Tăng tốc triển khai hai tuyến đường sắt đô thị trọng điểm

Danh mục ưu tiên

Hà Nội đang dốc sức đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông khung, trong đó có 15 tuyến/ đoạn tuyến ĐSĐT được xem là những dự án khó khăn, đắt đỏ nhưng cũng giữ vai trò quan trọng bậc nhất với mục tiêu tái cấu trúc đô thị, giảm thiểu phương tiện cá nhân, ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường của TP.

Dự kiến Hà Nội sẽ khởi công hai tuyến đường sắt đô thị số 2 Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và số 5 Văn Cao - Hòa Lạc trong năm nay. Ảnh: Hải Linh

Phó Giám đốc Ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội Lưu Trung Dũng cho biết, lãnh đạo TP đặt quyết tâm trong năm 2025 sẽ khởi công được hai tuyến ĐSĐT thuộc danh mục công trình, dự án hạ tầng giao thông ưu tiên thực hiện trước của TP. Đó là tuyến ĐSĐT số 2 Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo; và số 5 Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc. Hai tuyến ĐSĐT có vai trò rất quan trọng trong việc kết nối các cửa ngõ Bắc - Nam và Đông -Tây của Thủ đô.

Tuyến ĐSĐT số 2 sẽ kết nối Sân bay Nội Bài với ga trung tâm Trần Hưng Đạo (ga Hà Nội), sau đó tiếp tục kéo dài theo lộ trình khép kín: Khu đô thị Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo - Thượng Đình - Vành đai 2,5 - Bưởi - Nội Bài - Sóc Sơn. “Đây là một trong những tuyến ĐSĐT được định hướng sớm nhất của Thủ đô, nhưng nhiều năm qua do không ít vướng mắc nên chưa triển khai được. Dự kiến tuyến ĐSĐT này sẽ được khởi động trong năm 2025, hoàn thiện toàn bộ vào năm 2034; đoạn tuyến 2.4 Nam Thăng Long - Nội Bài đưa vào khai thác sử dụng năm 2030” - ông Lưu Trung Dũng cho biết.

Trước mắt, Ban Quản lý ĐSĐT đang rất nỗ lực triển khai tuyến ĐSĐT số 2, đoạn 2.1 Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo với chiều dài toàn tuyến khoảng 11,5km; đoạn trên cao dài khoảng 2,6km; đoạn ngầm dài khoảng 8,9km; khu Depot rộng 17,5ha tại phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm. Điểm đầu tuyến tại Khu đô thị Nam Thăng Long, theo đường Nguyễn Văn Huyên kéo dài - Hoàng Quốc Việt - Hoàng Hoa Thám - Thụy Khuê - Phan Đình Phùng - Hàng Giấy - Hàng Đường - Hàng Ngang - Hàng Đào - Đinh Tiên Hoàng - Hàng Bài - điểm cuối tại nút giao phố Huế - Nguyễn Du. Toàn tuyến có 10 nhà ga gồm 3 ga, 7 ga ngầm.

Phó Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội Lê Trung Hiếu chia sẻ: “Theo tôi, tuyến ĐSĐT số 2 là một trong những tuyến cấp thiết phải đầu tư nhất hiện nay. Nó không chỉ có ý nghĩa về giao thông, môi trường mà còn có vai trò quan trọng với du lịch, kiến trúc đô thị của Hà Nội”. Ông Lê Trung Hiếu cho biết thêm, tuyến ĐSĐT số 2 còn kết nối với phân nửa mạng lưới ĐSĐT của Hà Nội theo Đề án mở rộng (với 15 tuyến) mới được phê duyệt. Bởi vậy, nghiên cứu đầu tư xây dựng tuyến ĐSĐT số 2 có thể xem là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu đối với Hà Nội.

Còn tuyến ĐSĐT số 5 có điểm đầu tại nút Văn Cao - Hoàng Hoa Thám, Ngọc Hà. Điểm cuối tại khu vực xã Yên Bài. Tuyến sẽ đi qua 19 phường, xã gồm: Tây Hồ, Ngọc Hà, Giảng Võ, Láng, Yên Hòa, Từ Liêm, Đại Mỗ, Tây Mỗ, Xuân Phương, Sơn Đồng, Dương Hòa, An Khánh, Quốc Oai, Kiều Phú, Tây Phương, Hạ Bằng, Hòa Lạc, Yên Xuân, Yên Bài.

