Khi đọc 'Việt ngữ nghiên cứu' (bản in 1955, NXB Thế giới tái bản năm 2020), ta nhận thấy Phan Khôi cũng thuộc fan hâm mộ 'Truyện Kiều'. Chính ông đã phát hiện ra trong 3.254 câu thơ thơ Kiều: 'Trước hết phải lấy làm lạ rằng trong Truyện Kiều không hề có chữ 'nếu' một lần nào. Thì ra, có bao nhiêu chỗ theo chúng ta bây giờ đáng nói 'nếu' thì Truyện Kiều đều nói dầu hay dẫu cả. Hình như về thời đại Nguyễn Du, trong tiếng ta chưa có chữ 'nếu' hay có rồi mà chưa được thông dụng?'.
Như vậy, sở dĩ người ta gọi con ếch hay thịt ếch là 'gà đồng', là bởi thịt của nó có vị thơm ngon giống như thịt gà. Và cách gọi con ếch là 'gà đồng' của người Việt Nam có thể đã chịu ảnh hưởng từ sách Bản thảo cương mục (*).
Bánh mì Việt Nam xếp vị trí số 1 trong tốp 100 món bánh sandwich ngon nhất thế giới và một lễ hội bánh mì với hoạt động trải nghiệm độc đáo muốn đón tới 100.000 lượt khách
Trong tiếng Việt 'lung tung' và 'linh tinh' là hai từ được xếp vào loại từ láy, trong đó các yếu tố cấu tạo từ đều không có khả năng độc lập trong hành chức. Tuy nhiên, có lẽ ít người biết rằng, đây đều là những từ Việt gốc Hán.
ục ngữ Việt Nam có câu 'Ai nỡ ăn cướp cơm chim' (Dị bản Ai nỡ ăn cướp cơm chim mắm vét). Ngoài ra còn có thành ngữ 'Ăn cướp cơm chim', được nhiều sách thu thập và xếp vào diện tục ngữ.
Có những câu tục ngữ, thành ngữ nghe rất quen. Nhiều người cùng sử dụng, thế nhưng mỗi người nói/ viết mỗi phách. Lại tủm tỉm cười, duyên dáng tệ ắt cho rằng tôi nói vống chứ gì? Thì đây, 'Tai vách mạch dừng' hay 'Tai vách mạch rừng'? Đâu nguyên bản, đâu 'dị bản'? Lâu nay đã có nhiều cuộc tranh luận, hầu như không ai chịu ai. Vì lẽ đó, câu trả lời dứt khoát vẫn còn 'lửng lơ con cá vàng', mỗi người hiểu mỗi phách giữa 'rừng' và 'dừng'.
Sau lần đầu tổ chức (năm 2023), ngày 26/4, Hiệp hội Du lịch TPHCM công bố Lễ hội Bánh mì Việt Nam lần thứ 2 năm 2024. Lễ hội lần này sẽ tổ chức trong 3 ngày, từ 17-19/5 tại công viên Lê Văn Tám (quận 1).
Lễ hội năm nay có sự tham gia khoảng 150 gian hàng, gồm: thương hiệu bánh mỳ nổi tiếng trên 50 năm, tiệm bánh mỳ, nhà hàng phục vụ món ăn kèm bánh mỳ; nhà cung cấp nguyên liệu gia vị...
Trọc phú là một từ Việt gốc Hán, vốn chỉ kẻ làm điều bất chính mà giàu có (chữ trọc đây có nghĩa là tham lam, ti tiện, bẩn thỉu); trái nghĩa với trọc phú là thanh bần (nghèo mà trong sạch, lương thiện):
Từ logistics mà chúng ta thường gặp có nhiều nghĩa, lúc như một khái niệm, một lĩnh vực kinh tế, một hoạt động kinh tế, lúc như một bộ môn khoa học, …
Dân gian có câu 'Phận gái mười hai bến nước'. Vậy mười hai bến gồm những bến nào?
