An toàn thực phẩm trong nông - lâm - thủy sản là nhiệm vụ trọng tâm

23/09/2025 09:43

report Diện tích cây trồng, rau quả được sản xuât theo tiêu chuẩn còn rất khiêm tốn

Ông Nguyễn Quý Dương - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật

Công tác quản lý an toàn thực phẩm hiện nay được phân công cho ba Bộ: Bộ Y tế, Bộ Công Thương và Bộ NN&MT. Trong đó, Bộ NN&MT quản lý theo chuỗi: sản xuất thuộc lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi do Cục Thú y quản lý, còn thủy sản thuộc Tổng cục Thủy sản.

Đối với lĩnh vực trồng trọt, khâu sản xuất là yếu tố quan trọng nhất trong bảo đảm an toàn thực phẩm. Việt Nam hiện có khoảng 10 triệu hộ nông dân với diện tích rau 1,15 triệu ha và cây ăn quả khoảng 1,3 triệu ha. Nguồn cung này không chỉ phục vụ tiêu dùng trong nước mà còn dành cho xuất khẩu, nên chất lượng sản phẩm luôn được cả người tiêu dùng nội địa và các thị trường nhập khẩu đặc biệt quan tâm.

Ông Nguyễn Quý Dương - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật.

Theo ông Dương, muốn có thực phẩm an toàn thì gốc rễ phải bắt đầu từ sản xuất. Từ năm 2008, Bộ NN&MT đã ban hành quy định và khuyến khích sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, sau đó Chính phủ cũng có chính sách hỗ trợ. Hiện nay, có hai hệ thống chứng nhận chính là VietGAP và GlobalGAP, tuy nhiên đây không phải là quy định bắt buộc mà chỉ mang tính khuyến khích, theo hướng thúc đẩy sản xuất an toàn, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường sinh thái.

Tuy vậy, diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn hiện nay còn rất khiêm tốn. Theo kết quả điều tra 5 năm một lần, công bố năm 2024, tổng diện tích được chứng nhận VietGAP mới đạt khoảng 150.000 ha cho 6 nhóm cây trồng, trong đó riêng rau chỉ đạt hơn 8.000 ha trên tổng số 1,15 triệu ha - tức chưa đến 1% (khoảng 0,5 - 0,6%). Với cây ăn quả, diện tích trồng theo tiêu chuẩn VietGAP đạt khoảng 76.000 ha; chè khoảng 5.200 ha.

Nếu tính cả các chứng nhận khác, bao gồm GlobalGAP, tổng diện tích đạt khoảng 440.000 ha. Trong đó, rau cũng chỉ có hơn 8.400 ha, còn cây ăn quả đạt khoảng 78.000 ha. Đây là con số rất khiêm tốn so với quy mô sản xuất và nhu cầu tiêu thụ hiện nay. Rau - mặt hàng được người dân sử dụng hằng ngày, chủ yếu tiêu thụ nội địa - có tỷ lệ sản xuất theo chuẩn an toàn cực thấp. Với trái cây, diện tích có chứng nhận nhiều hơn nhưng chủ yếu phục vụ xuất khẩu.

23/09/2025 09:30

report Hộ kinh doanh nhỏ lẻ ở nhiều nơi chưa đáp ứng đầy đủ điều kiện về ATTP

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thi trường trong nước - Bộ Công Thương:

Theo số liệu của Bộ Công Thương, tính đến 31/12/2024, cả nước có 8.274 chợ, 276 trung tâm thương mại và 1.293 siêu thị. Trong đó, chợ và trung tâm thương mại là nơi tập trung nhiều cơ sở kinh doanh, trong đó có kinh doanh thực phẩm. Siêu thị cũng được xem là một cơ sở kinh doanh thực phẩm có quy mô lớn.

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thi trường trong nước - Bộ Công Thương.

Việc quản lý ATTP tại các cơ sở này được thực hiện theo các quy định pháp luật liên quan đến cơ sở kinh doanh thực phẩm, như Nghị định số 77/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 và các nghị định sửa đổi, bổ sung sau đó (Nghị định số 08/2018/NĐ-CP, Nghị định số 17/2020/NĐ-CP). Theo đó, nhiều siêu thị và cơ sở kinh doanh thực phẩm trong trung tâm thương mại thuộc diện bắt buộc phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, tại các chợ truyền thống, đa số cơ sở kinh doanh vẫn chỉ dừng lại ở hình thức hộ kinh doanh nhỏ lẻ, nhiều nơi chưa đáp ứng đầy đủ điều kiện ATTP.

Thực tế cho thấy, tại siêu thị và trung tâm thương mại - vốn chủ yếu thuộc sở hữu doanh nghiệp, tập đoàn lớn - công tác bảo đảm ATTP thường được chú trọng hơn, nhằm bảo vệ thương hiệu. Ngược lại, tại chợ truyền thống, việc kiểm soát còn nhiều hạn chế. Phần lớn các cơ sở kinh doanh thực phẩm tại chợ chủ yếu buôn bán hàng tươi sống, việc truy xuất nguồn gốc hàng hóa gặp khó khăn, trong khi kiến thức về ATTP của các tiểu thương còn nhiều hạn chế.

