Sẽ có bộ chỉ số đánh giá kết quả thực thi FTA tại các địa phương

Mặc dù vậy, những kết quả thực thi FTA trong những năm vừa qua cho thấy Việt Nam vẫn còn dư địa rất lớn để khai thác hiệu quả hơn nữa các thị trường này. Điều đó đòi hỏi cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn nữa từ các cơ quan quản lý, địa phương, doanh nghiệp để có thể gia tăng hơn nữa cơ hội từ các hiệp định này mang lại.

Thông tin tại tọa đàm “Trợ lực cho các địa phương, gia tăng hiệu quả thực thi FTA” do Tạp chí Công Thương tổ chức ngày 31-10 cho thấy, theo thống kê, tổng kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều của 5 thành phố trực thuộc Trung ương với các nước trong FTA giai đoạn 2021-2022 ước đạt hơn 449 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu ước đạt 189,5 tỷ USD; nhập khẩu ước đạt 259,4 tỷ USD.

Các ý kiến trao đổi tại tọa đàm.

Riêng với Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trong hai năm 2021-2022, tổng kim ngạch trao đổi thương mại giữa 5 thành phố với các nước CPTPP đạt 79,751 tỷ USD. Với EVFTA, doanh nghiệp 5 thành phố đã xuất khẩu lượng hàng hóa trị giá 14,179 tỷ USD tới các nước EU.

Báo cáo mới đây của Bộ Công Thương về tình hình Hiệp định CPTPP, EVFTA và UKVFTA cũng cho thấy cái nhìn tổng quan hơn: Năm 2022 có 52/63 tỉnh, thành phố có hoạt động xuất khẩu với các nước CPTPP, tăng 11 địa phương so với năm 2021. Đối với các nước EVFTA, có 49/63 địa phương có hoạt động xuất khẩu với khu vực này, tăng 11 địa phương so với năm 2021. Tương tự, năm 2022 có 44/63 tỉnh, thành phố có hoạt động xuất khẩu với Vương quốc Anh theo Hiệp định UKVFTA, tăng 13 địa phương so với năm 2021.

Mặc dù xuất khẩu sang thị trường các FTA tăng trưởng tích cực, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của nhiều địa phương, tuy nhiên ghi nhận thực tế cho thấy, tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường các FTA chưa đạt như kỳ vọng. Tỷ lệ tận dụng ưu đãi giấy chứng nhận ưu đãi (C/O) ưu đãi chưa cao. Số lượng doanh nghiệp trong nước xuất khẩu sang các thị trường FTA vẫn khiêm tốn. Đáng chú ý, công tác thực thi, triển khai FTA tại các địa phương thời gian qua còn nhiều tồn tại, khó khăn, nhiều chương trình, hoạt động vừa thiếu, vừa thừa. Số lượng các tỉnh thành có hoạt động xuất nhập khẩu tại thị trường các nước có FTA còn chưa đồng đều.

Các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực vẫn được triển khai tại các địa phương nhưng phần lớn các hoạt động này chủ yếu được thực hiện trong khuôn khổ chính sách phát triển chung của tỉnh, không phải dành riêng cho việc thực thi FTA nào đó. Điều này dẫn đến hoạt động hỗ trợ mang tính dàn trải, chưa có điều kiện tập trung vào các lĩnh vực hoặc ngành hàng có thế mạnh của tỉnh và có cơ hội tiếp cận thị trường từ các FTA.

Chia sẻ tại tọa đàm, ông Ngô Chung Khanh, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương cho biết, Chính phủ đã giao Bộ Công Thương xây dựng và công bố Bộ chỉ số đánh giá kết quả thực thi FTA tại các địa phương (FTA Index). Dự kiến cuối năm nay, FTA Index được công bố... “Chúng tôi hy vọng rằng với tư duy tương tự như chỉ số PCI (Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh), FTA Index giúp cho các tỉnh, thành phố quan tâm hơn, chú ý trọng nhiều hơn đến việc tận dụng hiệu quả các FTA”, ông Ngô Chung Khanh nói.

Tin, ảnh: VŨ DUNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.