Sớm đưa AI vào chương trình giáo dục phổ thông
Ngày 20/3, tại TPHCM, diễn ra Tọa đàm 'Tầm nhìn, định hướng tương lai cho giáo dục trong kỷ nguyên AI'.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng phát biểu tại tọa đàm.
Tọa đàm nằm trong khuôn khổ chương trình Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2024-2025.
Tham dự tọa đàm có Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng, đại diện các đơn vị thuộc Bộ GD&ĐT, lãnh đạo Sở GD&ĐT các địa phương, lãnh đạo Trường Đại học Tôn Đức Thắng, cùng các chuyên gia đến từ các viện nghiên cứu, trường đại học, tập đoàn, doanh nghiệp và giáo viên phổ thông trên cả nước.
Lợi ích và thách thức của AI
Tại tọa đàm, các diễn giả đã chia sẻ về các chủ đề như: Tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đối với giáo dục phổ thông; Ứng dụng AI trong dạy và học: Tiếp cận và phương pháp; Ứng dụng công nghệ AI trong ngành giáo dục và năng lực cần có của nhà quản lý giáo dục, học sinh và giáo viên; Mô hình triển khai AI trong trường học tại hệ thống trường đại học và phổ thông của FPT.
Trong tham luận với chủ đề “Tác động của AI với giáo dục phổ thông”, GS.TS Lê Anh Vinh - Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đã đề cập tới những lợi ích và thách thức của AI.
Theo đó, lợi ích của AI là tăng cường cơ hội tiếp cận giáo dục, thúc đẩy giáo dục cá nhân hóa, nâng cao tinh thần tự học, đổi mới và nâng cao hiệu quả giảng dạy, tạo dựng thói quen học tập suốt đời.
Thách thức mà AI mang đến là gia tăng khoảng cách số, các vấn đề đạo đức trong AI, bảo mật dữ liệu, tính chính xác và khách quan của nội dung và sự phụ thuộc vào công nghệ.

Các đại biểu tham dự tọa đàm.
GS.TS Lê Anh Vinh cho rằng AI tác động toàn diện tới 3 trụ cột giáo dục là chương trình học, quá trình dạy và học, kiểm tra đánh giá.
Ông phân tích cụ thể, AI hỗ trợ cho giáo viên và cán bộ quản lý trong quá trình dạy học như hỗ trợ xây dựng kế hoạch bài giảng, xây dựng tài liệu phục vụ giảng dạy, thiết kế bài kiểm tra, chấm điểm, phân tích kết quả, hỗ trợ cá nhân hóa phản hồi cho người học.
"Giáo viên cần có sự chủ động hơn để sử dụng công nghệ. Công nghệ mới là liên tục, câu chuyện không chỉ dừng ở cập nhật theo công nghệ mà cần có kỹ năng gì về công nghệ để hỗ trợ cho dạy và học, trang bị cho học sinh kỹ năng gì để có thể thích ứng với thế giới công nghệ ngày càng thay đổi", GS.TS Lê Anh Vinh khuyến nghị.
Tại tọa đàm, GS.TS Lê Anh Vinh đã chia sẻ kết quả khảo sát của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam về việc sử dụng AI với 11.000 học sinh phổ thông trên cả nước.
Từ kết quả này, ông cho rằng khả năng thích ứng nhanh với AI sẽ giúp nâng cao hiệu quả giảng dạy, đồng thời tạo nền tảng vững chắc để học sinh chuẩn bị cho một tương lai nhiều biến động và thay đổi.
Sớm đưa AI vào giáo dục phổ thông
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng đánh giá tọa đàm đã cung cấp một cái nhìn toàn cảnh về AI trong giáo dục phổ thông.
Theo Thứ trưởng, AI mang đến nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Tuy nhiên, yếu tố cơ hội vẫn chiếm ưu thế.
"Chúng ta phải đi nhanh, phải tận dụng những gì mà thế giới đã làm, những gì mà thực tiễn đã xảy ra để phải hành động. Yêu cầu đi nhanh thúc đẩy câu chuyện tầm vĩ mô của cán bộ quản lý, từ Bộ GD&ĐT đến các Sở GD&ĐT, các trường học…", Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cho hay.

