Tăng hiệu quả công tác tư vấn học đường đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên số

Quang cảnh hội nghị.

Thành phần quan trọng của hoạt động giáo dục

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến đến các điểm cầu trên toàn quốc. Tham dự hội nghị có đại diện các đơn vị thuộc Bộ GD&ĐT, các cơ sở giáo dục; đại diện các bộ ngành, các tổ chức quốc tế; các sở GD&ĐT, các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục phổ thông, các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các đơn vị, tổ chức có liên quan.

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Xuân An Việt - Phó Vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên (Bộ GD&ĐT) - cho biết: Công tác tư vấn học đường và công tác xã hội là thành phần quan trọng của hoạt động giáo dục trong nhà trường, với mục tiêu bảo đảm sức khỏe thể chất, tinh thần, tâm lý ổn định, tạo điều kiện tốt nhất cho HSSV tham gia học tập, rèn luyện và phát triển bản thân.

Việc phát triển tư vấn học đường và công tác xã hội trường học giai đoạn 2021-2025 và các giai đoạn tiếp theo là cần thiết, góp phần thay đổi hành vi không mong muốn của học sinh, sinh viên. Công tác xã hội, tư vấn tâm lý cần tham gia giải quyết những vấn đề như bạo lực học đường, bỏ học, thiếu kĩ năng sống..., giúp bảo vệ HSSV, trẻ em tốt hơn, toàn diện hơn.

Hội nghị được tổ chức tại điểm cầu Hà Nội kết nối trực tuyến tới các cơ sở giáo dục cả nước.

Ông Nguyễn Xuân An Việt - Phó Vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên (Bộ GD&ĐT) phát biểu khai mạc hội nghị.

Để hội nghị đạt mục tiêu đề ra, đạt kết quả để triển khai tại các nhà trường, lãnh đạo Vụ Học sinh, sinh viên đề nghị các đại biểu tập trung trao đổi, thảo luận một số nội dung: Cung cấp và hướng dẫn triển khai thực hiện các chủ trường của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học.

Đánh giá thực trạng triển khai tại các cơ sở giáo dục, kết quả đạt được cũng như các hạn chế, tồn tại các nguyên nhân; thảo luận về các mục tiêu, chiến lược, nhiệm vụ, giải pháp phát triển công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong các cơ sở giáo dục đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên số.

Tại hội nghị, TS Nguyễn Thị Bích Thủy, chuyên viên Vụ Học sinh, sinh viên trình bày nội dung “Chính sách về công tác tư vấn học đường và công tác xã hội tại các cơ sở giáo dục trong bối cảnh hiện nay”, khẳng định hệ thống văn bản, chính sách đã khá đầy đủ.

Hằng năm, Bộ GD&ĐT chỉ đạo các địa phương, cơ sở giáo dục triển khai công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trường học lồng ghép trong nhiệm vụ công tác năm học, chỉ thị năm học mới. Công tác ban hành văn bản quy phạm pháp luật luôn được Bộ GD&ĐT quan tâm, góp phần tạo hành lang pháp lý cho địa phương, cơ sở giáo dục triển khai thực hiện.

TS Nguyễn Thị Bích Thủy, chuyên viên Vụ Học sinh, sinh viên trình bày tham luận tại hội nghị.

Bà Lê Thị Hồng Loan - Trưởng chương trình bảo vệ trẻ em Tổ chức UNICEF tại Việt Nam.

Tăng cường ứng dụng công nghệ số

Tham luận tại hội nghị, bà Lê Thị Hồng Loan - Trưởng chương trình bảo vệ trẻ em Tổ chức UNICEF tại Việt Nam đã trình bày kinh nghiệm quốc tế về công tác xã hội và tâm lý học đường cùng những khuyến nghị cho Việt Nam.

Bà Loan cho biết tư vấn tâm lý và công tác xã hội học đường tại Việt Nam đã được quan tâm trong những năm vừa qua. Nhiều trường học có nhân viên tư vấn chuyên nghiệp. Việt Nam hiện có các chương trình tập huấn cấp chứng chỉ cho tư vấn học đường. Tuy nhiên so với quốc tế, tỉ lệ trường học có nhân viên tư vấn chuyên nghiệp còn thấp.

