Sửa đổi Luật Quy hoạch để giải quyết những vấn đề cấp bách

Toàn cảnh Hội trường

Sửa Luật Quy hoạch để gỡ các điểm nghẽn phát sinh trong thực tiễn

Cho ý kiến tại phiên họp, đại biểu Hà Sỹ Đồng - đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật Quy hoạch lần này là rất cần thiết nhằm hoàn thiện hệ thống quy hoạch quốc gia, bảo đảm tính thống nhất, khả thi và thích ứng với những yêu cầu phát triển mới của đất nước. “Trong quá trình triển khai Luật Quy hoạch hiện hành, nhiều địa phương, bộ, ngành đã gặp không ít vướng mắc do quy định còn chưa rõ ràng, thiếu tính liên kết giữa các loại quy hoạch, hoặc chưa có cơ chế xử lý hiệu quả khi phát sinh xung đột giữa các quy hoạch cùng cấp hoặc khác cấp. Dự thảo lần này đã có nhiều điểm mới tích cực như cho phép lập đồng thời các loại quy hoạch, làm rõ vai trò của quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành, và bổ sung các quy định liên quan đến điều chỉnh quy hoạch trong trường hợp sáp nhập đơn vị hành chính”, đại biểu Hà Sỹ Đồng đánh giá.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng- Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị

Còn theo đại biểu Nguyễn Duy Thanh đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau, quy hoạch là ngành tác động toàn diện phát triển quốc gia, vùng kinh tế, các tỉnh thành và việc sáp nhập, tinh giản, gọn bộ máy đòi hỏi yêu cầu quy hoạch phải có yếu tố mới, có tầm chiến lược cao hơn. Do đó đại biểu kiến nghị Luật Quy hoạch mới phải thể hiện rõ tinh thần chỉ đạo của Đảng trong bộ tứ chiến lược về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia và phát triển kinh tế tư nhân. “Tôi đề nghị bổ sung quy hoạch trên một địa phương còn tối đa 6 loại quy hoạch gồm: Quy hoạch tổng thể quốc gia cho 34 tỉnh thành, quy hoạch gắn với chuỗi cung ứng hàng hóa quốc gia phát triển kinh tế theo chuỗi sản xuất, quy hoạch tỉnh mới. Riêng quy hoạch ngành kỹ thuật chỉ quy hoạch ngành có tính chất cứng, đảm bảo lợi ích quốc gia, lâu dài gồm: quy hoạch về an ninh quốc phòng, quy hoạch ba loại rừng, quy hoạch về giao thông đường bộ, đường sắt, bến cảng và sân bay”, đại biểu Nguyễn Duy Thanh đề nghị.

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh cũng đề nghị, bỏ toàn bộ 70 quy hoạch chuyên ngành kỹ thuật khác và chuyển thành các chiến lược phát triển ngành kỹ thuật được Thủ tướng phê duyệt và giao cho địa phương thực hiện hoặc chuyển thành tiêu chuẩn kỹ thuật. Đồng thời cần phân cấp mạnh cho các địa phương tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch. Cần đổi mới tổ chức thực hiện, đặc biệt là nâng cao trình độ hành nghề đối với cán bộ, chuyên gia quy hoạch để đáp ứng yêu cầu mới.

Bổ sung cơ chế đảm bảo tính độc lập và khách quan của Hội đồng thẩm định quy hoạch

Tham gia góp ý, Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân - đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương cho biết, dự thảo Luật quy định: Hội đồng thẩm định làm việc theo chế độ tập thể, có thể lấy ý kiến phản biện độc lập nhưng không bắt buộc, chỉ trong trường hợp cần thiết. Từ đó, đại biểu bày tỏ lo ngại có thể dẫn đến tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi” nếu cơ quan lập quy hoạch cũng kiểm soát quá trình thẩm định hoặc mời các thành viên nội bộ. Do đó, đại biểu kiến nghị bổ sung cơ chế bắt buộc có phản biện độc lập đối với quy hoạch quan trọng như: Quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh.

Đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương

Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt - đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk cho rằng, dự thảo Luật đã thể hiện được sự phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, chủ động, linh hoạt của địa phương trong quá trình tổ chức thẩm định, điều chỉnh quy hoạch, bảo đảm có sự tham gia của các sở, ngành liên quan và các chuyên gia, qua đó nâng cao tính khách quan và tính phản biện kỹ thuật. Tuy nhiên, thiếu một cơ chế đảm bảo tính độc lập và khách quan của Hội đồng thẩm định. “Tôi đề nghị phải chỉnh lý lại theo hướng bổ sung quy định: Trường hợp Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh là người phê duyệt quy hoạch thì không làm Chủ tịch Hội đồng thẩm định. Ủy ban nhân dân tỉnh cử một lãnh đạo khác làm Chủ tịch hội đồng hoặc mời lãnh đạo cơ quan chuyên môn cấp tỉnh làm Chủ tịch hội đồng”, đại biểu đề xuất.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk

Góp ý nội dung này, đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh - đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa kiến nghị chuyên nghiệp hóa bộ phận thẩm định, thay vì lập Hội đồng lâm thời theo từng loại quy hoạch chuyển sang cơ quan chuyên môn thường trực, Hội đồng thẩm định chỉ giữ vai trò phản biện. Đại biểu cũng đề nghị rút gọn thành phần Hội đồng thẩm định quy hoạch, chỉ có một nhóm chuyên gia cố định cùng với đại diện cơ quan kỹ thuật, không nhất thiết cần đủ bộ ngành. “Tôi đề xuất sửa đổi quy định về hội đồng thẩm định quy hoạch cụ thể là: Hội đồng thẩm định bao gồm đại diện cơ quan chuyên môn kỹ thuật và tổ chức phản biện độc lập, theo quy định hiện hành Điều 34 về thẩm quyền quyết định hoặc phê duyệt quy hoạch gồm Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng lần lượt phê duyệt Quy hoạch tổng thể biển, đất ngành vùng tỉnh. Tôi kiến nghị điều chỉnh theo hướng phân cấp thêm cho tỉnh, không phải trình Thủ tướng cho phép chính quyền cấp địa phương phê duyệt quy hoạch phát triển chi tiết. Do đó, tôi đề nghị cho phép Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt nếu quy hoạch không ảnh hưởng đến liên vùng, liên ngành”, đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh đề xuất.

Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong lập, thẩm định quy hoạch

Giải trình tại hội trường, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh sự cần thiết phải sửa ngay Luật Quy hoạch nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh sắp xếp lại đơn vị hành chính, sáp nhập tỉnh/thành trên cả nước. Đồng thời làm rõ hơn về vấn đề phân cấp, phân quyền tại dự thảo Luật. Theo đó Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo đã đẩy mạnh phân cấp phân quyền tối đa, tăng cường quyền tự chủ, tính chủ động sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của các cấp, các ngành. “Chúng ta phải đẩy mạnh để đáp ứng cho việc cho 34 địa phương vận hành, triển khai được nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội mà không bị vướng khi thu hút các doanh nghiệp, các dự án. Theo tinh thần lần này là chúng ta phân cấp mạnh mẽ và phân quyền tối đa theo định hướng: Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm, gắn với triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, cùng với việc đẩy mạnh phân cấp phân quyền, dự thảo Luật cũng tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính đối với việc điều chỉnh quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 thông qua việc không phải lập thẩm định phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch và không phải xin chấp thuận chủ trương điều chỉnh quy hoạch. Qua đó, sẽ giảm khoảng 45 - 54% trình tự thủ tục điều chỉnh quy hoạch so với quy định hiện hành, đáp ứng được yêu cầu triển khai thực hiện chính quyền địa phương hai cấp theo chỉ đạo của Trung ương.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh kết luận phiên thảo luận

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đánh giá, đây là dự án Luật có nhiều nội dung kỹ thuật sâu và khó; đề nghị cơ quan soạn thảo phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thẩm tra và các cơ quan có liên quan khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu giải trình thấu đáo, đầy đủ tất cả các ý kiến của đại biểu Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Luật báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua./.

Như Thảo – Cao Hoàng – Vũ Hiếu – Thế Anh