Tăng cường tư duy phản biện từ đề thi tiếng Anh Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025

Thí sinh dự thi Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Tập trung vào kỹ năng học thuật nhiều hơn

TS Yulia Tregubova – Trưởng Chương trình Tiếng Anh học thuật (EAP), Quyền Chủ nhiệm chương trình Tiếng Anh tại Trường ĐH Anh quốc Việt Nam (BUV) nhận xét, đề thi Tiếng Anh, Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 tập trung vào kỹ năng học thuật nhiều hơn, phù hợp với mục tiêu chuẩn bị cho tiếng Anh chuyên ngành.

Theo TS Yulia Tregubova, đề thi năm nay được điều chỉnh về mặt cấu trúc, khác và khó hơn đôi chút so với các năm trước. “Tuy nhiên, đề thi này lại gần hơn với định hướng tiếng Anh học thuật – môn mà chúng tôi thường giảng dạy cho sinh viên có nguyện vọng học tập bằng tiếng Anh ở bậc đại học” - TS Yulia Tregubova cho hay.

Đề thi năm nay gồm những dạng bài như suy luận – tức là yêu cầu học sinh hiểu nghĩa của một từ dựa vào ngữ cảnh. Những kỹ năng như vậy không chỉ giúp phát triển khả năng đọc hiểu, mà còn tăng cường tư duy phản biện. Đây là những kỹ năng quan trọng với sinh viên học bằng tiếng Anh.

Bài thi cũng không chỉ dừng lại ở việc kiểm tra từ vựng hay ngữ pháp đơn thuần, mà còn đi sâu vào các khía cạnh như collocations (kết hợp từ), các chức năng ngôn ngữ như tính mạch lạc và liên kết trong văn bản. Có thể thấy rõ sự đề cao kỹ năng tư duy phản biện – điều rất cần thiết ở bậc đại học.

Ngoài ra, đề thi còn kiểm tra một số kỹ năng học thuật quan trọng như: tóm tắt – một kỹ năng thiết yếu mà sinh viên phải sử dụng thường xuyên trong môi trường đại học.

Vì vậy, TS Yulia Tregubova cho rằng, đây là bài kiểm tra mang tính chuẩn bị tốt hơn cho học sinh trước khi bước vào đại học. Việc tập trung vào tiếng Anh học thuật và kỹ năng học thuật khiến đề thi trở nên phù hợp hơn với nhu cầu thực tế của những học sinh muốn tiếp tục học lên cao.

Về mức độ sẵn sàng của học sinh trung học hiện nay, TS Yulia Tregubova cho rằng, đề thi năm nay tập trung nhiều vào các kỹ năng học thuật như: suy luận, tóm tắt, tính mạch lạc và liên kết trong bài viết — những kỹ năng thường không được chú trọng giảng dạy trong các trường trung học công lập.

TS Yulia Tregubova tin rằng, những kỹ năng này cần được chú trọng hơn nữa để giúp học sinh chuẩn bị tốt hơn. Có thể một số trường đã bắt đầu lồng ghép các yếu tố đó vào giảng dạy, nhưng theo kinh nghiệm cá nhân của tôi, phần lớn các trường vẫn tập trung chủ yếu vào chương trình phổ thông quốc gia và luyện thi IELTS.

Đáng tiếc là IELTS không thực sự chuẩn bị cho những dạng bài như vậy, vì đây là kỳ thi mang tính học thuật theo khuôn mẫu, chỉ đánh giá một số kỹ năng nhất định, và những kỹ năng đó không hoàn toàn nằm trong phạm vi mà đề thi THPTQG năm nay hướng tới.

TS Yulia Tregubova – Trưởng Chương trình Tiếng Anh học thuật (EAP), Quyền Chủ nhiệm chương trình Tiếng Anh, trường ĐH Anh quốc Việt Nam (BUV) ( Nguồn ảnh : BUV )

Chuẩn bị cho kỳ thi năm sau

Đề thi năm nay cho thấy có sự tập trung rõ rệt hơn vào các kỹ năng học thuật. Vì vậy, TS Yulia Tregubova khuyên học sinh chuẩn bị cho kỳ thi năm sau là: hãy bắt đầu làm quen và rèn luyện những kỹ năng như: tóm tắt, diễn đạt lại (paraphrasing) – những yếu tố sẽ giúp các bạn chuẩn bị tốt hơn cho các dạng bài tương tự.

“Chẳng hạn, kỹ năng suy luận (inference) vừa là kỹ năng ngôn ngữ, vừa là kỹ năng tư duy phản biện. Điều đó giúp học sinh hiểu được nghĩa của từ hoặc nội dung thông qua ngữ cảnh, qua mạch văn, từ đó tăng khả năng đọc hiểu và xử lý thông tin hiệu quả hơn. Việc trau dồi những kỹ năng này không chỉ giúp các em làm bài tốt hơn mà còn chuẩn bị hành trang vững vàng cho việc học tập ở bậc đại học sau này” - TS Yulia Tregubova trao đổi.

Cho rằng, cần đẩy mạnh việc lồng ghép các kỹ năng học thuật vào giảng dạy – những kỹ năng sẽ giúp học sinh chuẩn bị tốt hơn cho hành trình học tập ở bậc đại học, TS Yulia Tregubova nhấn mạnh, đây là khả năng suy luận ý nghĩa dựa trên ngữ cảnh, tóm tắt ý chính của một đoạn văn, xây dựng một văn bản có tính mạch lạc, nhận diện được vai trò của các phương tiện liên kết trong câu và đoạn – cùng với nhiều kỹ năng khác hỗ trợ cho việc học thuật sau này.

Việc chú trọng phát triển những kỹ năng này sẽ giúp học sinh không chỉ vượt qua kỳ thi, mà còn thích nghi và thành công hơn trong môi trường đại học.

Minh Phong