23/09/2025 09:18

report Hơn 98% cơ sở sản xuất, kinh doanh nông lâm thủy sản đạt chuẩn an toàn thực phẩm

Ông Phạm Văn Duy - Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường:

An toàn thực phẩm (ATTP) trong nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản luôn được Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Nhờ những nỗ lực kiểm soát, các chỉ số giám sát ATTP đã cải thiện rõ rệt, đáp ứng yêu cầu khắt khe từ các thị trường như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Ông Phạm Văn Duy - Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường.

Theo Luật ATTP và Nghị định 15, Bộ NN&MT được giao kiểm soát 19 nhóm sản phẩm gồm thịt, trứng, sữa tươi... Việc quản lý tập trung vào sản xuất ban đầu và chế biến, phân công cụ thể cho các đơn vị chuyên ngành. Riêng Cục Chất lượng Chế biến và Phát triển thị trường đóng vai trò nòng cốt, tham mưu xây dựng hệ thống chính sách, pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn ATTP, bảo đảm phù hợp thông lệ quốc tế và thực tiễn trong nước.

Kết quả cho thấy, nhiều chỉ số đạt mức tích cực: 98,65% cơ sở sản xuất kinh doanh được chứng nhận đủ điều kiện ATTP; hơn 99% mẫu thực phẩm được giám sát đạt yêu cầu; trên 93% cơ sở ký cam kết tuân thủ quy định ATTP. Những kết quả này tạo tiền đề để nông lâm thủy sản Việt Nam mở rộng xuất khẩu, chinh phục các thị trường khó tính.

Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm luôn được duy trì nghiêm ngặt, với sự chuyển đổi từ thanh tra theo kế hoạch sang thanh tra đột xuất. Hằng năm, ngành tổ chức khoảng 25.000 - 30.000 lượt thanh tra cơ sở sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản, qua đó xử lý vi phạm và nâng cao ý thức tuân thủ của doanh nghiệp.

Nhìn chung, hệ thống quản lý ATTP nông lâm thủy sản đang ngày càng hoàn thiện, góp phần bảo đảm sức khỏe người tiêu dùng trong nước, đồng thời nâng cao uy tín hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

23/09/2025 08:56

report Nhìn thẳng vào thực trạng để cùng nâng cao chất lượng, an toàn nông sản cho thị trường nội

Phó Tổng Biên tập Báo Tiền Phong Lê Minh Toản:

Trong nhiều năm qua, chúng ta luôn tự hào về nông sản Việt ngày càng khẳng định được vị thế trên bản đồ thế giới. Những trái thanh long, sầu riêng, các loại rau củ quả đến những lô tôm, cá… mang thương hiệu Việt đã có mặt tại các siêu thị châu Âu; Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc… Đây là thành quả to lớn từ nỗ lực của nông dân, doanh nghiệp và của cả hệ thống chính trị.

Phó Tổng Biên tập Báo Tiền Phong Lê Minh Toản.

Thế nhưng, ngay tại thị trường trong nước, nơi có hơn 100 triệu người tiêu dùng Việt lại đang đối diện với một thách thức không nhỏ. Hàng loạt sản phẩm nông sản, thực phẩm vừa bị cơ quan chức năng phát hiện dư lượng hóa chất cấm, thực phẩm giả mạo nhãn mác, không rõ nguồn gốc xuất xứ; tình trạng rau giả mạo rau sản xuất theo tiểu chuẩn VietGAP, chứng nhận xuất xứ hay sản phẩm kém chất lượng vẫn len lỏi trong các bếp ăn tập thể, trường học, chợ truyền thống, thậm chí là hệ thống siêu thị. Điều này gây hệ lụy trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng, làm giảm sút niềm tin của người dân, xã hội, vô tình gây ảnh hưởng đến những doanh nghiệp làm ăn chân chính.

Chất lượng và an toàn thực phẩm không chỉ là câu chuyện của ngành Nông nghiệp, Công Thương, hay ngành Y tế. Đây là vấn đề của toàn xã hội, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân và uy tín quốc gia. Việt Nam hiện nằm trong nhóm nước có tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư cao, trong đó một phần nguyên nhân đến từ thực phẩm thiếu an toàn. Nếu chúng ta không quyết liệt hành động, cái giá phải trả sẽ vô cùng đắt.

Quang cảnh tọa đàm.

Chính vì vậy, tọa đàm hôm nay với chủ đề: “Nâng cao chất lượng, an toàn thực phẩm nông sản trong nước: Chinh phục người tiêu dùng Việt” là diễn đàn để cơ quan quản lý, các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp và các chuyên gia chỉ ra những bất cập trong sản xuất - phân phối - kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm. Và quan trọng hơn, tại tọa đàm này chúng tôi mong muốn các quý vị nhìn thẳng vào thực trạng, chia sẻ giải pháp, kinh nghiệm trong nước và quốc tế góp phần nâng cao chất lượng, an toàn thực phẩm đối với hàng nông sản trong nước.

Tiền Phong