Du lịch Đà Nẵng vốn nổi tiếng với những bãi biển đẹp, sôi động cùng các khu nghỉ dưỡng sang trọng. Không chỉ có vậy, nếu dành một giờ di chuyển về phía tây bắc thành phố, khách du lịch còn được 'đổi gió' trong khung cảnh núi rừng, làng mạc sơn thủy hữu tình ở xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang).
Theo UBND tỉnh Quảng Nam, 6 tháng đầu năm, tổng lượt khách tham quan, lưu trú du lịch ước đạt gần 4,6 triệu lượt, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2019, tức trước Covid-19.
Tôi lên lại Tà Lang, Giàn Bí - 2 làng đồng bào Cơ Tu ở Hòa Bắc, Hòa Vang, (Đà Nẵng) sau khi vừa kết thúc Tuần lễ Du lịch Hòa Bắc với chủ đề 'Khát vọng Hòa Bắc'. Gặp tôi, Bí thư Chi bộ thôn Giàn Bí, A Lăng Như vui lắm: 'Nghe các anh ở huyện, ở xã nói, đã có tới gần 20 nghìn du khách đến Hòa Bắc trong dịp Lễ hội vừa rồi. Tôi lên lại Tà Lang, Giàn Bí - 2 làng đồng bào Cơ Tu ở Hòa Bắc, Hòa Vang, (Đà Nẵng) sau khi vừa kết thúc Tuần lễ Du lịch Hòa Bắc với chủ đề 'Khát vọng Hòa Bắc'. Gặp tôi, Bí thư Chi bộ thôn Giàn Bí, A Lăng Như vui lắm: 'Nghe các anh ở huyện, ở xã nói, đã có tới gần 20 nghìn du khách đến Hòa Bắc trong dịp Lễ hội vừa rồi.
Nhà Gươl thôn Tà Lang, xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng được xây dựng cách đây đã gần 15 năm, là nơi sinh hoạt cộng đồng, tổ chức các lễ hội truyền thống văn hóa, tâm linh của bà con Cơ Tu…
Tại huyện biên giới Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, những lớp truyền dạy cồng chiêng, múa Tung tung da dá được thực hiện và duy trì thường xuyên, góp phần gìn giữ, bảo tồn các giá trị văn hóa đặc trưng của dân tộc Cơ Tu trên dãy Trường Sơn hùng vĩ.
Tết của người Cơ Tu và cộng đồng các dân tộc thiểu số sinh sống trên dãy Trường Sơn luôn đặc biệt với không gian văn hóa đa sắc màu và hương vị truyền thống độc đáo.
Phát triển du lịch cộng đồng của đồng bào Cơ Tu ở các huyện Tây Giang, Nam Giang với sự góp sức tích cực của các HTX đã giúp cho bà con thiểu số vừa 'hái ra tiền' và vừa giữ được vốn quý là bản sắc văn hóa truyền thống.
Xây dựng nhà Gươl trong trường học là chủ trương của ngành giáo dục huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam nhằm hưởng ứng phong trào thi đua 'Xây dựng trường học thân thiện - học sinh tích cực' do Bộ GDĐT phát động.
Cơ Tu tỉnh Quảng NamLễ hội mừng lúa mới là một trong những hoạt động văn hóa đặc sắc, mang đậm truyền thống của người Cơ Tu ở các huyện Đông Giang, Nam Giang, Tây Giang thuộc tỉnh Quảng Nam. Đối với người Cơ Tu, Lễ hội mừng lúa mới là dịp để họ tạ ơn thần linh đã mang đến một mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, cầu cho năm mới được mạnh khỏe, ấm no, Lễ mừng lúa mới là dịp để dân làng tề tựu, cúng tế, cùng chia sẻ niềm vui được mùa.
Giữa mùa yêu của người Cơ Tu, bên những cánh rừng đại ngàn ngập sắc hoa cỏ mùa xuân, cư dân làng Toom Sara (xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) vẫn cần mẫn vun vén để gieo mầm tình yêu văn hóa Cơ Tu trong chính cộng đồng của họ cũng như trong lòng du khách thập phương.
Sau những trận sạt lở núi, lũ quét tại khu vực miền Trung vào năm 2020, theo chỉ đạo của Chính phủ, các tỉnh thành đã thành lập hàng loạt cuộc điều tra, khảo sát và tiến đến hội thảo khoa học để nhận diện những bất cập ở các tỉnh miền núi có nguy cơ sạt lở, lũ quét cao.
