Tăng cường ưu đãi để phát triển đội ngũ nhân lực ngành nghề chất lượng cao

Quang cảnh họp Tổ 14

Công cụ pháp lý cần thiết, đặc thù để thúc đẩy sự phát triển của ngành giáo dục và đào tạo.

Đa số ĐBQH Tổ 14 tán thành việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ và hiệu quả các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đột phá được nêu tại Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; tạo hành lang pháp lý đặc thù, vượt trội để Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt ngay từ năm 2026.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh dự họp Tổ 14

Đồng thời, tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn lớn về thể chế, nhân lực, tài chính và quản trị, khơi thông và huy động hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực và không gian phát triển mới cho toàn ngành giáo dục. Thúc đẩy tự chủ đại học thực chất, nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững đất nước.

ĐBQH Châu Quỳnh Dao (An Giang) nêu rõ, mặc dù Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể song ngành giáo dục vẫn tồn tại những bất cập, rào cản và điểm nghẽn khiến chưa thể phát huy tối đa vai trò là động lực then chốt để phát triển bứt phá kinh tế - xã hội trong kỷ nguyên mới.

ĐBQH Châu Quỳnh Dao (An Giang) phát biểu

Việc Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo được ban hành đã thể hiện một tinh thần quyết tâm chính trị rất lớn của Đảng và Nhà nước.

Do đó, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo là hoàn toàn cần thiết. Đây được coi là một công cụ pháp lý đặc thù để thúc đẩy sự phát triển của ngành giáo dục và đào tạo.

Chính sách đặc thù vượt trội về đãi ngộ nhân lực tại Điểm a, khoản 2, Điều 2 được một số ý kiến đánh giá là nội dung quan trọng tại dự thảo Nghị quyết, nhằm thể hiện tinh thần đột phá của Nghị quyết 71.

Tuy nhiên, đại biểu Châu Quỳnh Dao đề nghị, cần xem xét, nghiên cứu thêm đối với phụ cấp ưu đãi nghề được thực hiện theo lộ trình đối với cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập với mức tối thiểu 70% đối với giáo viên, 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên công tác tại vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Bởi quy định này chưa bao quát hết đối tượng là thầy, cô giáo và nhân viên trường học tại một số cơ sở giáo dục khác.

Các đại biểu tham dự họp Tổ 14

Theo đại biểu, hiện nay, Điều 33 của Luật Giáo dục quy định cơ sở giáo dục phổ thông gồm có trường Tiểu học, trường Trung học cơ sở, trường Trung học phổ thông. Nhưng thực tế còn một số loại hình trường khác như: trường phổ thông dân tộc bán trú, trường phổ thông dân tộc nội trú, trường chuyên, một số trường giáo dưỡng, loại hình trường mới tương đương với cấp trung học phổ thông như trường trung học nghề.

Mặt khác, tại điểm a, Khoản 1, Điều 2 dự thảo Nghị quyết cũng quy định Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện thẩm quyền tuyển dụng, tiếp nhận đối với nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục và nhân viên trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt và trường trung học nghề công lập.

Như vậy, các văn bản pháp luật đã quy định là ngoài cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông còn có trường chuyên biệt, trường trung học nghề, giáo dục thường xuyên. Do đó, cần nghiên cứu thêm về chính sách ưu đãi nhân lực trong ngành giáo dục đối với những trường hợp trên để các chính sách đến đủ và đúng các đối tượng.

ĐBQH Nguyễn Thị Kim Bé (An Giang) phát biểu

Cùng quan điểm này, ĐBQH Nguyễn Thị Kim Bé (An Giang) đề nghị, cần xem xét kỹ lưỡng điểm a, khoản 2, Điều 2 về chính sách đặc thù vượt trội, đãi ngộ đối với nhân lực trong ngành giáo dục. Theo đó, cần chú trọng ưu đãi đối với giáo viên, nhân viên tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp để tăng cường phát triển đội ngũ nhân lực ngành nghề chất lượng cao.

Cụ thể hóa các yêu cầu về năng lực của đội ngũ giáo viên

Đề cập đến chính sách ưu đãi đối với lĩnh vực giáo dục, ĐBQH Trần Đình Gia (Hà Tĩnh) đề nghị, cần tăng cường quản lý về văn hóa giáo dục học đường; quy định cụ thể cơ chế vượt trội nhằm khuyến khích, thu hút và phát huy hiệu quả nguồn lực xã hội đầu tư giáo dục; nâng cao năng lực số cho nguồn nhân lực ngành giáo dục; xác định rõ tiêu chí và nghĩa vụ, trách nhiệm của người được thụ hưởng chính sách ưu đãi.

ĐBQH Trần Đình Gia (Hà Tĩnh) phát biểu

Theo đại biểu Trần Đình Gia, việc thực hiện chính sách ưu đãi với giáo viên giỏi đã được đề cập rõ trong dự thảo Nghị quyết nhưng đối với những giáo viên có năng lực yếu kém thì chưa được nêu cụ thể.

Do đó, trong dự thảo Nghị quyết cần bổ sung việc đánh giá đầy đủ năng lực, sự cống hiến của giáo viên; đi kèm với chính sách là yêu cầu cao về năng lực của đội ngũ giáo viên. Việc làm này nhằm đảm bảo việc thực hiện các chính sách ưu đãi được khách quan, tránh sự cào bằng.

Các đại biểu tham dự họp Tổ 14

Bên cạnh đó, trong dự thảo Nghị quyết cũng đề cập đến việc Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện thẩm quyền tuyển dụng, tiếp nhận đối với nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục và nhân viên trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt và trường trung học nghề công lập trên địa bàn tỉnh.

Giám đố Sở Giáo dục và Đào tạo cũng thực hiện thẩm quyền điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bố trí, phân công, thay đổi vị trí việc làm đối với nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục và nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập thuộc thẩm quyền quản lý và đối với cơ sở giáo dục công lập liên quan đến phạm vi từ 2 đơn vị hành chính cấp xã trở lên.

ĐBQH Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) phát biểu

ĐBQH Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) cho rằng, cần rà soát lại thẩm quyền của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện các quy định trên. Bởi hiện nay, trong các trường học, ngoài giáo viên còn có các nhân viên tạp vụ, văn thư, hành chính. Không nên để Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện việc tuyển dụng, tiếp nhận, bố trí việc làm đối với những đối tượng này. Việc tuyển dụng, tiếp nhận, bố trí việc làm đối với họ nên thực hiện theo quy định chung của Đảng, Nhà nước đã ban hành.

Các đại biểu tham dự họp Tổ 14

N. Thành