Sản phẩm OCOP - sức bật mạnh mẽ cho kinh tế nông thôn
Chương trình 'Mỗi xã một sản phẩm' (OCOP) đang trở thành đòn bẩy thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển theo hướng đa chiều và bền vững. Sản phẩm OCOP không chỉ nâng cao giá trị sản xuất mà còn lan tỏa sang các giá trị kinh tế, xã hội, môi trường và du lịch - mở ra con đường mới cho nông thôn hiện đại.

Chương trình OCOP đang trở thành đòn bẩy thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển theo hướng đa chiều và bền vững
Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Công Bằng Thanh Thái (xã Nam Nung, Lâm Đồng) là minh chứng rõ nét cho vai trò OCOP trong thay đổi tư duy sản xuất. Thành lập năm 2017, với 240 thành viên và hơn 500 ha cà phê, HTX đã xây dựng quy trình sản xuất theo các tiêu chuẩn và đã hình thành vùng nguyên liệu đạt chuẩn 4C, Rainforest Alliance, đủ tiêu chuẩn xuất khẩu châu Âu, Mỹ.
Từ vùng nguyên liệu chất lượng, HTX đã đầu tư chế biến sâu, phát triển thương hiệu “Thanh Thai Coffee - Tinh túy vùng đất núi lửa Đắk Nông”. Năm 2020, HTX tham gia OCOP, đến nay đã có 7 sản phẩm chế biến, từ cà phê rang xay, hạt rang đến cà phê phin giấy. HTX có 2 sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao.
Ông Lang Thế Thành - Giám đốc HTX Nông nghiệp Công Bằng Thanh Thái chia sẻ, OCOP giúp sản phẩm cà phê đặc trưng của HTX khẳng định được thương hiệu, mở rộng thị trường, không chỉ nâng giá bán và tăng thu nhập cho nông dân, mà còn tạo thêm giá trị gắn với văn hóa, du lịch địa phương. Cà phê bột trở thành sản phẩm quà tặng cho du khách khi đến du lịch tại địa phương.
Tương tự, HTX Nông nghiệp Công Bằng Thuận An (xã Thuận An, Lâm Đồng) đã dẫn dắt các thành viên và hộ liên kết phát triển cà phê chất lượng cao. Sau hơn 12 năm hoạt động, HTX đã liên kết 120 thành viên với vùng nguyên liệu hơn 400 ha đạt Rainforest Alliance và Fairtrade. Sản phẩm cà phê bột của HTX đạt OCOP 4 sao cấp tỉnh.
Ngoài liên kết sản xuất, tiêu thụ cà phê, HTX còn hỗ trợ phân bón vi sinh trị giá hơn 524 triệu đồng, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, nâng cao năng suất và chất lượng cà phê. Đặc biệt, HTX tích cực đóng góp cộng đồng đầu tư hạ tầng điện, đường giao thông, trường lớp, hỗ trợ gia đình khó khăn, xây nhà tình thương.
Ông Nguyễn Hữu Hạ - Giám đốc HTX Nông nghiệp Công Bằng Thuận An cho biết, sản phẩm OCOP không dừng lại ở câu chuyện nâng tầm sản phẩm, mà còn là cầu nối giới thiệu quảng bá nông sản, kết nối tiêu thụ và sản phẩm quà tặng. Đồng thời, là động lực gắn kết cộng đồng, khơi dậy tinh thần trách nhiệm xã hội và thúc đẩy xây dựng nông thôn mới văn minh, bền vững.
Toàn tỉnh Lâm Đồng hiện có 919 HTX, 875 tổ hợp tác, 1.461 trang trại nông nghiệp. Trong đó, các HTX, tổ hợp tác, trang trại nông nghiệp đã xây dựng được 913 sản phẩm OCOP gồm 821 sản phẩm 3 sao, 85 sản phẩm 4 sao, 7 sản phẩm 5 sao.
Các sản phẩm trải rộng ở nhiều lĩnh vực như: cà phê, trà, rau, hoa công nghệ cao, trái cây, dược liệu, thủ công mỹ nghệ, thực phẩm chế biến… Không chỉ nâng cao thu nhập cho nông dân, sản phẩm OCOP còn tạo điều kiện hình thành thương hiệu địa phương, thúc đẩy tiêu thụ trong nước và mở rộng xuất khẩu.
Ngoài sản phẩm đã được công nhận sao OCOP, các đơn vị này còn xây dựng được vùng nguyên liệu quy mô lớn với khoảng 144.736 ha đạt các tiêu chuẩn nông nghiệp như: VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, UTZ, 4C.
Tỉnh cũng đã thiết lập 960 mã vùng trồng với 39.363 ha và 338 cơ sở đóng gói đạt chuẩn xuất khẩu sang Mỹ, EU, Nhật Bản… Những con số này cho thấy, OCOP không chỉ xây dựng sản phẩm đơn thuần mà là cơ sở nâng cấp toàn hệ sinh thái nông nghiệp, tăng cường hội nhập.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, thực hiện chương trình OCOP, thời gian tới, tỉnh sẽ chuẩn hóa sản phẩm OCOP theo lợi thế địa phương, ứng dụng khoa học kỹ thuật và thiết bị thông minh để nâng cao chất lượng. Song song là xây dựng và bảo vệ thương hiệu, xúc tiến thương mại thông qua truyền thông, hội chợ, chuyển đổi số, đồng thời tăng cường quản lý giám sát để bảo đảm tính minh bạch, ngăn ngừa gian lận.
Mặt khác, tỉnh định hướng liên kết OCOP với du lịch trải nghiệm, biến sản phẩm đặc trưng như: cà phê, dược liệu, sản phẩm thủ công thành điểm nhấn thu hút du khách, đồng thời, tạo sinh kế mới và việc làm cho người dân.
Sản phẩm OCOP đang tạo sức bật mạnh mẽ cho kinh tế nông thôn đem lại thu nhập và trở thành công cụ kết nối giữa kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường. Đây là nền tảng để nông thôn Lâm Đồng không chỉ giàu có mà còn văn minh, bền vững và đáng sống.