Sau những trận sạt lở núi, lũ quét tại khu vực miền Trung vào năm 2020, theo chỉ đạo của Chính phủ, các tỉnh thành đã thành lập hàng loạt cuộc điều tra, khảo sát và tiến đến hội thảo khoa học để nhận diện những bất cập ở các tỉnh miền núi có nguy cơ sạt lở, lũ quét cao.
Câu chuyện này có thể hơi buồn dịp đầu xuân. Nhưng nói về tình yêu thương, về màu xanh thì lại hợp với mùa xuân - mùa khởi đầu của sự sống.
Qua cơn bão số 9, tôi với tư cách là 'người của Mặt trận' băm bổ vượt hơn 30 cây số đường lầy lội, bùn đất, lên 2 thôn tái định cư Tà Lang và Giàn Bí, nơi còn nhiều khó khăn của xã miền núi Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng. Bên bếp lửa nhà Gươl, già Bùi Văn Siêng (thôn Giàn Bí) và già Đinh Hồng Khanh (thôn Tà Lang) đã nói nhiều về nghĩa tình của Mặt trận. Từ rất lâu rồi, người Cơ Tu ở 2 thôn Tà Lang, Giàn Bí coi Mặt trận là mái ấm, coi cán bộ Mặt trận như người trong nhà.
Áo dài khăn đóng không chỉ là bộ trang phục cổ điển của người Việt, mà nó cũng là loại trang phục truyền thống được ưa thích của các già làng dân tộc Cor sinh sống ở miền núi tỉnh Quảng Ngãi, Quảng Nam. Đồng bào gọi đó là 'áo bông tròn' vì hoa văn hình tròn tượng hình chữ 'Thọ', chữ 'Vạn', rồng trên nền vải lụa, không giống như hoa văn băng dải dạng hình học, đường gấp khúc trên vải thổ cẩm của người miền núi.Không riêng đồng bào Cor mà một số tộc người khác như Cơ Tu, Bru - Vân Kiều, Tà Ôi... sinh sống ở dọc dải Trường Sơn đều sử dụng trang phục áo dài khăn đóng hoặc khăn quấn. Trong lễ kết nghĩa, lễ cưới, hát lý - nói lý, già làng Cơ Tu ở các huyện miền núi Quảng Nam thường mặc áo dài lụa xanh, đội khăn đóng, đeo nhiều món trang sức tùy theo sở thích của từng người. Dân tộc Bru - Vân Kiều ở Quảng Trị, Quảng Bình, các thầy mo, thầy cúng bắt buộc phải mặc áo dài lụa màu xanh trong lúc thực hành các lễ nghi. Bộ sưu tập ảnh chủ đề 'Thần linh - Tổ tiên - Thầy cúng' (Triển lãm tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam năm 2018) của nhà dân tộc học nổi tiếng Vagryas Gabo, có khá nhiều ảnh chụp thầy cúng người Bru - Vân Kiều mặc áo dài khăn đóng. Một điều đáng lưu ý là trong khi những vị cao niên người Kinh mặc áo dài, khăn đóng màu đen là khá phổ biến thì các già làng dân tộc thiểu số không sử dụng màu này. Người Cor ở Quảng Ngãi thích áo dài nhiều màu, người Cơ Tu và người Bru - Vân Kiều thích áo dài màu xanh.
Từ củ sâm Ba kích mà nay gia đình ông Bhríu Pố có đầy đủ tiện nghi sinh hoạt, con cái được học hành đầy đủ.
Tại các xã miền núi huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng rất nhiều học sinh không có điều kiện học qua truyền hình và internet.
Nếu Gươl (ngôi nhà làng truyền thống) như 'cột buồm' cho hành trình sống của người Cơ Tu thì những vị già làng như 'thuyền trưởng' khả kính để dân làng đi theo. Nhiều năm đi khắp các bản làng người Cơ Tu xứ Quảng, chúng tôi nhận ra rằng, câu chuyện của các già làng Cơ Tu là một thứ kiến thức hiền minh của núi rừng.
Là một vùng đất nhiều tiềm năng khai phá, phát triển du lịch văn hóa cộng đồng, du lịch sinh thái…, thời gian qua, huyện miền núi Tây Giang (Quảng Nam) đã tập trung nhiều nguồn lực phát triển du lịch, xác định đây sẽ là ngành mũi nhọn thúc đẩy phát triển kinh tế vùng đất này.
Ở thôn Gừng, thị trấn P'rao, H. Đông Giang (Quảng Nam) có một người rất đam mê và gắn bó với nghề điêu khắc truyền thống, đó là Alăng Blêu - người được ví là 'bàn tay vàng' điêu khắc Cơ Tu.