T6 - 'địa chỉ đỏ' để dòng tin Thông tấn chảy mãi

Khu dân cư xã Phượng Cách nằm bao quanh di tích T6 của Thông tấn xã Việt Nam.

Nơi đây, vừa tròn 55 năm trước, ngày 1/7/1967, các cán bộ, công nhân viên VNTTX đã thu phát những bản tin phục vụ Trung ương Đảng, Chính phủ trong điều kiện chiến tranh ác liệt.

Theo ông Phạm Lộc, nguyên Trưởng đài thu phát tin ảnh T6, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật Thông tấn, từ năm 1964, đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh xâm lược miền Nam và leo thang đánh phá miền Bắc bằng không quân. Thực hiện chỉ thị của Trung ương Đảng và Chính phủ, VNTTX chuẩn bị các cơ sở kỹ thuật mới để dự phòng ở T6A, T6B Hà Tây (nay là Hà Nội), T7 ở Hòa Bình, T8 ở Tuyên Quang. Với khẩu hiệu hành động “Khoét hang, đào núi, dùng sức người đưa máy móc đến nơi an toàn”, cán bộ, công nhân viên VNTTX đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.

Video: Về thăm T6 - Nơi làm việc của cơ quan Việt Nam Thông tấn xã thời kháng chiến chống Mỹ

Từ nơi sơ tán, VNTTX đã chuẩn bị chu đáo nơi ăn ở, trang bị nơi làm việc, sẵn sàng chi viện cho Tổng xã tại Hà Nội khi cần thiết. Khi địch đánh phá trụ sở chính, các cán bộ, kỹ sư, nhân viên kỹ thuật vừa phải bảo quản máy móc thiết bị, thu tin chuyển về Tổng xã, vừa làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ kỹ thuật viên để tăng cường cho miền Nam và các đơn vị trong ngành.

Di tích T6 - nơi sơ tán của cơ quan Việt Nam Thông tấn xã, nay là Thông tấn xã Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ tại xã Phượng Cách, huyện Quốc Oai, Hà Nội.

Ông Lê Đình Cẩm (bên phải ảnh), một cán bộ lão thành TTXVN kể lại với phóng viên báo Tin tức về những năm tháng hào hùng của các kỹ thuật viên, điện báo viên Việt Nam Thông tấn xã đã làm việc tại T6 trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Nơi làm việc của các kỹ thuật viên, điện báo viên Việt Nam Thông tấn xã ở T6 thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, được đặt trong lòng núi Sơn Tượng.

Trước cửa hang núi Sơn Tượng vẫn còn biển đề "Việt Nam Thông tấn xã chống Mỹ cứu nước, ngày 1/7/1967" ghi lại ngày Việt Nam Thông tấn xã thu bản tin phục vụ Trung ương Đảng và Chính phủ tại T6 những năm kháng chiến.

Dẫn chúng tôi đi thăm lại khu vực làm việc của VNTTX trong lòng núi Sơn Tượng, ông Lê Đình Cẩm, một cán bộ lão thành TTXVN kể lại: T6 gắn với những ký ức không thể quên về một thời hào hùng của lớp lớp những người điện báo viên, cán bộ kỹ thuật thông tấn vượt qua bao gian khó để giữ vững “mạch máu dòng thông tin chủ lưu”, góp phần vào thắng lợi chung của cả dân tộc.

Ông Lê Đình Cẩm nhớ lại: Chúng tôi ngày ấy là những thanh niên trai tráng, luôn nhiệt huyết, đương đầu với mọi khó khăn, tham gia xây dựng cơ sở dự phòng chiến lược của cơ quan VNTTX trong chiến tranh, với quyết tâm không để làn sóng thu, phát ngưng nghỉ dù chỉ trong phút giây. Những cán bộ đầu tiên có mặt ở T6 ngày đó là Phạm Lộc, Đỗ Viết Hiệu, Nguyễn Văn Lộng, Trương Việt Cường, Phạm Hữu Châu, Nguyễn Thị Hoàng, Nguyễn Thị Hằng, Trần Thị Nga, Nguyễn Khắc Lộc, Nguyễn Đức Nam, Vũ Huy Quang, Phùng Việt Thắng…

Khu di tích T6 của Thông tấn xã nhìn từ trên cao.

Hang Gió - Di tích lịch sử cách mạng của xã Phượng Cách nằm trong khu di tích T6 của Thông tấn xã Việt Nam.

