâm năng lượng miền Trung
(QTO) - Sáng nay 7/9, tại TP. Đông Hà đã diễn ra hội thảo “Quảng Trị: Hiện thực hóa tầm nhìn Trung tâm năng lượng miền Trung”. Diễn đàn do Báo Công thương phối hợp với Sở Công thương Quảng Trị tổ chức để các nhà quản lý, các chuyên gia, các nhà đầu tư bàn thảo những giải pháp, tháo gỡ những vướng mắc, góp phần phát triển năng lượng tại Quảng Trị một cách bền vững, hiệu quả. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng; Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng, nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ tham dự hội thảo.
Dự hội thảo còn có PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương; Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Quốc gia về phát triển điện lực Phùng Mạnh Ngọc; đại diện Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam, các chuyên gia kinh tế - năng lượng, Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia, các tập đoàn, nhà đầu tư năng lượng.
Các đại biểu tham dự hội thảo-Ảnh: T.T
Tận dụng tốt nhiều tiềm năng và dư địa để phát triển năng lượng tái tạo
Phát biểu tại hội thảo, Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Quốc gia về phát triển điện lực Phùng Mạnh Ngọc cho biết, theo Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tỉ lệ các nguồn năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp đạt khoảng 15 % - 20% vào năm 2030, 25% - 30% vào năm 2045.
Tại Quảng Trị, theo dự báo, tỉnh có công suất tiềm năng về năng lượng tới hơn 14.000 MW. Trong đó, những lĩnh vực tiềm năng nhất là điện khí, điện gió, điện mặt trời. Tỉnh Quảng Trị còn nhiều dư địa để phát triển năng lượng nói chung, năng lượng tái tạo nói riêng.
Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng: Sớm hiện thực hóa mục tiêu đưa Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng của miền Trung -Ảnh: T.T
Việc tổ chức hội thảo nhằm góp phần thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2030, đưa tỉnh Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng của miền Trung, trên cơ sở phát triển năng lượng một cách bền vững; tận dụng và sử dụng hiệu quả các tiềm năng năng lượng tái tạo đồng thời phù hợp định hướng quy hoạch điện VIII.
Thông tin tại hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng cho biết, tỉnh Quảng Trị hiện có 19 dự án điện gió với tổng công suất đặt 714MW, đã đưa vào vận hành thương mại 671,1MW; 03 dự án điện mặt trời với tổng công suất 127MW và 11 dự án thủy điện với tổng công suất 167,5MW cũng đã đưa vào vận hành thương mại. Tổng công suất đã hoàn thành công tác xây lắp trên địa bàn tỉnh đến thời điểm này là 1.008,5MW (chưa bao gồm khoảng 100MW hệ thống điện mặt trời mái nhà).
Nhiều dự án đã được đưa vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, quy hoạch phát triển điện lực tỉnh để triển khai thực hiện, trong đó, tập trung thu hút các dự án đầu tư phát triển năng lượng, nhất là năng lượng tái tạo.
Từ những tiềm năng và kết quả bước đầu, công nghiệp năng lượng được tỉnh xác định là lĩnh vực đột phá phát triển, hướng ưu tiên phát triển KT - XH của tỉnh, hướng Quảng Trị trở thành một trung tâm năng lượng của miền Trung và cả nước.
Trong thời gian tới, tỉnh Quảng Trị phấn đấu hoàn thành và phát điện thương mại khoảng 2.500 - 3.000MW giai đoạn đến năm 2025 và khoảng 9.500MW giai đoạn đến năm 2030 nhằm đạt được mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ XVII, Chương trình hành động số 15-CT/TU ngày 27/4/2021 của Tỉnh ủy Quảng Trị thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng phát biểu tại hội thảo -Ảnh: T.T
Biến bất lợi thành lợi thế để phát triển
Tại hội thảo, các chuyên gia kinh tế, đại diện các tổng công ty, các nhà đầu tư chia sẻ thông tin, giải pháp hữu ích qua các tham luận với nội dung: “Hiện thực hóa trung tâm năng lượng miền Trung: Động lực phát triển KT - XH tỉnh Quảng Trị”; “Thủ phủ điện gió phía Tây Quảng Trị: Phát huy tiềm năng đặc trưng”; “ Phát triển năng lượng - Một số gợi mở cho Quảng Trị”; “Giải bài toán truyền tải: Cần chủ động đi tắt, đón đầu”...
Theo PGS. TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, với đặc thù địa hình có nhiều thuận lợi, tỉnh Quảng Trị có nhiều lợi thế phát triển điện gió ở phía Tây, khu vực phía Đông phát triển điện khí, điện mặt trời, có nhiều khả năng phát triển cả điện gió ngoài khơi. Tuy vậy, Quảng Trị cũng đối mặt với nhiều khó khăn như là tỉnh nghèo, điều kiện khí hậu khắc nghiệt, cơ cấu kinh tế, lực lượng doanh nghiệp, năng lực quản trị điều hành còn nhiều hạn chế.
Đặc biệt, ba vùng chủ lực phát triển kinh tế quan trọng của tỉnh là Khu kinh tế Đông Nam, TP. Đông Hà và Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo chưa phát huy được tiềm năng, lợi thế. PGS. TS Trần Đình Thiên hiến kế Quảng Trị cần thay đổi tư duy phát triển, biến cái bất lợi thành lợi thế, thay đổi cách tiếp cận phát triển, có những giải pháp đột phá, liên kết để phát triển.
