Số phận của TikTok tại Mỹ sau lệnh cấm

Số phận của TikTok tại Mỹ sau lệnh cấm của Tòa án Mỹ

Quyết định được Tòa án Tối cao Mỹ đưa ra vì những lo ngại đối với mối đe dọa an ninh quốc gia từ khả năng TikTok chuyển dữ liệu về Trung Quốc một cách trái phép. Điều này còn đáng lo ngại hơn việc việc quyền tự do ngôn luận của hơn 170 triệu người dùng tại Mỹ được cho là bị hạn chế.

Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã trao lại quyền thực thi lệnh cấm cho tổng thống tiếp theo của nước Mỹ sau khi Tòa án Tối cao hôm thứ Sáu (17/1) công bố phán quyết giữ nguyên luật có thể cấm ứng dụng mạng xã hội TikTok.

Tổng thống đắc cử Donald Trump, người từng đề xuất lệnh cấm TikTok vào nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông vào năm 2020, đã đảo ngược quyết định của mình khi yêu cầu Tòa án Tối cao ban hành lệnh trì hoãn luật có hiệu lực cho đến sau khi ông nhậm chức vào ngày 20 tháng 1.

Luật cho phép Tổng thống gia hạn lệnh cấm thêm 90 ngày, nhưng việc kích hoạt gia hạn cần có bằng chứng cho thấy các bên tham gia mua bán đã đạt được tiến bộ đáng kể, bao gồm các thỏa thuận pháp lý ràng buộc. Trong khi ByteDance cho đến ngày hôm qua vẫn từ chối bán lại quyền hoạt động của TikTok tại Mỹ.

“Tổng thống có thể gia hạn 90 ngày cho Bydance để bán TikTok cho một người mua không phải là Trung Quốc. Và vì vậy vào thời điểm này dường như khó có khả năng sẽ có bất kỳ hình thức thỏa thuận mua bán nào. TikTok cho đến nay đã nói rằng sẽ không tự bán mình ngay cả khi thực tế là họ đã dự đoán trước quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ.”

Giáo sư luật Anupam Chander, Đại học Georgetown

Theo các nhà phân tích quan điểm về việc không bán TikTok có thể thay đổi khi thực tế buộc công ty mẹ Bydance phải rời bỏ thị trường sắp xảy ra. Trước đó Tik tok, mạng xã hội lớn nhất tại Mỹ cũng đã sẵn sàng cho phương án ngừng hoạt động hoàn toàn trước thời hạn chót 19 tháng 1 năm 2025. TikTok đã thông báo rằng người dùng mở ứng dụng này sau thời hạn trên sẽ nhận được một thông báo chuyển hướng đến một trang web cung cấp thông tin về lệnh cấm từ Chính phủ Mỹ. Công ty cũng có kế hoạch cung cấp cho người dùng tùy chọn tải xuống tất cả dữ liệu của họ để họ có thể ghi lại thông tin cá nhân của mình.

Vào tháng 4 năm 2024, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký một dự luật yêu cầu ByteDance phải bán lại ứng dụng TikTok tại Mỹ cho một công ty không phải của Trung Quốc nếu không sẽ bị cấm sử dụng ở quốc gia này vào ngày 19/1, 1 ngày trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Donal Trump. TikTok khẳng định họ không đặt ra mối đe dọa đối với an ninh quốc gia Mỹ và nhiều lần đệ trình đơn khiếu nại lên tòa án Mỹ yêu cầu cơ quan này ngăn chặn việc thực thi đạo luật, nhưng không được chấp thuận.

Người dùng TikTok sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Với 7.000 nhân viên và 170 triệu người dùng tại Mỹ, việc TikTok bị cấm hoạt động tại Mỹ sẽ gây ảnh hưởng như thế nào tới họ? Các nhân viên của Tik Tok thì đang loay hoay tìm hướng đi mới, còn các thương hiệu và nhà sáng tạo nội dung từng gây dựng sự nghiệp trên nền tảng này cũng đang chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất xảy ra.

Trước quyết định của tòa án Mỹ nhiều nhà sáng tạo nội dung đã bày tỏ sự lo lắng và thất vọng của họ vì Tiktok đã trở thành nguồn thu nhập chính hoặc bổ sung của họ.

Anh Dustin Tyler, sống ở Mankato, bang Minnesota cho biết TikTok là nguồn thu nhập chính của anh. Lệnh cấm này khiến anh có cảm giác như “bị sa thải khỏi sự nghiệp của mình”.

"Tôi rất buồn, rất tức giận vì quyết định này sẽ ảnh hưởng đến tôi rất nhiều. Tôi có các nền tảng khác để kiếm tiền, nhưng không có nền tảng nào kiếm tiền bằng TikTok. Tôi chủ yếu phát trực tiếp vì vậy không có ứng dụng nào phù hợp bằng TikTok”.

