Sẽ tập trung nguồn lực đầu tư cho những vùng khó khăn nhất

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trả lời chất vấn.
Ảnh: Lâm Hiển

Xây dựng hệ thống tiêu chí phù hợp để đồng bào không tái nghèo

Phản ánh tỷ lệ thoát nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số chưa đạt mục tiêu và mong muốn, ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nêu vấn đề, nhiều người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số không muốn thoát nghèo, thoát cận nghèo. Tâm lý không muốn thoát nghèo, cận nghèo diễn ra khá phổ biến trên cả nước, nếu không có biện pháp xử lý sẽ khiến công tác xóa nghèo của Nhà nước không đạt hiệu quả. Đề nghị Bộ trưởng cho biết, đâu là nguyên nhân, giải pháp ra sao để đồng bào có nhận thức đồng hành thoát nghèo - đại biểu chất vấn?

Thừa nhận đây là hiện tượng "có thật" và "xuất phát từ nhiều yếu tố", Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nêu rõ, qua nghiên cứu tài liệu của các bộ, ngành, địa phương và khảo sát thực tế cho thấy, tuy bà con đã thoát nghèo, nhưng đời sống vẫn rất khó khăn, người dân đạt tiêu chí để thoát nghèo có thu nhập chưa được cải thiện nhiều, trong khi đó sẽ không tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ chính sách.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng cho rằng, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tổng hợp khi nguyên tắc, tiêu chí giảm nghèo đã được ban hành. Để thống kê, tổng hợp, rà soát hộ nghèo trên phạm vi cả nước, các địa phương cần thực hiện một cách khách quan, trách nhiệm, bảo đảm người dân thoát nghèo bền vững, bảo đảm điều kiện tối thiểu để người dân yên tâm sinh sống. Bên cạnh đó, cần thực hiện các biện pháp tuyên truyền, thuyết phục để bà con hiểu được chính sách của Đảng, Nhà nước, tự nguyện vươn lên.

Cũng theo Bộ trưởng, hệ thống tiêu chí giảm nghèo còn phụ thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh của đất nước cũng như sự phát triển của từng giai đoạn. Do đó, cần xây dựng một hệ thống tiêu chí phù hợp hơn, để người thoát nghèo sống tốt, không tái nghèo trở lại.

Kịp thời giải quyết vướng mắc để đồng bào ổn định cuộc sống

Đề cập đến đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số và thiểu số, các ĐBQH Khang Thị Mào (Yên Bái), Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp)... nêu vấn đề, hiện nay dù đã có nhiều chính sách định canh, định cư cho bà con, tuy nhiên một bộ phận bà con vẫn đang du canh, du cư, phát nương, làm rẫy, mang theo cả gia đình, đời sống rất khó khăn. Giải pháp nào giúp bà con dân tộc thiểu số và miền núi định cư, ổn định cuộc sống trong thời gian tới là câu hỏi các đại biểu đặt ra với Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc.

ĐBQH Khang Thị Mào (Yên Bái). Ảnh Lâm Hiển

Lý giải nguyên nhân của tình trạng nêu trên, Bộ trưởng nêu rõ, do tập quán của đồng bào dân tộc và so với những vùng khác, thì điều kiện kinh tế - xã hội nơi bà con đang sinh sống không có điều kiện thuận lợi để canh tác, sản xuất, hoặc có thể là nơi hay xảy ra thiên tai, bão lũ... Do đó, giải pháp cần thực hiện là tiếp tục tuyên truyền cho bà con về chính sách, pháp luật, kịp thời nắm bắt, giải quyết vướng mắc để bà con yên tâm sản xuất, ổn định cuộc sống.

Cùng với đó, Bộ trưởng cho biết, với một số nhóm đồng bào không thuộc vùng dự án, không được thụ hưởng các Chương trình mục tiêu quốc gia, thực hiện Nghị quyết số 120/2020/QH14 của Quốc hội về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Ủy ban Dân tộc sẽ tập trung nguồn lực đầu tư tại những vùng khó khăn nhất.

Trong giai đoạn sau, Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số sẽ tập trung vào 12 nhóm chính sách, giải quyết vướng mắc nảy sinh trong Quyết định 861. Theo đó, nhóm đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đồng bào dân tộc thiểu số sẽ được hưởng chính sách phù hợp trong giai đoạn tiếp sau.

Với cách thức như vậy, Bộ trưởng nêu rõ, đây là các giải pháp "vừa tổng quan, vừa có trọng tâm, trọng điểm, có phân kỳ theo từng giai đoạn" để đầu tư, hỗ trợ cho bà con nhân dân. Về trách nhiệm của Ủy ban Dân tộc, Bộ trưởng khẳng định "sẽ cùng phối hợp với các bộ, ngành để đánh giá, rà soát, đề xuất cấp thẩm quyền điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung những chính sách bất cập, đồng thời có những chính sách mới trong giai đoạn mới".

N. Thành