TS. Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện nay, xu thế phát triển năng lượng theo hướng hóa thạch sang năng lượng xanh và tỉnh Quảng Trị đang bắt nhịp theo xu hướng đó. Trong tương lai, Quảng Trị nên xem phát triển năng lượng là động lực phát triển kinh tế, tuy nhiên phải chú trọng đô thị hóa và công nghiệp hóa, kết hợp phát triển năng lượng xanh với đô thị hóa và công nghiệp hóa phải xanh.
Về công nghiệp hóa, tỉnh Quảng Trị nên hướng nhà đầu tư xây dựng hệ sinh thái năng lượng xanh, xúc tiến đầu tư có chọn lọc, xây dựng gói hỗ trợ cho từng nhà đầu tư. Một trụ cột điện khí hóa, công nghiệp hóa và đô thị hóa theo hướng sẽ tạo nên mô hình phát triển mới cho tỉnh Quảng Trị và các tỉnh miền Trung.
Theo TS. Nguyễn Như Chinh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam, các điều kiện cốt yếu để phát triển điển gió bền vững mà các địa phương trong đó có Quảng Trị cần có là vốn, cơ chế chính sách và sự chỉ đạo, lãnh đạo từ trung ương tới địa phương, các nhà đầu tư, nhà thầu...
Về phía Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam luôn sẵn sàng tạo điều kiện và trợ giúp để các doanh nghiệp đầu tư dự án điện gió tại tỉnh Quảng trị phát triển hơn nữa. Hiệp hội có thể tư vấn, trợ giúp, bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho các doanh nghiệp đầu tư dự án điện gió và là cầu nối giữa các doanh nghiệp đầu tư dự án điện gió với cơ quan nhà nước. Hiệp hội cũng có thể góp phần phát triển ngành thông qua các hội nghị, hội thảo và các chương trình giáo dục đào tạo trong ngành.
Ban Tổ chức trao kỷ niệm chương cho các nhà tài trợ hội thảo-Ảnh: T.T
Tham gia ý kiến tại hội thảo, đại diện Tổng Công ty Truyền tải Điện quốc gia kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Quy hoạch Điện VIII, kiến nghị UBND tỉnh Quảng Trị tiếp tục hỗ trợ công tác đền bù giải phóng mặt bằng xây dựng mới các TBA để giải tỏa công suất....
Sở Công thương đề xuất Bộ Công thương sớm hoàn chỉnh, trình Thủ tướng Chính phủ sớm phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch điện VIII).
Kiến nghị Bộ Công thương tham mưu Thủ tướng Chính phủ sớm ban hành cơ chế, chính sách phát triển các dự án điện gió, điện mặt trời, trong đó, có cơ chế chuyển tiếp cho các dự án điện gió đã đầu tư xây dựng nhưng chưa được vận hành thương mại.
Đồng thời, sớm xây dựng cơ chế, chính sách đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư các dự án năng lượng. Bên cạnh đó, tiếp tục hỗ trợ, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để tỉnh Quảng Trị phát triển các dự án năng lượng, đặc biệt là các dự án năng lượng tái tạo.
Quảng Trị nỗ lực hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng miền Trung-Ảnh: T.T
Xác lập lộ trình xây dựng trung tâm năng lượng miền Trung
Phát biểu kết luận hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng khẳng định, việc xây dựng Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng miền Trung là hoàn toàn có cơ sở từ khoa học, thực tiễn, tiềm năng, thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân, và là hướng đi đúng, trúng, tạo ra bước đột phá quan trọng trong thời gian đến.
Chủ tịch UBND tỉnh phân tích, với khát khao thay đổi, Quảng Trị đề ra chủ trương biến khó khăn, thử thách thành tiềm năng, lợi thế để phát triển. Thuận lợi về vị trí địa lý là giao lộ của những tuyến đường bộ và đường biển, kết nối lục địa châu Á với phần còn lại của thế giới thông qua cửa ngõ Hành lang kinh tế Đông Tây cho phép tỉnh Quảng Trị trở thành trung tâm giao thương, mua bán lớn, trong đó có công nghiệp và thương mại năng lượng.
Để phát huy vai trò, vị trí là cửa ngõ giao thương lớn, cùng với các công trình giao thông hiện có, tỉnh Quảng Trị đang huy động nguồn lực lớn để đầu tư phát triển hạ tầng giao thông mới, trong đó có sân bay, cảng biển... Đây chính là tiền đề hết sức quan trọng để thu hút, tập trung nguồn lực con người và vật chất để xây dựng thành công trung tâm năng lượng miền Trung.
Tỉnh cũng đã và đang nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Trung ương, sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp, đặc biệt là sự vào cuộc mạnh mẽ của nhà đầu tư, đối tác. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã có Thông báo số 17/TTg ngày 25/1/2021 về xây dựng Quảng Trị thành trung tâm năng lượng miền Trung. Từ cơ sở quan trọng đó, tỉnh đã xác lập được lộ trình thực hiện chủ trương xây dựng trung tâm năng lượng miền Trung một cách bài bản, khoa học.
Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng nhấn mạnh: “Ngoài sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân, thời gian tới, tỉnh Quảng Trị cần tiếp tục có sự ủng hộ của Chính phủ, Bộ Công thương và các bộ ngành, sự chung tay, góp sức của các nhà đầu tư và sự đồng hành, hỗ trợ của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà khoa học trong lĩnh vực kinh tế - năng lượng, đồng hành cùng sự phát triển chung của tỉnh để sớm hiện thực hóa mục tiêu đưa Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng của miền Trung”.
