Sốc phản vệ do thức ăn và cách phòng tránh

Thực phẩm nào dễ gây sốc phản vệ?

Dị ứng thức ăn là phản ứng của cơ thể đối với một số chất (là dị nguyên) có trong thức ăn. Những dị nguyên (protein) phổ biến nhất là sữa bò, sữa đậu nành, trứng, hạt lạc, lúa mì, đậu tương, cá, tôm cua...

Dị ứng thức ăn xuất hiện ở trẻ nhỏ nhiều hơn người lớn (2-4% người lớn và 6-8% trẻ em), tỉ lệ này sẽ giảm dần khi trẻ lớn lên.

Thành phần chủ đạo gây ra dị ứng thức ăn thậm chí dẫn đến tình trạng sốc phản vệ là các chất protein trong thực phẩm. Những loại thức ăn có thể gây sốc phản vệ như: cá thu, cá ngừ, tôm, tép, ốc, nhộng, trứng, sữa, dứa, khoai tây, lạc, đậu nành, các loại hạt và các chất phụ gia.…

Hải sản cá thu, cá ngừ, tôm, tép, ốc, nhộng, ...dễ gây sốc phản vệ

Biểu hiện sốc phản vệ

Các triệu chứng thông thường:

- Xuất hiện tình trạng da ngứa hoặc phát ban

- Xuất hiện chảy nước mũi, hắt hơi

- Xuất hiện ngứa, họng, khó nuốt hoặc môi và lưỡi sưng

- Có thể ngứa nổi mẩn, sưng ở chân tay. Ngoài ra người bệnh có thể ho, chuột rút hoặc tiêu chảy, nôn mửa nhiều…

Một số triệu chứng của sốc phản vệ cần được cấp cứu ngay:

- Người bệnh xuất hiện tình trạng khó thở hoặc thở khó chịu

- Đau ngực hoặc tức

- Huyết áp thấp

- Mạch yếu và nhanh

- Chóng mặt

- Người bệnh lú lẫn, lơ mơ…

Các triệu chứng của sốc phản vệ có thể xấu đi rất nhanh chóng. Lúc đó, người bệnh cần được điều trị trong vòng 30 đến 60 phút vì các triệu chứng đôi khi có thể gây tử vong.

Những dấu hiệu báo động cho cơn sốc phản vệ thường sẽ lặp đi lặp lại trong đó có thể thấy các biểu hiện sẽ xuất hiện vài phút sau khi bạn ăn những thứ gây dị ứng. Một số triệu chứng xuất hiện cùng một lúc như: phát ban, sưng và ói mửa…

Mức độ nặng nhẹ của sốc phản vệ phụ thuộc vào mức độ nhạy cảm của từng cơ thể, số lượng và tốc độ hấp thụ các chất lạ vào cơ thể và phụ thuộc vào thời gian xử lý điều trị.

Những dấu hiệu sớm cần lưu ý: ngứa bàn tay, chân, tê môi, lưỡi, khó thở, nhịp tim nhanh, cảm giác bồn chồn, hốt hoảng.

Phòng tránh sốc phản vệ do thức ăn

Sốc phản vệ có thể xảy ra rất sớm hay đôi khi muộn hơn sau một vài giờ. Nhưng khi đã xảy ra sốc phản vệ, diễn tiến sẽ rất nhanh trong vòng 1–2 phút và chuyển sang trạng thái nguy kịch, lúc này rất khó để đảo ngược tình huống.

Vì vậy, cần lưu ý những điều sau để phòng tránh bị sốc phản vệ:

- Nếu bạn có tiền sử dị ứng, hãy luôn mang theo bên mình các loại thuốc giải dị ứng.

- Cần sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, đúng chỉ định.

- Khi ăn đồ ăn lạ, nên thử một lượng nhỏ để xét phản ứng của cơ thể. Chờ sau 24 giờ mới nên ăn lại nếu không thấy hiện tượng gì bất thường.

Với những người có cơ địa dị ứng sẽ rất dễ bị sốc do ăn uống những đồ có chất lạ.

Ngay khi xuất hiện các triệu chứng ở da, niêm mạc (như nóng bừng, nổi ban đỏ ngứa, phù mắt, phù môi, ngạt mũi…); ở hệ hô hấp (như khó thở, thở rít); ở hệ tiêu hóa (như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy) và hệ tim mạch (đau ngực, đau đầu, chóng mặt, ngất, tái nhợt, tụt huyết áp)… người bệnh cần được đến khám ngay tại các cơ sở y tế uy tín, tránh để xảy ra trường hợp đáng tiếc.

Theo ThS.BS NGUYỄN THỊ THU HÀ (Báo Sức khỏe và Đời sống)