Trong thời đại khoa học kỹ thuật phát triển nhanh chóng, đời sống văn hóa xã hội thay đổi và hội nhập sâu rộng trên quy mô toàn cầu, tiếng Việt cũng cần được cập nhật, bổ sung, làm công cụ nền tảng để đồng hành phát triển và tiếp thu các thành tựu mới của văn minh nhân loại.
Thật ngộ nghĩnh nghe qua cứ tưởng như đùa, như giỡn chơi nhưng lại có lý ra phết. Ấy là chuyện trai mới lớn, gái đương xoan từ lúc quen nhau đến khi se duyên cầm sắt, sinh con đẻ cái có thể tóm gọi 'quy trình' bằng '4C': cười, cươi, cưới, cưỡi. Nói thế đúng không? Cô Hai ơi, câu trả lời nè: 'Cấm cãi'. Vậy, có bao nhiêu kiểu cười?
Tôi biết anh Bùi Phụng vì cả hai đều là bạn với anh Bùi Quang Rực ( con cụ Bùi Hưng Gia, nhà Tư sản Hàng Trống ).
Thành ngữ 'xỏ lá ba que' bắt nguồn từ một trò chơi có từ thời Pháp thuộc, sau đó được dùng để chỉ một kiểu người trong xã hội.
Truy về nguồn gốc, tên gọi 'khổ qua' có nét nghĩa tương đồng với tên gọi 'mướp đắng'.
Sau phản ánh của dư luận, Công ty TNHH Thường Nhật (chủ đầu tư tuyến buýt sông số 1, TP HCM) đã tiếp thu và sớm gỡ những bảng hiệu có chữ 'ga tàu thủy' tại bến Bạch Đằng, bến Thủ Thiêm và các điểm đón - trả khách khác.
Từ 5 giờ sáng 15 tháng Giêng (24/2), tại 4 địa điểm ở các đền: Thiên Trường, Cổ Trạch và Trùng Hoa, Ban Tổ chức Lễ hội Khai ấn Đền Trần (phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) đã phát ấn cho nhân dân, du khách. Dù trời mưa nhưng khá đông người từ khắp nơi đã về Đền Trần để dâng hương, xin ấn...
'Hội hè đình đám' là những cuộc tổ chức hội họp tại các xã thôn nhân dịp làng vào đám với nhiều trò giải trí.
Người đầu tiên mệnh danh tỉnh Quảng Bình là 'vương quốc hang động' quả là có sự liên tưởng thật tinh tường và khái quát. Hơn 500 hang động được phát hiện, trong đó có những hang động to lớn, tráng lệ bậc nhất Việt Nam và thế giới, đã góp phần biến vùng đất Quảng Bình thành điểm đến du lịch có sức thu hút đặc biệt đối với du khách muôn phương.
'Ngày tư ngày tết' là cụm từ để chỉ dịp những ngày đầu năm âm lịch. Trong đó, chữ 'tư' nghĩa là năm, mùa.
Anh về tìm vẩy cá trêTìm gan tôm sú, tìm mề con lươnAnh tìm con bướm có xương, Dây tơ hồng có rễ, đạo cang thường em ưng anh.
Chỉ xác là thảo dược khá thông dụng trong Đông y; vị đắng, tính hàn, vào hai kinh tỳ, vị; tác dụng phá khí, tiêu tích, hóa đàm...
Bạn đọc Lê Nam hỏi: 'Chuyên mục ' Cà kê chuyện chữ nghĩa ' trên báo Thanh Hóa (12/2022) có bài ' Vô hình trung hay vô hình chung ', trong đó giải thích cặn kẽ nguồn gốc của từ ngữ và hướng dẫn độc giả sử dụng các viết đúng là 'vô hình trung'. Tôi thấy bài viết rất bổ ích, bản thân tôi sau khi đọc cũng đã tránh được sai sót khi cần sử dụng đến từ này. Hiện nay tôi thấy còn một từ nữa cũng liên quan đến 'trung' hay 'chung' đó là 'tựu trung' và 'tựu chung'. Vậy xin chuyên mục cho biết trong hai cách viết vừa nêu thì cách nào là đúng?'.
