Nhắc đến Hà Nam là nhắc đến 'cái nôi' nuôi dưỡng mạch nguồn văn chương của Nam Cao - một nhà văn hiện thực phê phán thế kỷ XX của Việt Nam. Còn nhớ về Hà Nam là người ta thường nhớ về hương vị cá kho làng Vũ Đại.
Các tác giả Trần Quốc Toàn, Tịnh Bình, Nguyên Khối, Tâm Không Vĩnh Hữu, Trầm Thanh Tuấn, Nguyễn Thánh Ngã...
Tôi từng đọc được ở đâu đó câu nói, ký ức tuổi thơ là tài sản quý giá nhất của mỗi người. Kể từ ngày nhà tôi chuyển xuống phố huyện định cư, mỗi độ mùa xuân chạm ngõ, tôi lại thao thức nhớ bản nhỏ của tôi, nhớ những cái Tết chim ấm áp, yên lành…
Nhờ xây dựng được thương hiệu, trong dịp Tết, sản phẩm cá nướng Hộ Độ (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) luôn hút khách, làm ra tới đâu bán 'cháy hàng' tới đó.
Những ngày giáp Tết không khí tại làng nướng cá Diễn Vạn càng trở nên nhộn nhịp. Nhiều chủ cơ sở phải thuê thêm nhiều lao động để nướng cá kịp giao cho khách.
Những cơn nắng tháng Chạp lúc vàng non dịu nhạt, lúc lại đậm sắc vàng cứ rượt đuổi nhau từng đợt ngoài sân. Má lại bưng bê dời mấy mẹt tre theo hướng nắng rồi luôn tay trở bề mấy bẹ dưa cải, rổ hành tím. Những sợi dây chuối chẻ dọc còn thơm mùi nhựa lá cũng được xếp đầy một góc sân trưa im vắng. Mùi kiệu, mùi rau củ quyện vào mùi nắng nguyên sơ đưa hương tháng Chạp về đầy ắp sân nhà.
Tác phẩm Chí Phèo được nhà văn Nam Cao sáng tác dựa trên những nguyên mẫu có thực ngoài đời như: Chí Phèo, Bá Kiến... Sự nổi tiếng của tác phẩm khiến nhân vật trong sách có sức sống hơn hẳn các nguyên mẫu ngoài đời. Chính vì vậy, ngày nay, mọi người quen gọi làng Đại Hoàng (xã Hòa Hậu, H.Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) thành làng Vũ Đại, nơi có ngôi nhà của địa chủ Bá Kiến nổi tiếng với tuổi đời hơn 100 năm.
Thưởng thức món ốc nóng sực, thơm lừng trong cái gió bát ngát của Hồ Tây mới thấy hết được vị ngon của món ăn mà mình thèm khát, mới thấy cuộc đời thật nhẹ nhàng, thanh thản.
Các công ty du lịch vừa chính thức khai trương tuyến du lịch Tà Năng – Phan Dũng, đây là cung đường trekking được mệnh danh đẹp bậc nhất Việt Nam.
Nhiều năm nay, cá thu nướng đã trở thành đặc sản và là món quà quê dân dã của người dân xứ Thanh nhất là mỗi độ Tết đến, Xuân về.
Món cá kho Đại Hoàng với hương vị đặc biệt, giá dao động từ 400 nghìn đồng - 1 triệu đồng/nồi tùy theo kích thước, có loại đặc biệt giá lên tới 1,5 triệu đồng/nồi.
Bất kể lạnh giá hay nắng gắt, những lò nướng cá của người dân vùng biển xứ Thanh vẫn không ngừng đỏ lửa. Món cá thu nướng ở đây đã trở thành đặc sản theo tay người đi khắp muôn nơi.
Hà Giang có vô vàn đặc sản núi rừng bạn nên thưởng thức khi tới nơi đây.