Anh Dustin Tyler - Người tạo nội dung Tiktok

Ở Saline, bang Michigan, DJ và cũng là người sáng tạo nội dung trên Tik Tok, anh Derick Castenholz cũng đang cảm nhận được sức nặng của quyết định này. Mặc dù anh không phụ thuộc hoàn toàn vào ứng dụng này để kiếm tiền, nhưng TikTok đã giúp anh có được các giao dịch thương hiệu và khách hàng cho công việc DJ của mình.

Hayden Rankin đến từ Pecatonica, Illinois sở hữu doanh nghiệp may mặc theo yêu cầu NiceShirtThanks. Công ty đã trở nên nổi tiếng sau bài đăng lan truyền đầu tiên.Tuy nhiên một số Tik Toker như anh Rankin cũng đã nhận ra sự cần thiết của việc phải thích nghi. Anh bắt đầu xây dựng sự hiện diện trên các nền tảng khác.

Các chuyên gia cho biết, 170 triệu người hiện đang dùng TikTok ở Mỹ vẫn có thể tiếp tục sử dụng ứng dụng này vì họ đã tải về điện thoại. Nhưng theo thời gian, nếu không có bản cập nhật phần mềm và bảo mật, ứng dụng này sẽ trở nên không sử dụng được.

Người dùng vẫn có thể sử dụng TikTok. Nhưng họ sẽ không thể nhận được bản cập nhật trên App Store. Người dùng mới sẽ không thể tải nó lên và cuối cùng dữ liệu sẽ ngày càng trở nên cũ kỹ hơn nếu không có bản cập nhật.”

Ông Dan Ives, Giám đốc nghiên cứu công nghệ toàn cầu, Ngân hàng Wedbush Securities

7.000 nhân viên của TikTok tại Mỹ vẫn đang chờ đợi phán quyết về số phận của mình. Một nhân viên của công ty cho biết, từ sau khi Tòa phúc thẩm Mỹ giữ nguyên sắc lệnh yêu cầu Tik Tok phải thoái vốn hoặc bị cấm tại Mỹ thì sự bi quan đã lan rộng trong những nhân viên. Họ bắt đầu lo lắng về việc bị sa thải. Nhưng công ty cho biết dự luật này không ảnh hưởng nhân viên đang làm việc mà chỉ tác động đến trải nghiệm người dùng tại Mỹ. Trước đó Tik Tok đã từng khẳng định việc làm, tiền lương và phúc lợi của nhân viên tại Mỹ vẫn sẽ được đảm bảo và văn phòng công ty vẫn hoạt động, ngay cả khi tình hình chưa được giải quyết trước hạn 19/1.

Theo công ty nghiên cứu eMarketer, doanh thu quảng cáo của công ty TikTok tại Mỹ dự kiến đạt tổng cộng 12,3 tỷ USD vào năm 2024. Mặc dù con số này nhỏ hơn nhiều so với Meta Platforms, chủ sở hữu của mạng xã hội Instagram, nhưng các nhà quảng cáo cho biết người dùng của TikTok khá trung thành vì thế một số thương hiệu vẫn sẽ cố gắng quảng cáo trên Tik Tok sau ngày 19 tháng 1.

Ông Craig Atkinson, Giám đốc điều hành của đại lý tiếp thị kỹ thuật số Code3 cho biết tính năng thương mại điện tử của ứng dụng TikTok Shop, cho phép người dùng mua sản phẩm trực tiếp từ video, không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Đại lý của ông đã ký hợp đồng mới với khách hàng để xây dựng các chiến dịch TikTok Shop ngay cả kể từ cuối tháng 12.

Ông Jason Lee, Phó Chủ tịch điều hành an toàn thương hiệu tại công ty truyền thông Horizon Media cho rằng một số nhà quảng cáo có thể tiếp tục chi tiền sau ngày 19/1 cho TikTok và sẽ đánh giá lại nếu ứng dụng này thấy mức độ sử dụng hoặc hiệu suất giảm sút.

Theo BBC, TikTok đã bác bỏ thông tin ByteDance có thể bán TikTok tại Mỹ cho tỷ phú Elon Musk. Theo đánh giá từ các chuyên gia, TikTok sẵn sàng chấp nhận ngừng hoạt động tại Mỹ hơn là nằm dưới quyền quản lý của ông Musk. Sau khi tỉ phú công nghệ này tiếp quản Twitter với giá 42 tỉ USD và đổi tên thành X, nền tảng này rơi vào tình trạng hỗn loạn do cách quản lý mang tính áp đặt. Các nhà lãnh đạo của TikTok dường như không muốn kịch bản lại lặp lại với "đứa con cưng" của mình.

Cho dù TikTok đã nhiều lần nói rằng ByteDance không thể bán Tik Tok, điều đó cũng không ngăn cản được doanh nhân tỷ phú Frank McCourt, cựu chủ sở hữu của đội bóng chày Los Angeles Dodgers muốn sở hữu ứng dụng này. Ông Frank McCourt thông báo rằng ông đã đảm bảo được 20 tỷ USD cam kết bằng lời nói từ một nhóm các nhà đầu tư để đấu thầu TikTok.