Liệu bạn có biết ông Ba Bị - người mà chuyên được đem ra hù dọa trẻ con khi không nghe lời, quậy phá hay biếng ăn?
Khi nói đến Phan Thiết thì không thể nào không nhắc đến nước mắm - một sản vật đã nổi tiếng từ xưa của vùng đất này. Tuy nhiên ít người biết rằng để góp phần làm cho hương vị nước mắm 'bay cao bay xa' như vậy là nhờ vào chiếc tĩn - dụng cụ chủ yếu để đựng nước mắm trước năm 1975.
Một khi nói rằng, trong tiếng Việt không có từ 'khong' ắt nhiều người đồng ý, bởi bản thân nó không có nghĩa chăng? Trong khi đó, với từ 'không' ta lại thấy hàng loạt từ mang nhiều sắc thái khác nhau.
L.T.S: Sau ba bài viết liên quan đến liêm chính khoa học đăng trên các số báo phát hành từ ngày 08 đến 10/11 vừa qua, Chuyên đề Công an TPHCM xin khép lại những ý kiến với cách nhìn đa chiều lần này bằng bài viết của nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Công về 'đạo văn'.
Khi nói và viết, hầu như mọi người Việt Nam đều sử dụng chính xác và hiểu đúng nghĩa từ 'hi sinh' trong từng ngữ cảnh, đúng như Từ điển tiếng Việt (Hoàng Phê chủ biên - Trung tâm từ điển học Vietlex, bản có chú chữ Hán cho những từ Hán Việt) đã giảng: ' hi sinh 犧牲I.[ động từ ] 1 tự nguyện nhận về mình sự thiệt thòi, mất mát lớn lao nào đó, vì một cái gì cao đẹp: hi sinh lợi ích cá nhân . 2 chết vì đất nước, vì nghĩa vụ và lí tưởng cao đẹp: hi sinh ngoài chiến trường. 犧牲 • II [ danh từ ] sự hi sinh: chấp nhận mọi hi sinh'.
Trong tiếng Việt, 'bàng quan' và 'bàng quang' đều là những từ Việt gốc Hán; nghĩa của chúng khác nhau hoàn toàn, nhưng lại có âm đọc và chữ viết gần giống nhau.
26 năm định cư, lập nghiệp ở xứ người, với 5 cuộc triển lãm tranh cá nhân trong nước và 17 lần ở Tây Ban Nha chứng tỏ sức sáng tạo dồi dào không ngừng nghỉ của họa sĩ Nguyễn Phạm Thúy Hương (1969) - người phụ nữ Việt Nam quê gốc Đà Nẵng. Cô đã xác lập một kỷ lục khó ai bì kịp!
Thành ngữ 'Dở như hạch' không được bất cứ cuốn từ điển nào chúng tôi có trong tay thu thập thành một mục riêng. Tuy nhiên, trong thực tế đời sống, thì nó lại được dùng khá nhiều, và cũng là chủ đề bàn luận khá sôi nổi.
Học chương trình phổ thông, hẳn ai cũng biết chữ Quốc ngữ dùng hiện nay ban đầu được tạo ra từ các giáo sĩ châu Âu khi vào nước ta truyền đạo. Qua quá trình sử dụng, vì tính tiện ích nên ngày càng được hoàn thiện và trở thành chữ của dân tộc mà ta gọi là tiếng Việt. Tuy vậy, ít ai biết rằng, quyển sách tiếng Việt đầu tiên ấy hiện đang được lưu giữ tại Nhà thờ Mằng Lăng, xã An Thạch, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên.