Trong 12 con giáp, mèo đứng vị trí thứ 4 nhưng lại mang những đặc điểm nổi bật cũng như ý nghĩa quan trọng trong văn hóa dân gian.
Thời Trung Quốc cổ đại, mèo được xem như một con vật báo lành. Ở Ấn Độ, con mèo biểu thị cho phúc lạc. Trong văn hóa Ai Cập cổ đại, mèo được tôn vinh là một loài vật linh thiêng…
Hình tượng mèo thường gắn với các đặc tính độc đáo, thông minh, nhanh nhẹn… nhưng cũng có lúc được nhân cách hóa thành những đức tính xấu để răn dạy con người sống tốt hơn.
Đối với mỗi dân tộc, trải qua quá trình hình thành và phát triển đều lựa chọn 12 con giáp để làm tín ngưỡng thờ cúng của mình. Khác với nhiều con vật khác, thường là biểu tượng đẹp, của sức mạnh, sự oai phong, không chịu khuất phục (con hổ) hay siêng năng, chăm chỉ (con trâu)..., thì con mèo lại là con vật với đa dạng tính cách, biến ảo khôn lường. Không chỉ trên thế giới, mỗi đất nước lại có những quan niệm khác nhau về mèo, mà ở Việt Nam, cách nhìn nhận con vật này từ xưa tới nay cũng có cách nhìn đa chiều, không còn sự tương đồng.
Trong 12 con giáp, nếu tính theo 12 địa chi thì mèo là 'nhân vật' thứ 4. Đây cũng là loài vật dễ gần gũi với con người, nhất là với trẻ em
Nếu tính theo lịch vạn niên thì năm 2023 là năm Quý Mão hay năm con mèo (xếp vị trí thứ 4 trong 12 con giáp), được tính theo lịch dương từ ngày 22/1/2023 đến hết ngày 9/2/2024. Con mèo là một trong những loài vật gần gũi với con người từ lâu đời. Do đó, trong tình cảm của con người, mèo là con vật thân thuộc và gần gũi. Hiện nay, mèo đã trở thành 'thú cưng' phổ biến nhất và trở thành người bạn thân thiết với mọi người. Đặc biệt, con mèo được đề cập, khắc họa trên nhiều lĩnh vực trong văn hóa Việt Nam.
Chỉ còn 2 ngày nữa là bước sang năm mới Quý Mão 2023, những nghệ nhân của làng tranh Đông Hồ (Thuận Thành, Bắc Ninh) vẫn tất bật làm tranh Tết để phục vụ nhu cầu của thị trường. Năm nay, những bức tranh chủ đề về mèo được tìm mua nhiều hơn cả.