Quy định mới về tuyển dụng, sử dụng, quản lý cán bộ, công chức từ ngày 1/7

vị trí việc làm là căn cứ để xếp ngạch công chức khi tuyển dụng hoặc điều chuyển, bổ nhiệm công chức đang công tác. Ảnh minh họa: Nguyễn Quang

Tuyển dụng và xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm

Về tuyển dụng công chức, Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) năm 2025 bổ sung nguyên tắc cạnh tranh bình đẳng; người được tuyển chọn phải đáp ứng ngay yêu cầu của vị trí việc làm, sau khi trúng tuyển được bổ nhiệm, xếp lương ở ngạch công chức tương ứng. Người có tài năng, có công với đất nước và người thuộc dân tộc thiểu số sẽ được ưu tiên.

Bên cạnh đó, bỏ quy định về kiểm định chất lượng đầu vào công chức thống nhất ở cấp quốc gia để thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý công chức.

Việc tuyển dụng công chức vào vị trí việc làm được thực hiện thông qua thi tuyển, xét tuyển hoặc tiếp nhận. Hình thức tiếp nhận chỉ áp dụng cho người có tài năng từ khu vực ngoài công lập hoặc người có kinh nghiệm, đáp ứng ngay yêu cầu của vị trí việc làm và đang là viên chức, người hưởng lương trong Quân đội, Công an, tổ chức cơ yếu nhưng chưa phải là công chức.

Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) năm 2025 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, quy định rõ: mọi công chức sẽ được tuyển dụng, sử dụng, đánh giá và xếp lương dựa trên vị trí việc làm cụ thể. Đồng thời, theo Nghị định 170/2025/NĐ-CP, vị trí việc làm là căn cứ để xếp ngạch công chức khi tuyển dụng hoặc điều chuyển, bổ nhiệm công chức đang công tác.

Mỗi vị trí phải có bản mô tả công việc, yêu cầu năng lực rõ ràng và được xếp vào một ngạch công chức phù hợp. Qua đó, việc tuyển chọn, đánh giá và trả lương cũng sát thực hơn với năng lực và hiệu quả làm việc.

Đồng thời, bỏ quy định thi nâng ngạch, thay vào đó là cơ chế được bố trí vào vị trí việc làm nào thì xếp vào ngạch công chức tương ứng. Các vị trí nhân viên hành chính, văn thư… sẽ tương ứng với ngạch cán sự hoặc nhân viên. Việc này giúp phân định rõ ràng giữa các nhóm chức danh, tránh tình trạng ngạch cao nhưng làm việc đơn giản hoặc ngược lại.

Theo Nghị định 170/2025/NĐ-CP, từ 1/7/2025, công chức mới trúng tuyển sẽ không còn phải trải qua thời gian tập sự như trước. Thay vào đó, họ sẽ được xếp thẳng vào ngạch tương ứng với vị trí việc làm đã thi tuyển. Việc xếp ngạch dựa trên tiêu chuẩn của ngạch công chức và yêu cầu của vị trí, bao gồm cả bằng cấp, năng lực chuyên môn và kết quả thi tuyển.

Nghị định cũng quy định các trường hợp thay đổi vị trí việc làm được xếp ngạch tương ứng có thứ bậc về chuyên môn, nghiệp vụ cao hơn ngạch của vị trí việc làm hiện giữ hoặc các trường hợp bố trí vào vị trí việc làm thấp hơn do không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Người đứng đầu cơ quan sử dụng công chức được xác định trách nhiệm trong việc xây dựng phương án cụ thể làm căn cứ rà soát, lập danh sách công chức có đủ tiêu chuẩn, điều kiện thay đổi vị trí việc làm có ngạch công chức xếp theo thứ bậc về chuyên môn, nghiệp vụ cao hơn ngạch công chức hiện giữ. Cơ quan này cũng phải báo cáo cơ quan quản lý công chức quyết định việc thay đổi vị trí việc làm công chức.

Các nội dung này thể hiện đúng tinh thần của Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) năm 2025 trong việc bố trí, quản lý công chức theo vị trí việc làm.

Quy định mới về thay đổi vị trí việc làm, ngạch công chức

Ngoài tuyển mới, Nghị định 170/2025/NĐ-CP cũng quy định cụ thể về việc thay đổi vị trí việc làm và xếp ngạch đối với công chức đang công tác. Theo đó, nếu công chức được điều chuyển sang vị trí khác, có thể sẽ được chuyển sang ngạch cao hơn hoặc thấp hơn, tùy theo yêu cầu công việc và kết quả đánh giá hàng năm.

Việc chuyển ngạch lên yêu cầu công chức phải được xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, không trong thời gian bị kỷ luật và đáp ứng tiêu chuẩn chuyên môn của ngạch cao hơn. Ngược lại, nếu không hoàn thành nhiệm vụ trong hai năm liên tiếp hoặc không đáp ứng yêu cầu vị trí mới, công chức có thể bị chuyển xuống ngạch thấp hơn.

Đặc biệt, đến ngày 1/7/2027, tất cả công chức hiện đang làm việc phải hoàn thành việc bố trí lại vị trí việc làm và được xếp đúng ngạch theo quy định mới.

Từ ngày 1/1/2026, việc đánh giá công chức sẽ được thực hiện theo 4 mức: hoàn thành xuất sắc, hoàn thành tốt, hoàn thành và không hoàn thành nhiệm vụ. Kết quả đánh giá sẽ được công khai trong cơ quan, đơn vị và là căn cứ để xét thăng hạng, nâng lương hoặc chuyển ngạch, vị trí làm việc. Đánh giá theo vị trí việc làm cũng sẽ gắn với sản phẩm công việc và mức độ hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Về những việc cán bộ công chức không được làm

Căn cứ Điều 14 Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) năm 2025 quy định những việc cán bộ, công chức không được làm bao gồm:

- Trốn tránh, thoái thác, né tránh, đùn đẩy trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; gây bè phái, mất đoàn kết; tự ý nghỉ việc, bỏ việc; tham gia đình công; đăng tải, phát tán, phát ngôn thông tin sai lệch làm ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín của đất nước, địa phương, cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi công tác.

- Có hành vi tham ô, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, trục lợi, nhũng nhiễu và các hành vi khác vi phạm pháp luật đối với người dân, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

- Sử dụng tài sản công của Nhà nước và tài sản của Nhân dân trái pháp luật.

- Lợi dụng, lạm dụng nhiệm vụ, quyền hạn, sử dụng thông tin liên quan đến công vụ để trục lợi.

- Có hành vi phân biệt đối xử dân tộc, giới tính, độ tuổi, khuyết tật, tôn giáo, tín ngưỡng, thành phần xã hội dưới mọi hình thức trong thi hành công vụ.

- Những việc không được làm liên quan đến sản xuất, kinh doanh, công tác nhân sự theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bảo vệ bí mật nhà nước và những việc khác theo quy định của pháp luật và của cấp có thẩm quyền trong thời gian công tác và sau khi thôi việc, nghỉ hưu.

Mây Hạ