4 giờ sáng dậy thể dục, ra ngã ba đường, tôi đã thấy nhà người hàng xóm rì rầm bên nồi bánh chưng. Lửa đỏ, than đượm, nồi bánh sùng sục tỏa mùi thơm thoảng. Chị chủ nhà lấy que cời than, cho thêm củi, kiểm tra cẩn thận. Chắc chị và gia đình đã lọ mọ từ chiều hôm trước, hoặc là nửa đêm tới giờ...
Nghề kho cá ở làng Vũ Đại có từ lâu đời, nhưng không ai rõ từ khi nào, chỉ biết ngày xưa cá kho cùng với chuối ngự được cung tiến cho vua và để nấu được nồi cá kho cũng lắm công phu và tỉ mỉ, từ công đoạn chuẩn bị nồi, quá trình kho, cho tới các gia vị tự nhiên truyền thống.
Khi chị em chúng tôi còn nhỏ, năm nào cũng vậy, cứ đến ngày 28 Tết là bố tôi bắt đầu gói bánh chưng, bánh tét. Trước đó, mẹ tôi ra chợ để chọn những nguyên liệu làm bánh tươi ngon. Ngày ấy, chị em chúng tôi tíu tít giúp bố mẹ rửa lá, đãi nếp, đỗ xanh. Mẹ tôi phụ trách việc đồ nhân và ướp thịt. Lạt dùng để gói bánh làm từ cật tre được bố tôi ngâm nước 2 ngày trước đó. Mỗi người đều góp một chút công sức của mình vào nồi bánh, vì thế cả nhà cứ nhộn nhịp hẳn lên.
Nghe kiếm hiệp vậy thôi, chứ sườn 'đồ long' rất ngon, khiến ai đã nếm qua rồi thì nhớ nhung hết sức. Và để làm được món này, phải đầy chất nghệ thuật chứ chẳng như chơi.
Chiều về thăm quê, tôi đứng lặng bên bến sông đợi chuyến phà sang ngang. Phía xa mây trắng bay bay, nước sông ánh màu bàng bạc. Bờ bãi xa vắng, người làm đồng đốt cỏ lau, thân ngô già khói bay bảng lảng phủ dọc triền sông. Phía bên bãi lở, ngôi làng nhỏ nằm chon von ngay sát chân đê.
Cả mấy ngày áp Tết, bếp củi là nơi tôi quẩn quanh nhiều nhất. Vừa lo đun nấu, lại vừa sưởi ấm. Và cả để thực hành lại một kỹ năng tôi thành thạo thuở nhỏ: nướng khoai.
Hàng chục loại hoa, quả, lá, gốc, rễ cây rừng với các công dụng chữa bệnh khác nhau được ông Hồ Văn Hùng (65 tuổi) miệt mài xuyên rừng tìm kiếm, mang về chữa bệnh cho dân bản. Ngoài việc chữa bệnh cho dân bản, ông còn thông tuệ tất cả những gì thuộc về rừng xanh, núi thẳm…
Là món ăn truyền thống dân dã của làng quê, món cá thu nướng vùng biển Sầm Sơn đã trở thành mặt hàng đặc sản làm món ngon ngày Tết và dùng để làm quà biếu mỗi dịp Tết đến Xuân về.
5h sáng mỗi ngày, trong dãy ki ốt dọc chợ hải sản Nghi Thủy (TX. Cửa Lò) đã bập bùng ánh than hồng. Những người phụ nữ nhanh nhẹn bưng những thùng cá thửng, cá thu, cá trích... đặt xung quanh bếp. Chốc lát, mùi thơm mặn mòi vị biển như 'đánh thức' tất cả mọi người. Món cá nướng sạch lành đã trở thành đặc sản theo tay người đi muôn xa.
Khi mùa hè đến, bàng mặc áo màu xanh, từng tán lá như chiếc lọng xanh, mát rượi che nắng hè. Quanh gốc bàng đầu làng là cả một kho cổ tích ấu thơ…