Quốc hội giám sát công tác bảo vệ môi trường tại Tập đoàn Điện lực và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam

Tại buổi làm việc với EVN, Đoàn giám sát tập trung trao đổi, làm rõ các nội dung về hoàn thiện thể chế và tổ chức thực hiện quy định bảo vệ môi trường, đặc biệt là việc kiểm soát khí thải công nghiệp, quản lý tro xỉ tại các trung tâm nhiệt điện như Phú Mỹ, Vĩnh Tân.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan chủ trì các buổi làm việc với EVN và Vinachem. Ảnh: TTXVN

Tổng giám đốc EVN Nguyễn Anh Tuấn cho biết, hầu hết các nhà máy nhiệt điện than đã được đầu tư hệ thống xử lý khí thải như lọc bụi tĩnh điện, khử SO₂ và NOₓ, đảm bảo quy chuẩn môi trường. Tuy nhiên, một số nhà máy cũ như Phả Lại 1, Ninh Bình chưa được trang bị đầy đủ.

Về nước thải, toàn bộ nhà máy điện của EVN đều có hệ thống xử lý đạt chuẩn, một số đơn vị đã tách riêng nước thải và nước mưa theo Luật Bảo vệ môi trường 2020. Giai đoạn 2021-2025, EVN phát sinh hơn 42 triệu tấn tro xỉ, trong đó tiêu thụ, tái sử dụng được 43,91 triệu tấn, đạt 174%, chủ yếu phục vụ sản xuất vật liệu xây dựng, san lấp. Chất thải rắn được EVN phân loại, lưu giữ và bàn giao đơn vị xử lý đúng quy định. Về chuyển đổi xanh, EVN đang thực hiện chiến lược năng lượng công bằng, nghiên cứu công nghệ mới như điện gió ngoài khơi, đốt trộn sinh khối, amoniac và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, ESG.

Tổng giám đốc EVN Nguyễn Anh Tuấn phát biểu tại buổi làm việc

Phó chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan ghi nhận nỗ lực của EVN, tuy nhiên lưu ý các khó khăn về công nghệ cũ, quản lý phát thải khí nhà kính, xử lý tro xỉ còn tồn tại. Ông đề nghị EVN nhận thức rõ bảo vệ môi trường là nhiệm vụ sống còn, phải rà soát hệ thống quản lý, tuân thủ đầy đủ luật hiện hành và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sạch.

Kết luận buổi làm việc, ông Lê Quang Huy - Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị EVN hoàn thiện báo cáo, bổ sung số liệu, kiến nghị cụ thể. Với những tồn tại khách quan như lượng tro xỉ chưa tiêu thụ tại Vĩnh Tân hay quy chuẩn khí thải mới áp dụng từ 1/7/2025, ông đề nghị EVN tiếp tục đầu tư, chủ động khắc phục.

Tại buổi làm việc với Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), Đoàn giám sát của Quốc hội đề nghị Vinachem cung cấp số liệu các dự án, cơ sở đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép môi trường giai đoạn 1/1/2022 - 30/6/2025, đồng thời làm rõ khó khăn trong thực hiện thủ tục hành chính về môi trường.

Đoàn cũng yêu cầu báo cáo cụ thể về phát thải khí, nước thải thực tế so với mức được cấp phép; tình trạng tồn đọng và kế hoạch xử lý tro xỉ, gyps, thạch cao tại các bãi thải. Riêng giai đoạn 2022-2024, kinh phí bảo vệ môi trường của Tập đoàn là hơn 317 tỷ đồng, cần làm rõ chi tiết các hạng mục sử dụng.

Phó tổng giám đốc Vinachem Lê Hoàng phát biểu tại buổi làm việc

Phó tổng giám đốc Vinachem Lê Hoàng cho biết, tháng 5/2025, Tập đoàn đã ban hành kế hoạch chuyển đổi xanh và số, yêu cầu toàn hệ thống kiểm kê khí nhà kính theo quy định. Tính đến cuối tháng 6/2025, tổng lượng gyps và tro xỉ tồn tại các bãi thải là hơn 7,4 triệu tấn, trong đó Công ty DAP - Vinachem tồn 3,85 triệu tấn và DAP 2 - Vinachem tồn 3,63 triệu tấn. Hiện DAP 2 đang phối hợp triển khai dự án xử lý, tái chế gyps công suất 850.000 tấn/năm. Tuy nhiên, nhiều quy chuẩn kỹ thuật cần thiết vẫn chưa được ban hành, gây khó khăn cho quá trình xử lý.

Phó chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đánh giá ngành hóa chất là nền tảng quan trọng, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro lớn về môi trường, cần sự quản lý và giám sát nghiêm ngặt. Ông ghi nhận nỗ lực của Vinachem trong đầu tư hệ thống xử lý khí thải, nước thải, quản lý chất thải nguy hại và từng bước ứng dụng công nghệ sạch.

Phó chủ tịch Quốc hội đề nghị Vinachem nghiêm túc tuân thủ Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Luật Hóa chất 2025, đồng thời chủ động nghiên cứu, kiến nghị hoàn thiện pháp luật. Tập đoàn cần xây dựng lộ trình loại bỏ công nghệ lạc hậu, hướng tới sản xuất giảm chất thải, bền vững và thân thiện môi trường.

Ngọc Nga