Renault sản xuất Polestar 4 cho Geely: Cơ hội hay rủi ro chiến lược?

SUV coupe Polestar 4. Ảnh: Geely

Theo báo La Tribune của Pháp, nhà máy Renault tại Busan, Hàn Quốc, nơi thuộc sở hữu của hãng từ 25 năm trước, đang bước vào một chương mới trong quan hệ quốc tế của Renault. Vừa qua, nhà máy này đã bắt đầu sản xuất Polestar 4 – một mẫu xe SUV coupe cỡ lớn dài 4,80 mét, cho tập đoàn Geely của Trung Quốc.

SUV coupe là loại xe thể thao đa dụng (SUV) có phần mái dốc về phía sau, tạo ra kiểu dáng thể thao và phong cách hơn, tương tự như xe coupe. Mặc dù giống SUV ở gầm cao và tính đa dụng, nhưng SUV coupe có phần đuôi xe vuốt thuôn, làm giảm không gian khoang chứa đồ và không gian phía trên cho hành khách phía sau so với SUV truyền thống.

Đây là bước tiếp theo trong chuỗi hợp tác giữa Renault và Geely, vốn bắt đầu từ việc Renault sản xuất SUV Grand Koleos, dựa trên mẫu xe Geely Monjaro, xuất khẩu sang hơn 30 quốc gia. Hợp tác này khiến nhà máy Busan trở thành “cầu nối chiến lược” cho ngành ô tô Trung Quốc, đồng thời đặt Renault trước những thách thức lớn về quyền kiểm soát và lợi ích kinh tế.

Điều trớ trêu là cái mà Renault từng kỳ vọng là bàn đạp để mở rộng thị trường châu Á giờ lại trở thành nơi sản xuất xe cho một đối tác Trung Quốc, nhắm tới thị trường Bắc Mỹ và Hàn Quốc. Polestar 4 thuộc thương hiệu Polestar, do Geely và Volvo cùng sở hữu. Volvo, hiện do Geely nắm 82% cổ phần từ năm 2010, kiểm soát thương hiệu này. Trong khi đó, Grand Koleos – sản phẩm tiền nhiệm – đã được Renault sản xuất từ năm 2023, đạt 26.200 chiếc trong năm 2024, nhưng bản chất vẫn là sản phẩm dựa trên công nghệ Geely, khiến nhiều chuyên gia đánh giá nhà máy Busan đang trở thành cửa ngõ cho xe Trung Quốc dưới lớp áo Renault.

Câu chuyện của Renault tại Hàn Quốc bắt đầu từ năm 2000, khi ông Louis Schweitzer, Giám đốc điều hành (CEO) lúc bấy giờ, quyết định mua lại mảng ô tô của Samsung – một nhà sản xuất điện tử đã bỏ dở dự án xe hơi. Nhà máy Busan, xây dựng với sự hỗ trợ của các kỹ sư Nissan, vốn được kỳ vọng trở thành trung tâm của Renault tại châu Á-Thái Bình Dương (ngoại trừ Nhật Bản).

Tuy nhiên, bất chấp chất lượng vượt trội của nhà máy, Renault không thể chen chân vào thị trường Hàn Quốc, do Hyundai-Kia gần như độc quyền, được hậu thuẫn bởi chính quyền địa phương. Các mẫu xe Renault từ trước đến nay chưa từng thực sự thành công tại Hàn Quốc hay trên thị trường xuất khẩu, ngoại trừ SUV coupe Arkana ra mắt năm 2020 – với 65.300 xe xuất khẩu nhưng chỉ 3.050 xe tiêu thụ trong nước. Con số này không đủ để vận hành toàn bộ nhà máy Busan, vốn có công suất 200.000 xe/năm.

Trong năm 2024, nhà máy chỉ sản xuất 112.000 xe và 96.500 động cơ với 1.700 nhân viên, dưới mức tối đa. Việc duy trì sản xuất cho Geely được coi là giải pháp kinh tế khả thi, bởi đóng cửa nhà máy sẽ tốn kém vô cùng.

Từ năm 2022, Geely sở hữu 34% hoạt động của Renault tại Hàn Quốc, được đổi tên thành Renault Korea Motors. Theo một ý định thư ký tháng 2/2025, Geely cũng dự định đầu tư vào Renault do Brasil, trở thành cổ đông thiểu số và sản xuất xe của riêng họ. Thêm vào đó, từ tháng 5/2024, Renault và Geely hợp tác trong liên doanh Horse.

Ông Li Shufu, tỷ phú Trung Quốc sáng lập Geely năm 1997. Ông là cổ đông lớn của Mercedes-Benz và Volvo Trucks – thương hiệu vốn thuộc Renault Trucks trước đây.

Hợp tác với Geely là một canh bạc chiến lược cho Renault sau khi kết thúc liên minh với Nissan và Mitsubishi. Renault tìm kiếm lợi ích kinh tế và kỹ thuật từ một đối tác mạnh mẽ, đồng thời mở rộng phạm vi sản xuất ra Bắc Mỹ và châu Âu thông qua mạng lưới Geely.

Nhà máy Busan, từ biểu tượng cho sự hiện diện của Renault tại châu Á, giờ trở thành công cụ sản xuất chiến lược cho Geely, đồng thời mở ra cơ hội nhưng cũng đặt Renault trước những thách thức lớn về quyền kiểm soát và thị phần. CEO hiện tại của Renault, François Provost, sẽ đối mặt với bài toán cân bằng quyền lợi giữa hai bên.

Ông Jean-Dominique Senard, Chủ tịch Renault, nhận định: “Geely bổ sung cho Renault và chúng tôi có thể hợp tác thông minh”, nhưng cũng cảnh báo rằng Renault cần tránh bị chi phối bởi đối tác quá mạnh, có thể còn rủi ro hơn cả Nissan trước đây.

Từ việc sản xuất Polestar 4 và Grand Koleos, đến các kế hoạch mở rộng liên doanh và đầu tư quốc tế, Renault đang thử nghiệm một mô hình hợp tác toàn cầu mới, nơi xe Pháp sản xuất tại Hàn Quốc nhưng phục vụ cả châu Mỹ và châu Á, đồng thời tận dụng sức mạnh tài chính và kỹ thuật của Geely.

Như vậy, nhà máy Busan vừa là cơ hội chiến lược vừa là thách thức lớn, minh họa cho những bước đi táo bạo của Renault trong bối cảnh toàn cầu hóa ngành công nghiệp ô tô, với một đối tác Trung Quốc quyền lực và đầy tham vọng.

Đào Dũng/vnanet.vn