Khu nhà làm việc, sinh hoạt của các cán bộ và kỹ thuật viên, điện báo viên Thông tấn xã Việt Nam tại T6.

Cũng theo ông Cẩm, thời điểm ấy, lãnh đạo cơ quan chỉ đạo khi lựa chọn địa điểm sao cho không gần, không xa Hà Nội, thuận tiện cho việc truyền thông tin nhanh nhất; cơ sở kỹ thuật, trang thiết bị xứng là phải xứng tầm với vị thế của một cơ sở dự phòng chiến lược của VNTTX trong chiến tranh; cán bộ, kỹ thuật viên, điện báo viên được đào tạo chính quy, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ…

Ngày ấy, chỉ đạo của Tổng giám đốc Đào Tùng là ưu tiên nguồn lực cho công tác kỹ thuật. Để chuẩn bị cho cuộc chiến dự đoán sẽ vô cùng khốc liệt, VNTTX đã xây dựng kế hoạch “300% Thông tấn xã” với một loạt nơi sơ tán, trong đó có T6 với quyết tâm không để đứt mạch thông tin, bảo đảm cơ quan thông tấn quốc gia có thể hoạt động liên tục trong mọi tình huống chiến tranh.

Tại T6, bên cạnh đài phát, đài thu, cơ quan còn xây dựng hệ thống máy phát điện; trang bị hơn hai chục bộ máy thu phát KMPU hiện đại; máy thu phát ảnh được cải tiến, từ chỗ chỉ được 5 - 6 bức ảnh tăng lên 50 - 60 bức mỗi ngày.

Song song với việc xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, các ban biên tập và nhiều bộ phận khác lần lượt chuyển về T6. Cơ quan VNTTX được chính quyền và nhân dân địa phương giúp đỡ tận tình, nhường cơm sẻ áo, cùng tham gia góp công góp sức xây dựng cơ sở. Nhiều đồng chí lãnh đạo VNTTX như: Tổng giám đốc Đào Tùng; các Phó tổng giám đốc Hoàng Tư Trai, Trần Thanh Xuân, Ngô Điền, Đỗ Phượng... đã về đây trực tiếp chỉ đạo công việc.

Trong hang đá di tích T6 của Thông tấn xã Việt Nam có nhiều nhũ đá vôi rất đẹp.

Khu nhà hai tầng vừa là hội trường, vừa là nơi làm việc của các kỹ thuật viên, điện báo viên Việt Nam Thông tấn xã thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Cây hoa ngọc lan được Chi đoàn thanh niên Ban Biên tập tin Thế giới trồng lưu niệm tại khuôn viên khu T6 nhân kỷ niệm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí minh 26/3/2004.

Ngày nay, đi dưới rặng dừa và những gốc nhãn cổ thụ ở T6, nhìn lại cơ ngơi của các cụ, các bác, các anh chị đi trước trong thời hoa lửa xây dựng lên, chúng tôi càng xúc động và khâm phục ý chí gan dạ, sắt son cho dòng tin Thông tấn chảy mãi. Có được cơ sở bí mật, an toàn của T6 ngày ấy không thể không kể đến những nỗ lực vượt bậc của hàng trăm cán bộ, kỹ sư, kỹ thuật viên, điện báo viên của bộ phận kỹ thuật đã tham gia từ những ngày đầu xây dựng cho đến khi chuyển giao cho Văn phòng cơ quan quản lý.

Cũng chính nơi này, hàng chục kỹ thuật viên sau khi được đào tạo chuyên sâu tại T6 đã tỏa đi chi viện cho các chiến trường miền Nam, giúp các bạn Thông tấn xã Lào KPL và Campuhia… Thời gian trôi đi, sau khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, năm 1989, thực hiện yêu cầu của lãnh đạo ngành, Trung tâm Kỹ thuật Thông tấn chuyển giao T6 sang Văn phòng cơ quan quản lý. Từ đó đến nay, T6 đã trở thành “địa chỉ đỏ” và là một trong những điểm di tích quan trọng của ngành.

Chính T6 đã ghi dấu đậm nét một thời sống và chiến đấu, làm việc thật hào hùng của những cán bộ, kỹ thuật viên, điện báo viên để dòng tin Thông tấn chảy mãi.

Bài, ảnh, video: Viết Tôn - Trung Nguyên/Báo Tin tức