Rèn thói quen đọc sách
Đã hết giờ đọc sách nhưng nhiều em vẫn cố nán lại đọc, luyến tiếc không nỡ bỏ quyển sách, tờ báo xuống. Đó là hình ảnh thường thấy ở các trường học vùng cao Điện Biên khi có chuyến xe thư viện lưu động tới trường. Việc tổ chức chương trình phục vụ thư viện lưu động và luân chuyển sách báo bằng xe ô tô thư viện lưu động đa phương tiện đã giúp nhiều học sinh vùng cao tiếp cận sách báo, tri thức; đặc biệt rèn thói quen đọc sách cho các em.
Mấy năm nay, Thư viện tỉnh tổ chức các chuyến xe ô tô thư viện lưu động, đưa sách, báo đến các trường tiểu học, THCS địa bàn vùng cao của tỉnh. Mỗi chuyến xe lựa chọn 2.000 - 3.000 bản sách từ truyện tranh, sách khoa học, văn học, sách dạy kỹ năng sống, báo Thiếu niên nhi đồng... Đồng thời, xe ô tô thư viện lưu động đa phương tiện trang bị 14 máy vi tính kết nối internet phục vụ chiếu video tuyên truyền hoạt động giáo dục lứa tuổi và 200 dữ liệu sách nói phục vụ học sinh truy cập, xem và nghe để làm theo.
Đó thực sự là những chuyến xe tri thức, là món quà kỳ diệu mà mỗi đứa trẻ vùng cao ước ao, mong chờ. Bởi mỗi chuyến xe chở đầy các loại sách báo với màu sắc rực rỡ, nhiều hình ảnh, mở ra là cả chân trời tri thức. Thế nên, khi biết hôm nay sẽ có xe thư viện tới trường, học sinh toàn trường đều háo hức, đợi đến giờ để được cầm sách, báo đọc, xem. Càng ở địa bàn xa xôi, khó khăn, thư viện lưu động càng nhận được sự chào đón nhiệt tình của đông đảo giáo viên và học sinh. Khi chiếc xe thư viện lưu động tới trường, học sinh ùa tới, háo hức chờ mở cửa xe, tíu tít lựa chọn và say sưa với từng trang sách. Thông thường, mỗi chuyến xe thư viện lưu động sẽ phục vụ trong 2 tiết học nên nhiều học sinh luyến tiếc khi phải dừng đọc để xe rời đi. Cũng từ những chuyến xe thư viện lưu động đã tạo cho học sinh thói quen đọc sách, niềm yêu thích tìm hiểu thông tin ở các cuốn sách, tờ báo.
Đọc sách không chỉ giúp thu nhận kiến thức mà còn là nét văn hóa đẹp, thể hiện nếp sống văn minh, đặc biệt với những người trẻ. Những năm gần đây với sự phát triển của công nghệ số, nhiều người chỉ chăm chú vào chiếc điện thoại, bỏ qua việc đọc sách, báo. Với học sinh, nhiều bạn không có thời gian, điều kiện để đọc sách khi việc học đã kín lịch cả ngày và tối. Ở các xã vùng cao của Điện Biên, học sinh chưa có điều kiện tiếp xúc nhiều với công nghệ và sách báo thì không đa dạng, phong phú nên khi có thư viện lưu động tới trường, bạn nào cũng háo hức để được cầm những quyển sách, báo nhiều màu sắc, thông tin. Những chuyến xe thư viện lưu động vừa tạo thói quen, niềm yêu thích đọc sách cho học sinh vừa cổ vũ các em ham mê đọc sách, coi sách như người bạn tâm tình
Ngày Sách và Văn hóa đọc năm nay có chủ đề “Đọc sách: Khơi nguồn tri thức - Kiến tạo tương lai” tổ chức khai mạc tại Trường THCS Thanh Nưa, huyện Điện Biên với chuỗi hoạt động diễn ra từ ngày 15/4 - 1/5. Nhiều thông điệp được đưa ra trong chuỗi hoạt động hưởng ứng ngày Sách và Văn hóa đọc như: Sách hay cần bạn đọc, Sách quý tặng bạn, Tặng sách hay - Mua sách thật, Sách hay mắt đọc tai nghe... Ngay tại Trường THCS Thanh Nưa khi khai mạc ngày Sách và Văn hóa đọc cũng có xe thư viện lưu động cùng các gian trưng bày, sắp xếp sách nghệ thuật giới thiệu các ấn phẩm sách, báo phục vụ học sinh và đại biểu.
Thực tế, tại các trường học đều có thư viện với một số đầu sách phục vụ học sinh tham khảo, tra cứu. Tuy nhiên, sách ở thư viện trường không được cập nhật, bổ sung, luân chuyển nên chủ yếu là sách cũ, ít thông tin không thu hút học sinh tìm hiểu. Thế nên mỗi chuyến xe thư viện lưu động là một hình thức hiệu quả phục vụ bạn đọc ngoài thư viện, giúp học sinh vùng cao và đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận với nguồn sách, báo, thông tin tri thức hỗ trợ học tập nghiên cứu và giải trí. Những cuốn sách, báo vừa nâng cao kiến thức, kỹ năng, phát triển tư duy, giáo dục và rèn luyện nhân cách con người vừa khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách, tạo dựng môi trường thuận lợi, hình thành thói quen đọc sách trong gia đình, trường học, cơ quan...
Sách là để đọc, cung cấp tri thức nhiều lĩnh vực từ thông tin nghiên cứu, văn hóa, giải trí... Văn hóa đọc không thể chỉ nói mà phải thực hiện bằng hành động, rèn thói quen đọc sách, đặc biệt là cho học sinh, những người trẻ tuổi. Thói quen đọc sách cần diễn ra bình thường trong suốt cả năm không chỉ trong thời gian hưởng ứng ngày Sách và Văn hóa đọc. Để xây dựng văn hóa đọc cần kêu gọi nhân dân ủng hộ sách, xây dựng các tủ sách, thư viện cho trường học thêm phong phú, đa dạng với nhiều đầu sách hay, kiến thức bổ ích. Điều đó sẽ đưa sách hay đến với học sinh, những người cần sách nhất, cần có sách hay để đọc, tạo cho các em thói quen đọc sách.
Cùng với tổ chức các chuyến xe thư viện lưu động, Thư viện tỉnh tổ chức luân chuyển sách về cơ sở, tăng cường vòng quay của sách, nâng cao hiệu quả sử dụng sách báo. Nguồn sách, báo luân chuyển về cơ sở tạo nguồn tư liệu đa dạng, phong phú cho các phòng đọc, tủ sách, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, thông tin, khơi dậy và lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng. Đọc sách, người dân được tiếp cận thông tin, kiến thức khoa học kỹ thuật áp dụng vào sản xuất, chăn nuôi và trong đời sống hàng ngày.
Hình thành, xây dựng thói quen đọc sách, tự học của mỗi học sinh, người dân là góp phần thực hiện hiệu quả Đề án “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến 2030” trên địa bàn tỉnh Điện Biên.