Diễn giả chia sẻ tại tọa đàm.
Theo Thứ trưởng, hiện nay có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện đưa AI vào trong giáo dục phổ thông, bao gồm công tác quản lý, quản trị trường học, công tác giảng dạy. Trong đó, từ hơn 10 năm nay, Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện về giáo dục đã có yêu cầu 5 chữ “hóa”: Chuẩn hóa, Hiện đại hóa, Xã hội hóa, Quốc tế hóa, Dân chủ hóa.
Bên cạnh đó, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Riêng trong lĩnh vực giáo dục, Bộ Chính trị, Chính phủ đưa ra yêu cầu phải đẩy nhanh các quá trình này.
“Muốn hiện đại hóa giáo dục và các lĩnh vực khác nói chung, rõ ràng phải đột phá bằng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, sáng tạo. Riêng trong giáo dục, vẫn là chuyển đổi số, sử dụng trí tuệ nhân tạo,… Mấu chốt là tập trung đào tạo giáo viên, cán bộ quản lý, hướng tới học sinh”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cũng yêu cầu nghiên cứu đưa AI vào chương trình giáo dục phổ thông, đầu tiên là đưa vào phát triển chương trình giáo dục phổ thông, đưa vào môn Tin học, Công nghệ hoặc một môn độc lập.
“Chúng ta có nhiều thuận lợi, từ chủ trương của Đảng và Nhà nước, căn cứ pháp lý, có nhiều chuyên gia nghiên cứu về AI, trên thực tiễn đã đưa vào trong trường học, đổi mới phương pháp giảng dạy, thực tiễn ở một số bộ môn…”, Thứ trưởng cho biết.

Các đại biểu chụp hình lưu niệm tại tọa đàm.
Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng đề nghị các chuyên gia, thầy cô giáo, đơn vị cùng phối hợp với Bộ GD&ĐT để tổ chức các hội nghị, hội thảo, diễn đàn về AI để thầy cô cũng được lắng nghe nhiều hơn, thực hiện đúng chủ trương của Tổng Bí thư Tô Lâm là “bình dân học vụ số”.
"Lãnh đạo các Sở GD&ĐT cần chủ động trong việc đưa AI vào trường phổ thông, không chờ đợi. Đồng thời hướng tới đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, thí điểm tại một số trường học có điều kiện phù hợp như trường chuyên, trường chất lượng cao để đánh giá, rút kinh nghiệm,…”, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng đề nghị.
Tham luận với chủ đề: Ứng dụng công nghệ AI trong ngành giáo dục và năng lực cần có của nhà quản lý giáo dục, học sinh, giáo viên bà Nguyễn Phương Lan, Tổng Giám đốc EMG Education nhấn mạnh về năng lực giáo viên và học sinh và nhà lãnh đạo-nhà quản lý giáo dục trong kỷ nguyên AI.
Theo bà Lan, để khai thác tối đa lợi ích từ AI, giáo viên và học sinh cần trang bị những kỹ năng số cần thiết, phát triển tư duy phản biện, nâng cao nhận thức về đạo đức công nghệ số, và sẵn sàng học tập suốt đời.
Bên cạnh đó, trước sự bùng nổ của AI, người lãnh đạo - quản lý ngành giáo dục cần phải thay đổi tư duy.
"Những kỹ năng cần thiết của nhà lãnh đạo, nhà quản lý trong thời đại số đó là kỹ năng học hỏi liên tục và thích ứng; kỹ năng quản trị rủi ro, sự đồng cảm và kết nối", bà Nguyễn Phương Lan chia sẻ.