Sau ba ngày Tết thì mùng 3 hoặc mùng 4 là ngày cuối cùng, tiệc xuân đã mãn, con cháu cáo lễ để tiễn đưa Tổ tiên trở về âm cảnh.
Tính cộng đồng của Tết bộc lộ một cách đặc biệt trong tục mừng tuổi… Tết đến, tất cả đều được thêm một tuổi.
Ông bà ta có quan điểm về mê tín dị đoan, những cái không phù hợp với cuộc sống dần dẹp bỏ. Những tập tục tốt đẹp cần giữ gìn phát huy. Một trong những tục ấy là tục kiêng quét nhà ngày mùng một Tết, vì sao?
Dân gian có câu 'Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy' để nhắc nhớ con cháu truyền thống Uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.
Trong tâm thức người Việt, cây nêu được dựng lên báo hiệu một năm mới và xua đuổi ma quỷ. Khi hạ cây nêu vào mùng 7 tháng Giêng, cũng là lúc người nông dân xuống đồng cày cấy.
Ngày mùng 3 Tết hay mùng 4, mỗi gia đình làm lễ cúng đưa ông bà hay còn gọi lễ Hóa vàng. Tục này không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt trong ngày Tết Nguyên đán.
Theo quan niệm của người xưa, quét nhà vào những ngày đầu xuân là quét đi những tài lộc. Khi hốt rác trong nhà đổ đi thì thần Tài sẽ đi mất. Vì vậy, mọi người thường chỉ quét nhà nhưng lại không quét ra ngoài cửa.
'Mừng tuổi' hay lì xì đầu năm mới để lấy may mắn, tài lộc là một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt trong dịp Tết Nguyên đán.
Sau lễ cúng Giao thừa là ngày đầu năm mới, sáng mùng 1 Tết mỗi người thay nhau thắp nén hương cầu Phật gia hộ độ trì, ông bà phù hộ con cháu mạnh khỏe, năm mới làm ăn phát tài phát đạt, vạn sự như ý...
Ngày mùng 3 tết (có nơi mùng 4), làm lễ cúng đưa ông bà hay còn gọi lễ hóa vàng. Lễ này có nơi gọi lễ tiễn ông vãi. Tục này không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt.
Sáng mùng 1 Tết mọi người quây quần bên nhau trong không khí ấm cúng sum họp gia đình. Những nén hương thơm được con cháu thay nhau thắp trên bàn thờ Phật, gia tiên.
Theo một số chuyên gia văn hóa, việc chọn ngày làm lễ hóa vàng tùy thuộc vào mỗi gia đình, chủ yếu từ mùng 3 đến khoảng mùng 10 Tết Nguyên đán.
Vào mùng Một Tết - ngày đầu năm mới mọi điềm lành, tốt, may mắn hay xui xẻo... đều do gia chủ hay khách mang đến sẽ vận vào suốt một năm.