Sửa Luật Giáo dục nghề nghiệp: Thêm lối đi rộng mở cho người học nghề

Tăng quyền tự chủ, gắn kết doanh nghiệp, đảm bảo chất lượng đầu ra

Một trong những điểm đột phá đáng chú ý trong dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (GDNN) sửa đổi là việc hình thành chương trình trung học nghề tích hợp, kết hợp kiến thức văn hóa bậc trung học phổ thông với đào tạo kỹ năng nghề nghiệp.

Cách tiếp cận này được kỳ vọng sẽ mở ra thêm lối đi chính thống cho học sinh sau THCS và THPT, thay vì mặc định phải học lên đại học. Học sinh có thể vừa học văn hóa, vừa học nghề, sớm có bằng cấp và cơ hội gia nhập thị trường lao động với kỹ năng chuyên môn vững vàng. Đây là bước tiến quan trọng trong thực hiện phân luồng, thúc đẩy phổ cập nghề cho thanh niên và tạo điều kiện học tập suốt đời.

Dự thảo cũng đưa ra định hướng quy hoạch lại hệ thống cơ sở GDNN theo hướng tinh gọn và hiệu quả. Trong đó, các trường trung học nghề và cao đẳng sẽ đóng vai trò là trung tâm đào tạo quốc gia hoặc vùng, với năng lực đào tạo và thực hành chất lượng cao. Hệ thống quản trị trong các trường nghề cũng được yêu cầu hoàn thiện để đáp ứng chuẩn mới về tự chủ và trách nhiệm xã hội.

Hệ thống đào tạo nghề hiện đại, linh hoạt, đa dạng sẽ mở ra cơ hội cho người học, góp phần đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao.

Bên cạnh đổi mới chương trình, dự thảo Luật GDNN (sửa đổi) cũng đề xuất một loạt chính sách nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và chất lượng đào tạo trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Theo đó, các trường sẽ được tăng quyền tự chủ về tổ chức bộ máy, nhân sự, tài chính và chuyên môn, nhưng đi kèm với yêu cầu trách nhiệm giải trình minh bạch. Luật cũng đề xuất cơ chế tài chính mới, trong đó học phí được điều chỉnh hợp lý, đồng thời tăng cường học bổng và hỗ trợ tài chính cho người học, đảm bảo tiếp cận công bằng và thúc đẩy động lực học tập.

Một nội dung đáng chú ý khác là việc mở rộng vai trò của doanh nghiệp trong đào tạo nghề. Doanh nghiệp sẽ được khuyến khích tham gia xây dựng chương trình, giảng dạy và thực hành tại chỗ, thậm chí được ưu tiên đầu tư vào các cơ sở GDNN. Chính sách này giúp đào tạo gắn liền với nhu cầu thị trường, rút ngắn khoảng cách giữa “lý thuyết” và “thực tế”, từ đó nâng cao chất lượng và khả năng tuyển dụng của người học sau tốt nghiệp.

Về bảo đảm chất lượng, dự thảo nhấn mạnh việc xây dựng hệ thống đảm bảo chất lượng nội bộ (IQA) trong mỗi cơ sở GDNN, kết hợp với cơ chế giám sát độc lập từ bên ngoài. Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và đội ngũ giảng viên cũng sẽ được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn mới, đảm bảo điều kiện đào tạo tối thiểu và hướng tới chất lượng cao.

Tạo bước chuyển mạnh cho GDNN thời kỳ hội nhập

Không chỉ dừng lại ở nội dung chương trình hay cơ cấu tổ chức, dự thảo Luật GDNN còn đặt mục tiêu đẩy mạnh hợp tác quốc tế và thu hút đầu tư nước ngoài, nhất là trong những ngành nghề trọng điểm, mũi nhọn.

Đây là cơ hội để người học nghề Việt Nam được tiếp cận với chương trình đào tạo tiên tiến, công nghệ mới và tiêu chuẩn quốc tế, từ đó tăng năng lực cạnh tranh và khả năng di chuyển lao động ra thị trường quốc tế.

Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, tinh gọn điều kiện đầu tư cũng là một điểm mới, tạo môi trường thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp tham gia vào đào tạo nghề. Song song, chính sách phân cấp mạnh mẽ hơn cho các địa phương và nhà trường cũng được đưa vào để tăng tính linh hoạt và hiệu quả quản lý.

Với những đổi mới sâu rộng về chương trình, tổ chức, quản trị và tài chính, dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ tạo ra một hệ thống đào tạo nghề hiện đại, linh hoạt, đa dạng cơ hội cho người học, góp phần đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Thu Hằng/VOV.VN