Sử sách ghi lại, ngày 12/3/1945, phát xít Nhật đưa quân lên chiếm Hòa Bình. Chính sách cai trị bạo tàn của chúng khiến cho cuộc sống của Nhân dân trong tỉnh nói chung và huyện Lạc Sơn nói riêng lâm vào cảnh lầm than, lòng căm thù giặc thêm sâu sắc.
Đối với người Mường ở Lạc Sơn nói riêng và một số khu vực khác thuộc tỉnh Hòa Bình nói chung thì Quốc khánh 2/9 thực sự là một ngày hội trên núi cao. Ngoài mở tiệc ăn mừng cùng với nhiều hoạt động vui chơi, giải trí, người già ở đây còn ngồi ôn lại, nhắc nhở, giáo dục con cháu mình về truyền thống anh hùng của quê hương cũng như đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.
Thăm lại chiến khu cách mạng Mường Khói trong những ngày Tháng Tám lịch sử, diện mạo xã nông thôn mới hiện lên với con đường trải nhựa thẳng tắp, đường liên xóm, đường nội đồng ược cứng hóa, thuận tiện cho việc giao thương, đi lại. Những vườn cây trĩu quả, đồi rừng xanh mát mang lại nguồn thu nhập khá cho nông dân. Là một trong những cái nôi của phong trào cách mạng tỉnh, cách đây 69 năm, chiến khu cách mạng Mường Khói gồm hai xã Hoài Ân và Hiếu Nghĩa, thuộc tổng Lạc Thành, châu Lạc Sơn là nơi các lực lượng cách mạng và nhân dân huyện Lạc Sơn tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền thành công đầu tiên của tỉnh.
Năm 2022, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân kỷ niệm 77 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Dẫu rằng mỗi năm con số kỷ niệm thêm cao, song niềm tự hào về mốc son chói lọi của Cách mạng mùa thu năm 1945 vẫn luôn khắc sâu trong lòng con dân đất Việt.
Ngày 23/5 năm Đồng Khánh thứ nhất (tức ngày 22/6/1886), quyền Kinh lược sứ Bắc Kỳ Nguyễn Trọng Hợp đã ký nghị định về việc thành lập tỉnh Mường. Lúc này, tỉnh Mường đặt tỉnh lỵ tại phố Chợ Bờ, thuộc địa phận tổng Hiền Lương, châu Đà Bắc, do đó, nhiều tài liệu gọi đơn vị hành chính mới này là tỉnh Chợ Bờ.
Năm 2021, tỉnh sẽ có nhiều hoạt động thiết thực kỷ niệm 135 năm thành lập tỉnh và 30 năm tái lập tỉnh. Nhân dịp này, Báo Hòa Bình mở chuyên mục trên các ấn phẩm Báo in và Báo Hòa Bình điện tử, đăng tải nhiều tuyến bài viết về đất và người Hòa Bình, truyền thống lịch sử tỉnh Hòa Bình qua nhiều thời kỳ; nét bản sắc văn hóa và những phong tục tập quán, danh lam thắng cảnh tỉnh Hòa Bình. Bên cạnh đó là những ghi nhận, đánh giá về thành tựu to lớn, những bước phát triển KT-XH của tỉnh hiện nay.
Với vai trò là nhà nghiên cứu lịch sử, ông Lê Văn Bàng, Chủ tịch Hội Sử học tỉnh chia sẻ: Những năm 1929-1939 là giai đoạn mở đầu có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình lịch sử đấu tranh cách mạng của Nhân dân các dân tộc ở tỉnh ta dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng. Trong thời gian này, những 'đốm lửa' cách mạng đã được nhen lên ở nhiều điểm như: Lạc Sơn, Lạc Thủy, thị xã Hòa Bình.
Với thế hệ sinh ra thời hậu chiến, thì chiến tranh đã trở thành lịch sử. Song, đó là phần lịch sử không được phép lãng quên và không bao giờ có thể lãng quên. Bởi vậy, mỗi độ thu về, tôi lại tìm trong sử sách để thấy lại những hình ảnh sắc nét của cuộc đấu tranh giành độc lập cho dân tộc, làm nên trang sử hào hùng - thành công của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945.
Thị trấn Vụ Bản (Lạc Sơn) được phong tặng đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang (LLVT) Nhân dân vào ngày 8/11/2000. Niềm tự hào về truyền thống anh hùng đã hun đúc ý chí vươn lên của các thế hệ con em, tiếp thêm sức mạnh để thị trấn vươn lên xứng tầm trung tâm chính trị hành chính, kinh tế, văn hóa của huyện.
Sau hơn 1 năm xây dựng Cụm an ninh Kiến Thiết, tình hình ANTT trên địa bàn 4 xã giáp ranh thuộc địa bàn huyện Lạc Sơn và Tân Lạc đuợc giữ ổn định. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân phát triển kinh tế, tăng cường mối quan hệ đoàn kết.
Ngày 26/8, Đoàn công tác của tỉnh do đồng chí Bùi Văn Khánh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh làm trưởng đoàn thăm và tặng quà Chiến khu cách mạng Mường Khói, huyện Lạc Sơn. Cùng đi có lãnh đạo Sở LĐ-TB&XH, Công an tỉnh, Hội LHPN tỉnh và huyện Lạc Sơn.
Hòa chung khí thế tiến công của cả nước, cách đây 74 năm, những người con đất Mường đã 'rũ bùn đứng dậy' để làm nên những ngày cách mạng quật khởi, phá bỏ xiềng xích nô lệ giành lại độc lập, tự do, viết nên bản hùng ca Tháng Tám.