Phí bảo hiểm tiền gửi (BHTG) là nguồn thu chủ yếu và quan trọng nhất của tổ chức BHTG, góp phần lớn trong việc tăng trưởng Quỹ dự phòng nghiệp vụ để chi trả tiền bảo hiểm cho người gửi tiền, nâng cao năng lực tài chính, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.
Khoản 13 Điều 13 Luật BHTG về quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG quy định: 'Tham gia vào quá trình KSĐB đối với tổ chức tham gia BHTG theo quy định của NHNN Việt Nam; tham gia quản lý, thanh lý tài sản của tổ chức tham gia BHTG theo quy định của Chính phủ'. Đây chính là cơ sở pháp lý để BHTGVN chính thức được tham gia vào quá trình KSĐB các tổ chức tham gia BHTG.
Đến 30.6.2022, tổng nguồn vốn của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) đạt gần 89.000 tỷ đồng, tăng 8,7% so với cùng kỳ năm 2021; Quỹ dự phòng nghiệp vụ là 82,6 nghìn tỷ đồng, tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2021. Nguồn lực tài chính tăng trưởng tốt đã giúp BHTGVN tham gia có hiệu quả vào quá trình cơ cấu lại các tổ chức tín dụng (TCTD) yếu kém; bảo đảm quyền lợi của người gửi tiền.
Tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được, giữ vững tôn chỉ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của các tổ chức tham gia BHTG và sự phát triển an toàn, lành mạnh hoạt động ngân hàng. Đó là những định hướng của BHTGVN trên đường tiến về đích trong những tháng còn lại của năm 2022.
Trong 6 tháng đầu năm 2022, bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) khắc phục khó khăn, nỗ lực thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, mục tiêu đề ra trong năm 2022. Theo đó, các kết quả đạt được trong nửa đầu năm 2022 của BHTGVN cho thấy những dấu hiệu tích cực, đáng ghi nhận.
Được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), thời gian qua, BHTGVN đã triển khai đồng bộ các hoạt động nghiệp vụ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng, đồng thời không ngừng ổn định và nâng cao đời sống người lao động.
Luật Bảo hiểm tiền gửi (BHTG) là cơ sở pháp lý cao nhất điều chỉnh hoạt động bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam, hướng tới mục tiêu bảo vệ người gửi tiền. Sau 10 năm đi vào cuộc sống, bên cạnh những mặt đạt được, vẫn còn còn một số vướng mắc, bất cập, cần thiết phải nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung để tổ chức Bảo hiểm tiền gửi tham gia có hiệu quả vào tái cơ cấu tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu.
Được thành lập năm 1999 và đi vào hoạt động năm 2000, BHTGVN là tổ chức duy nhất được giao làm đầu mối triển khai chính sách BHTG nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, hỗ trợ các TCTD gặp khó khăn, kiểm soát và phòng ngừa rủi ro trong hoạt động ngân hàng.
Đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi toàn diện và sâu sắc cuộc sống của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Người dân có xu hướng giảm chi tiêu, gia tăng tiết kiệm, đặc biệt là thanh toán không dùng tiền mặt và tiết kiệm online ngày càng phát triển. Trong bối cảnh đó, vấn đề bảo hiểm cho các khoản tiền gửi luôn được người gửi tiền quan tâm.
Sau gần 10 năm Luật Bảo hiểm tiền gửi đi vào cuộc sống, bên cạnh những mặt đạt được, vẫn còn một số vướng mắc, bất cập, cần thiết phải nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung; nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền và góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng.
Chính sách bảo hiểm tiền gửi (BHTG) đã và đang thực sự trở thành một công cụ hữu hiệu của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của các tổ chức tín dụng, đảm bảo sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng. Đặc san Toàn cảnh Ngân hàng 2021 đã thực hiện cuộc phỏng vấn ông Phạm Bảo Lâm, Chủ tịch HĐQT Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN).
Ngày 20/10/2021 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 32/2021/QĐ-TTg về hạn mức trả tiền bảo hiểm. Theo đó, số tiền tối đa tổ chức bảo hiểm tiền gửi (BHTG) trả cho tất cả các khoản tiền gửi được bảo hiểm theo quy định của Luật Bảo hiểm tiền gửi (gồm cả gốc và lãi) của một người tại một tổ chức tham gia BHTG khi phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm là 125 triệu đồng.
Từ khi Luật BHTG (2012) có hiệu lực tới nay, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) xác định đối tượng công chúng mục tiêu trọng tâm, được quan tâm đặc biệt là người gửi tiền tại các quỹ tín dụng nhân dân (QTDND), tại vùng nông thôn, miền núi, bên cạnh việc tuyên truyền chính sách bảo hiểm tiền gửi (BHTG) một cách phổ quát tới công chúng nói chung với mục tiêu lan tỏa chính sách tới đối tượng công chúng dễ bị tổn thương nhưng ít có điều kiện tiếp cận với thông tin, kiến thức về lĩnh vực tài chính ngân hàng BHTG.
Sau 21 năm xây dựng và phát triển, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đã và đang thực hiện tốt nhiệm vụ được giao để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền; thực sự là công cụ hữu hiệu của Nhà nước nhằm góp phần bảo đảm hoạt động an toàn của hệ thống ngân hàng, từng bước tham gia vào quá trình tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) và xử lý nợ xấu.
Theo tài liệu Hướng dẫn chung về phát hiện sớm và can thiệp kịp thời cho các hệ thống BHTG của Hiệp hội BHTG quốc tế (IADI, 2013), phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các ngân hàng yếu kém rất quan trọng đối với hoạt động hiệu quả và ổn định của hệ thống BHTG. Đây là chức năng quan trọng của các cơ quan trong mạng an toàn tài chính nhằm duy trì sự an toàn, lành mạnh của hệ thống tài chính.
Một số biện pháp hoàn thiện và nâng cao tính hiệu quả trong hoạt động bảo hiểm tiền gửi tại Việt Nam
ThS. LÊ CHIẾN THẮNG - ThS. NGUYỄN MINH TRANG - ThS. NGUYỄN THỊ HÀ (Trường Đại học Hàng hải Việt Nam)
Hạn mức bảo hiểm tiền gửi nên có giới hạn, đáng tin cậy và bảo vệ toàn bộ được 90-95% người gửi tiền. Đây là mội khuyến nghị quan trọng tại Hướng dẫn nâng cao về phát triển hệ thống bảo hiểm tiền gửi (BHTG) hiệu quả năm 2014 của Hiệp hội BHTG quốc tế (IADI).
Hiệp hội bảo hiểm tiền gửi quốc tế (IADI) và Ủy ban Basel về Giám sát ngân hàng (BCBS) đã ấn hành Các nguyên tắc cơ bản phát triển hệ thống bảo hiểm tiền gửi (BHTG) hiệu quả.
Tiền gửi thuộc đối tượng được bảo hiểm tiền gửi (BHTG), không phân biệt hình thức gửi tiền trực tuyến hay gửi tiền trực tiếp, đều được bảo hiểm.