Tổng chiều dài toàn tuyến ĐSĐT số 5 khoảng 41,9km, gồm 21 ga (6 ga ngầm; 3 ga trên cao; 12 ga mặt đất); 2 depot (Sơn Đồng 18.35ha; Yên Bài 7.1ha). Tuyến chủ yếu là đi ngầm và đi trên mặt đất (có 6,6km đi ngầm, 35,3km đi trên cao và đi trên mặt đất). Tuyến số 5 được xem sẽ kết nối thẳng từ khu vực trung tâm TP đến cửa ngõ phía Tây, phục vụ cho khu công nghệ cao Hòa Lạc, tăng cường giao thông cho khu vực còn rất nhiều tiềm năng phát triển nhưng phân bổ dân cư còn thưa thớt của 19 phường, xã nêu trên.

Bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ

Phó Giám đốc Ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội Lưu Trung Dũng chia sẻ, đơn vị đang tập trung triển khai hai dự án ĐSĐT số 2 và số 5 theo đúng chỉ đạo của UBND TP, với nhiều kết quả quan trọng, bảo đảm mục tiêu khởi công trong năm 2025.

Với tuyến số 5, Ban đã hoàn thành lựa chọn và ký kết hợp đồng 4 gói thầu tư vấn chính. Hồ sơ phương án tuyến, công trình theo tỷ lệ 1/500 đã được tham vấn tại 18 xã, phường với tỷ lệ đồng thuận rất cao, đạt 98,6% cộng đồng dân cư, dự kiến Sở QH - KT trình UBND TP phê duyệt trong tháng 8/2025.

Song song với đó, Ban đang hoàn thiện báo cáo công nghệ, phương án cấp điện sau khi đã tính toán công suất và khảo sát các trạm 110kV lân cận; xây dựng tổng mức đầu tư ước tính; lập báo cáo nghiên cứu khả thi về giải phóng mặt bằng, tái định cư tại Depot Sơn Đồng; đồng thời, triển khai thiết kế FEED. “Ban cũng đã kiến nghị TP cho tách riêng dự án giải phóng mặt bằng để rút ngắn thời gian, bảo đảm tiến độ khởi công trong năm nay” - ông Lưu Trung Dũng nói.

Tuyến số 5 có lợi thế nhất định khi đoạn đi ngầm, tuyến chạy hai ống hầm đơn dưới lòng đường Văn Cao, Liễu Giai, Nguyễn Chí Thanh, Trần Duy Hưng; cũng như đoạn trên mặt đất và trên cao đều đi vào phạm vi dải phân cách giữa 2 đường cao tốc nên công tác giải phóng mặt bằng sẽ giảm thiểu được không ít khó khăn so với những tuyến đi qua khu dân cư hiện hữu.

Lãnh đạo Ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội thông tin thêm, đơn vị đã tiến hành hội nghị tham vấn cộng đồng tại các phường, xã: Ngọc Hà, Láng, Giảng Võ, Tây Hồ, Yên Hòa, Từ Liêm, Đại Mỗ, Xuân Phương, Tây Mỗ, Dương Hòa, Sơn Đồng, An Khánh, Quốc Oai, Tây Phương, Kiều Phú, Hạ Bằng, Hòa Lạc, Yên Xuân và đang trong thời gian niêm yết, tổng hợp ý kiến tham vấn. Tại các buổi tham vấn, cộng đồng dân cư có ý kiến với tỷ lệ đồng thuận cao với dự án. Hiện tại, hồ sơ phương án tuyến, công trình theo tuyến tỷ lệ 1/500 đang được Sở QH - KT thẩm định song song quá trình tham vấn cộng đồng.

Đối với tuyến ĐSĐT số 2, phương án tuyến từ ga C1 - ga C8 sẽ giữ nguyên theo quy hoạch. Đoạn từ ga C8 - ga C10 đã được trình thẩm định ngày 14/8 vừa qua. Các khu vực kiến thiết đô thị theo mô hình TOD như: Xuân Đỉnh, phía Đông hồ Hoàn Kiếm; ga C9 đã niêm yết công khai và tổ chức tham vấn cộng đồng. Hồ sơ điều chỉnh dự án đã hoàn tất, dự kiến trình UBND TP phê duyệt ngay trong cuối tháng 8 này. UBND TP Hà Nội cũng đang làm việc với Bộ Tài chính và Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) về hiệp định vay mới, đồng thời xem xét phương án cơ cấu vốn đầu tư.

Ngọc Hải