Ông McCourt và nhóm của ông đã có “các cuộc trò chuyện sơ bộ” với các thành viên trong chính quyền sắp tới của Tổng thống đắc cử Donald Trump, họ cũng đang tìm kiếm một CEO để dẫn dắt ứng dụng. Kế hoạch kinh doanh của ông McCourt dành cho TikTok bao gồm việc chuyển ứng dụng sang công nghệ nguồn mở và kiếm doanh thu thông qua thương mại điện tử và cấp phép dữ liệu cho đào tạo AI.

Người dùng TikTok tại Mỹ đổ xô sang ứng dụng Rednote

Khi mối đe dọa về lệnh cấm TikTok xuất hiện, người dùng Tiktok tại Mỹ đã đổ xô vào ứng dụng truyền thông xã hội Rednote. Chỉ trong vài ngày trước thời hạn 19/1, mạng xã hội ít tên tuổi này đã trở thành ứng dụng được tải xuống hàng đầu ở Mỹ với hơn nửa triệu người dùng.

Người dùng TikTok, những người tự gọi mình là “người tị nạn TikTok”, đã tìm đến ứng dụng RedNote như một giải pháp thay thế cho TikTok. Theo ước tính từ công ty nghiên cứu dữ liệu ứng dụng Sensor Tower, số lượt tải xuống RedNote ở Mỹ trong tuần này đã tăng hơn 200% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng khoảng 194% so với tuần trước đó.

Theo một nguồn tin khác, chỉ trong hai ngày, hơn 700.000 người dùng mới đã tham gia RedNote. Tuy nhiên mạng xã hội RedNote chưa trả lời chính thức về thông tin trên.

RedNote chỉ duy trì một phiên bản ứng dụng của mình, thay vì chia thành các ứng dụng trong nước và nước ngoài - một điều hiếm thấy trong số các ứng dụng xã hội Trung Quốc phải tuân theo các quy tắc kiểm duyệt trong nước. Tuy nhiên, công ty vẫn muốn khai thác sự chuyển hướng đột ngột này vì với họ đây là cơ hội lớn để đạt được mức độ phổ biến toàn cầu tương tự như TikTok. Các chuyên gia cho rằng để tránh những cú sốc như đối với tik tok thì RedNote cần chú ý tới việc tuân thủ luật pháp của các quốc gia.

“Giả định rằng sự thịnh vượng trong tương lai của RedNote có thể kéo dài và ngày càng có nhiều người dùng ở nước ngoài, đặc biệt là người Mỹ tham gia, thì RedNote phải chú ý đến việc tuân thủ luật pháp Trung Quốc, luật pháp Mỹ và thậm chí cả luật pháp của các quốc gia khác. RedNote phải đặc biệt quan tâm tới việc đáp ứng yêu cầu của tất cả các bên và nhận được sự công nhận lẫn nhau của tất cả các bên.”

Ông Liu Xingliang, Chuyên gia kinh tế kỹ thuật số

RedNote được biết đến nhiều nhất ở Trung Quốc với tên tiếng Trung là Xiao-hong-shu. Ứng dụng này đã thu hút được sự chú ý ở Trung Quốc và các khu vực cũng như quốc gia khác có cộng đồng người Hoa sinh sống như Malaysia, thu hút 300 triệu người dùng hoạt động hàng tháng, phần lớn trong số họ là phụ nữ trẻ, những người sử dụng ứng dụng này như một công cụ thực tế. công cụ tìm kiếm các đề xuất về sản phẩm, du lịch và nhà hàng cũng như các hướng dẫn trang điểm và chăm sóc da.

RedNote đã tạo ra một hệ sinh thái cho phép thương mại điện tử và quảng cáo. Mặc dù ứng dụng này đã chứng kiến một lượng lớn người dùng nhưng vẫn chưa rõ liệu nó có đóng vai trò thay thế bền vững cho TikTok hay không. Nhiều mạng xã hội khác như Instagram, Pinterest hay Lemond8 cũng đã bổ sung các tính năng trong những năm gần đây để thu hút người dùng.

Tuy nhiên, các nền tảng này vẫn thiếu những khả năng mua bán thương mại điện tử như TikTok Shop và thuật toán của chúng không thể sánh được với độ phức tạp của TikTok.

Dù Tòa án Tối cao Mỹ đã đưa ra phán quyết nhưng còn rất nhiều câu hỏi đặt ra về việc lệnh cấm sẽ triển khai như thế nào trên thực tế vì chưa có tiền lệ nào về việc chính phủ Mỹ chặn một nền tảng truyền thông xã hội lớn. Việc chính phủ sẽ thực thi nó như thế nào vẫn chưa rõ ràng.

Từ Trang