SIPRI: Thế giới bên bờ vực chạy đua vũ trang mới; Israel có thể có tới 90 đầu đạn hạt nhân
Dù Israel không chính thức thừa nhận sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng theo báo cáo mới nhất của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) có trụ sở tại Stockholm, Israel có thể đang sở hữu tới 90 đầu đạn hạt nhân.

Tên lửa đạn đạn liên lục địa Yar RS-24 của Liên bang Nga tham gia duyệt binh trên Quảng trường Đỏ ở Moskva. Ảnh: AFP/TTXVN
Kênh RT của Liên bang Nga ngày 17/6 dẫn báo cáo thường niên của SIPRI cảnh báo thế giới đang đối mặt với nguy cơ rơi vào một “cuộc chạy đua vũ trang nguy hiểm mới” khi hầu hết các cường quốc hạt nhân đều tìm cách hiện đại hóa và mở rộng kho vũ khí của mình.
Trong bản báo cáo công bố hôm 16/6, SIPRI cho biết tốc độ giải trừ vũ khí đang chậm lại khi các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân phát động các chương trình hiện đại hóa kho vũ khí một cách “mạnh mẽ”.
SIPRI lưu ý Liên bang Nga và Mỹ - hai quốc gia sở hữu khoảng 90% tổng số vũ khí hạt nhân trên thế giới - có thể sẽ chứng kiến hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân song phương cuối cùng còn tồn tại là New START hết hiệu lực vào tháng 2/2026. Hiệp ước này giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược được triển khai đồng thời.
Moskva (Moscow) đã đình chỉ việc tham gia hiệp ước vào năm 2023 với lý do chế độ kiểm tra là không khả thi vì phương Tây can thiệp sâu vào xung đột Ukraine.
Tuy nhiên, Liên bang Nga vẫn giữ quan điểm sẵn sàng đối thoại nếu kho vũ khí của các đồng minh thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) của Mỹ cũng được đưa vào bàn đàm phán.
Trong khi đó, Washington lại khăng khăng yêu cầu đưa Trung Quốc vào bất kỳ thỏa thuận mới nào.
Theo SIPRI, Trung Quốc hiện sở hữu kho vũ khí hạt nhân có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới và có thể sánh ngang “với Liên bang Nga hoặc Mỹ” về số lượng tên lửa đạn đạo liên lục địa vào cuối thập kỷ này.
Anh và Pháp cũng đang hiện đại hóa lực lượng hạt nhân, tập trung vào các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mang tên lửa đạn đạo. Pháp cũng đặt mục tiêu phát triển một loại đầu đạn tên lửa đạn đạo mới.
Theo ông Hans M. Kristensen, cộng tác viên cao cấp của Chương trình Vũ khí Hủy diệt Hàng loạt tại SIPRI, “kỷ nguyên cắt giảm số lượng vũ khí hạt nhân trên thế giới, vốn kéo dài từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh, đang dần chấm dứt” và “chúng ta đang chứng kiến xu hướng rõ ràng là kho vũ khí hạt nhân gia tăng, lời lẽ hạt nhân ngày càng gay gắt, và việc từ bỏ các thỏa thuận kiểm soát vũ khí”.
SIPRI cũng liệt kê Israel vào danh sách các quốc gia “được tin là đang hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân”. Dù Israel không chính thức thừa nhận sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng SIPRI dẫn các cuộc thử nghiệm hệ thống động cơ tên lửa mới và các nâng cấp được cho là diễn ra tại lò phản ứng sản xuất plutonium ở Dimona.
Báo cáo của SIPRI cho biết Israel có thể đang sở hữu tới 90 đầu đạn hạt nhân. Những phát hiện này xuất hiện trong bối cảnh Israel đang tiến hành các cuộc không kích vào các cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran, tuyên bố rằng Iran đang tiến gần đến việc chế tạo bom hạt nhân.
Iran, quốc gia khẳng định chương trình hạt nhân của mình chỉ phục vụ mục đích hòa bình, không được đề cập trong báo cáo của SIPRI.