Từ thực tế trên, bà Loan khuyến nghị chuẩn hóa vị trí việc làm và tiêu chuẩn năng lực chuyên môn cho nhân viên tư vấn. Ngành giáo dục cần phát triển vị trí nhân viên tư vấn chuyên trách, thí điểm mô hình bán chuyên trách. Đồng thời, cần chuẩn hóa chương trình đào tạo, bồi dưỡng và cấp chứng chỉ cho từng nhóm đối tượng.

Bà Loan cũng đề xuất xây dựng quy trình quản lý ca, bao gồm quy trình chuyển tuyến hỗ trợ chuyên sâu. Việc tư vấn cần ứng dụng công nghệ số, bảo đảm an toàn và bảo mật riêng tư cho học sinh. Cần nâng cao năng lực số cho cán bộ thông qua tư vấn trực tuyến và quản lý ca điện tử để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng.

Đại diện Sở GD&ĐT Hà Nội trình bày tham luận.

TS. Phan Thị Minh Ngọc giới thiệu về “Trạm sạc Tâm hồn”.

Tham luận tại hội nghị, bà Trần Thị Thu Hà - Trưởng phòng Chính trị, Tư tưởng và Công tác HSSV (Sở GD&ĐT Hà Nội) cho biết: Tư vấn học đường và công tác xã hội trường học thời gian qua đã được triển khai ngày càng nền nếp, góp phần xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, hỗ trợ kịp thời học sinh trước các khó khăn về tâm lý, quan hệ xã hội.

Tuy nhiên, trước yêu cầu của kỷ nguyên số và thực tiễn quy mô giáo dục rất lớn của Thủ đô, nhiệm vụ này tiếp tục đặt ra những đòi hỏi cao hơn về nhân lực, điều kiện bảo đảm, chuẩn hóa quy trình chuyên môn, tăng cường phối hợp liên ngành và chuyển đổi số an toàn, hiệu quả.

Thời gian tới, Sở GD&ĐT Hà Nội tiếp tục kiện toàn tổ chức và đội ngũ nòng cốt; nâng cao năng lực chuyên môn; chuẩn hóa quy trình tiếp nhận - tư vấn - hỗ trợ - chuyển tuyến - theo dõi; đa dạng hóa hình thức tư vấn trực tiếp và trực tuyến gắn với bảo mật thông tin; bảo đảm mọi học sinh khi cần đều được tiếp cận dịch vụ hỗ trợ kịp thời.

Đại biểu thảo luận tại hội nghị.

Các đại biểu dự hội nghị,

TS. Phan Thị Minh Ngọc - Phó Trưởng phòng Công tác học viên sinh viên và Quản lý ký túc xá, Trường Đại học Y Hà Nội cho biết: Công tác tư vấn hỗ trợ sinh viên luôn nhận được sự quan tâm từ Đảng ủy, Ban Giám hiệu nhằm tháo gỡ khó khăn trong đời sống tâm lý, học tập; phát hiện sớm các nguy cơ và thực hiện phòng ngừa; góp phần phát triển môi trường trường học an toàn, thân thiện.

Đặc biệt, từ năm 2022, nhà trường đã thành lập Trung tâm thông tin và Tư vấn sinh viên với tên gọi “Trạm sạc Tâm hồn” trực thuộc Phòng Công tác Sinh viên và Quản lý ký túc xá. Phòng được trang trí đầy đủ các thiết bị như máy tính, bàn làm việc, máy ghi âm, bàn thảo luận nhóm, tủ sách, tủ văn phòng phẩm và các vật dụng cần thiết khác.

Tại đây, sinh viên được lắng nghe, thấu hiểu, được tạo điều kiện để chia sẻ những điều mình quan tâm, mong muốn. Trên cơ sở luôn lắng nghe, thấu hiểu và chia sẻ, cán bộ tư vấn sẽ gợi mở để sinh viên có thể nhìn nhận vấn đề một cách rõ ràng, toàn diện và sâu sắc hơn nhằm giúp các em có thể tự đưa ra những giải pháp phù hợp và hữu hiệu nhất.

Lan Anh