Sớm hoàn thành phương án lấy nước sông Hồng để làm 'sống lại' sông Tô Lịch

Ngày 2/12, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài đã chủ trì kiểm tra tiến độ Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá và việc thực hiện các giải pháp làm sạch sông Tô Lịch.

Bí thư Thành ủy Bùi Thị Minh Hoài, Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh kiểm tra thực địa Dự án xử lý nước thải Yên Xá

Theo báo cáo của Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp, mục tiêu của dự án cải thiện môi trường sống, hệ sinh thái tự nhiên và điều kiện vệ sinh tại các khu đô thị trung tâm của lưu vực sông Tô Lịch, tả ngạn sông Nhuệ và lưu vực sông Lừ bằng đầu tư phát triển hệ thống thoát nước để thu gom và xử lý lượng nước thải sinh hoạt nhằm nâng cao khả năng phát triển bền vững cho Thủ đô.

Quy mô thực hiện dự án, xây dựng hệ thống xử lý nước thải trên phạm vi lưu vực (S2) khoảng 4.874ha bao gồm nhà máy xử lý nước thải công suất 270.000m3/ngày đêm và hệ thống cống thu gom, cống bao, hệ thống cống đấu nối (dọc hai bờ sông Tô Lịch, sông Lừ, quận Hà Đông và Khu đô thị mới) với tổng chiều dài cống các loại khoảng 41,362km, đường kính từ 400mm - 2.400 mm.

Về công tác thi công, dự án khi triển khai thực hiện từ năm 2019 với 4 gói thầu xây lắp chính. Ngay từ khi triển khai, dự án đã gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, được sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy, UBND Thành phố và sự vào cuộc của các sở, ngành đã tháo gỡ các vướng mắc, tồn tại. Đến nay, gói thầu số 01 (xây dựng Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá công suất 270.000m3/ngày đêm), ngày 1/12/2024, Ban QLDA bắt đầu tổ chức vận hành thử nhà máy theo giấy phép môi trường được duyệt.

Đối với gói thầu số 2 (xây dựng hệ thống cống bao cho sông Tô Lịch và cống chính), khối lượng hoàn thành đến nay đạt khoảng 98% so với hợp đồng. Trong đó đã hoàn thành 100% toàn bộ tuyến ống và đã dẫn nước thải về Nhà máy từ 29/5/2024. Hiện đang thực hiện các bước hoàn trả mặt bằng, dự kiến hoàn thành toàn bộ gói thầu trong năm 2024. Ban QLDA đang chỉ đạo Nhà thầu tập trung thi công hoàn thành trong tháng 12/2024.

Về gói thầu số 3 (xây dựng hệ thống cống bao cho sông Lừ), do năng lực nhà thầu không đáp ứng, Ban QLDA đã báo cáo và được Thành phố chấp thuận chấm dứt hợp đồng từ tháng 11/2023. Ban QLDA đã tiến hành các thủ tục chấm dứt hợp đồng với nhà thầu thi công và thực hiện các thủ tục thu hồi tạm ứng theo quy định. Hiện đang hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng xin chấp thuận chủ trương điều chỉnh nguồn vốn từ ODA sang ngân sách Thành phố để đảm bảo tiến độ.

Bí thư Thành ủy Bùi Thị Minh Hoài kiểm tra chất lượng nước thải đã qua xử lý

Gói thầu số 4 (xây dựng hệ thống cống cho một phần khu vực Hà Đông và khu đô thị mới), đã ký phụ lục hợp đồng gia hạn từ tháng 11/2023 và đã thi công trở lại ngoài công trường từ tháng 2/2024. Hiện, đã thi công hoàn thành khoảng 22% khối lượng công việc. Ban QLDA đang tập trung đôn đốc Nhà thầu thi công đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.

Về công tác giải ngân, năm 2024, dự án được bố trí vốn 1.133 tỷ đồng. Đến nay, Dự án đã giải ngân đạt 534,71 tỷ đồng (47,2%). Thực tế, cơ bản các khối lượng đã thi công hoàn thành đảm bảo việc giải ngân hết vốn năm 2024 được giao.

Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp cũng đề nghị Thành phố xem xét 2 nội dung kiến nghị. Cụ thể, về xử lý bùn thải của dự án, để đảm bảo ổn định lâu dài hoạt động của nhà máy cũng như công tác xử lý bùn thải chung của Thành phố, kiến nghị UBND Thành phố xem xét chỉ đạo cơ quan có liên quan tổ chức thực hiện ngay Dự án xây dựng bãi phế thải thoát nước tại xã Chương Dương, huyện Thường Tín, Hà Nội (X16) hoàn thành trước năm 2030 (trước thời điểm Bãi bùn khu C, Yên Sở đóng bãi).

Về việc đảm bảo dòng chảy cho sông Tô Lịch, kiến nghị UBND Thành phố xem xét chỉ đạo cơ quan có chức năng, nghiên cứu phương án bổ cập nước sông Hồng vào Hồ Tây và bổ cập nước từ Hồ Tây về sông Tô Lịch bằng đường ống riêng tách biệt. Nghiên cứu phương án dẫn nước về sông Tô Lịch qua trạm bơm Liên Mạc theo quy hoạch…

Phát biểu tại buổi làm việc, Giám đốc Sở Xây dựng Võ Nguyên Phong cho biết, Sở đang lập Dự án tiền khả thi dự án tái chế bùn thải, đặt tại xã Chương Dương, huyện Thường Tín, quy mô khoảng 8-9ha, công suất xử lý 1.500 tấn sau đó tiến tới công suất xử lý 3.000 tấn/ngày/đêm, đáp ứng bùn thải của tất cả các nhà máy trên địa bàn.

Quý I/2025, Sở sẽ trình báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Nhà máy sẽ sử dụng công nghệ tiên tiến nhất, thân thiện môi trường, bùn thải xử lý xong có thể sử dụng trong các lĩnh vực khác như cốt liệu trong xây dựng, chế biến xi măng và làm phân bón.

Về bổ cập nước Hồ Tây vào sông Tô Lịch: Sở đang cùng Sở Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, tính toán kỹ để đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật theo trình tự thủ tục ngắn nhất để sớm triển khai.

Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh phát biểu kết luận

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh đánh giá cao nỗ lực của Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp và các sở, ngành, đối tác đã hoàn thành gói thầu số 1, số 2, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, trong bối cảnh nhiều khó khăn. Chủ tịch Hà Nội mong muốn các đơn vị tiếp tục tập trung, bám sát triển khai để đảm bảo tiến độ gói thầu số 3 và số 4.

Đối với việc bổ cập nước sông Hồng vào sông Tô Lịch, Chủ tịch UBND Thành phố cho biết: Lãnh đạo Thành phố đã quyết định đây là dự án khẩn cấp để cải thiện môi trường Hà Nội. Ông Trần Sỹ Thanh yêu cầu Sở Xây dựng và các sở ngành đẩy tiến độ để sau 9 tháng, đến 2/9/2025, phải hoàn thành Dự án trong bất cứ hoàn cảnh, điều kiện nào.

Đặc biệt lưu ý phải tính toán phương án đảm bảo hệ sinh thái Hồ Tây, Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh gợi mở phương án bổ cập nước theo 2 đường ống độc lập, trong đó, một đường ống bổ cập nước cho Hồ Tây khi cần thiết và một đường ống thường xuyên bổ cập nước cho sông Tô Lịch, chạy độc lập, ngầm dưới lòng hồ, tuyệt đối không được làm biến dạng hệ sinh thái Hồ Tây.

Cùng với đó, tiếp tục tiến hành xử lý môi trường tổng thể và đồng bộ 4 dòng sông nội đô.

Nhấn mạnh chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, ngày 27/11 vừa qua, trong đó, Tổng Bí thư yêu cầu Hà Nội phải làm sống lại các dòng sông nội đô, trước mắt là sông Tô Lịch, Chủ tịch UBND Thành phố yêu cầu các sở, ngành, quận, huyện phải đẩy nhanh tiến độ, vào cuộc quyết liệt để tập trung xử lý vấn đề môi trường của Hà Nội. Sắp tới, Hà Nội sẽ phát động phong trào làm sạch môi trường để thay đổi căn cơ bộ mặt đô thị.

Minh Chí