Tạo nhiều thuận lợi trong phát triển nông nghiệp bền vững
ĐTO - Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), những tháng đầu năm, tình hình sản xuất tiêu thụ nông sản trên địa bàn tỉnh diễn ra ổn định, hầu hết người sản xuất đều có lợi nhuận. Bên cạnh đó, nhiều chủ trương, chiến lược trong nông nghiệp xanh, nông nghiệp tuần hoàn, giảm phát thải... tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện nền nông nghiệp bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu...
Nhà vườn Lai Vung chăm sóc vườn quýt hồng
Các ngành hàng chủ lực đạt nhiều kết quả khả quan
Đối với vụ lúa hè thu, người dân đã thu hoạch xong. Theo đó, nông dân đang tập trung sản xuất vụ lúa thu đông 2024 với diện tích xuống giống đạt 115.848/120.000ha, đạt 96,54% so với kế hoạch. Lúa chủ yếu đang giai đoạn mạ - trổ chín.
Trên tinh thần tiếp tục phát triển ngành hàng thế mạnh, trong quy trình canh tác, nông dân áp dụng mô hình giảm giá thành sản xuất lúa. Diện tích áp dụng mô hình này cho vụ thu đông 2024 là 65.158ha. Với các biện pháp kỹ thuật như sạ thưa và bón phân vùi vào đất khi trục trạc lần cuối trước khi gieo sạ, IPM trong quản lý dịch hại... giúp bà con giảm giá thành sản xuất, tăng lợi nhuận và nâng cao chất lượng lúa gạo. Đối với mô hình giảm lượng hạt giống gieo sạ và nâng cao tỷ lệ sử dụng giống xác nhận vụ thu đông đạt 84.257ha.
Tình hình liên kết tiêu thụ lúa được quan tâm, đẩy mạnh thực hiện. Diện tích sản xuất toàn tỉnh là 189.136ha, trong đó, diện tích thực hiện liên kết vụ đông xuân của các huyện, thành phố là 54.902ha, sản lượng 385.483 tấn, chiếm 29,03% tổng diện tích sản xuất. Riêng vụ hè thu, đến ngày 10/9/2024, diện tích liên kết tiêu thụ là 42.363,03ha, đạt 22,7% diện tích xuống giống.
Theo thống kê của ngành nông nghiệp, giá thành sản xuất lúa dao động từ 3.721 - 3.841 đồng/kg (tăng 28 - 71 đồng/kg so với cùng kỳ năm 2023), với giá bán tăng đưa lợi nhuận dao động từ 28 - 31 triệu đồng/ha, tăng từ 3,6 - 7 triệu đồng/ha so với cùng kỳ.
Đáng chú ý, Đồng Tháp còn thực hiện Mô hình thí điểm canh tác lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh tại Ấp 4, xã Láng Biển, huyện Tháp Mười có quy mô 43,1ha. Đây là 1 trong 7 mô hình thí điểm của Bộ NN&PTNT thuộc Đề án 1 triệu héc-ta thực hiện ở 5 tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Đối với hoa màu, cây công nghiệp ngắn ngày vụ thu đông xuống giống được 5.351/7.743ha, đạt 69,1% so với kế hoạch. Riêng ngành hàng sen, tính đến đầu tháng 9, diện tích trồng sen của tỉnh đạt 997ha, sản lượng sen gương đạt 12.163 tấn (tương đương 4.054 tấn sen lụa). Với giá thành sản xuất bình quân đạt 9.204 đồng/kg, tăng 276 đồng/kg so cùng kỳ, giá bán bình quân đạt 20.000 đồng/kg, tăng 5.000 đồng/kg so với cùng kỳ, lợi nhuận bình quân đạt được 42 triệu đồng, tăng 18 triệu đồng/ha so với cùng kỳ.
Đến nay, tổng diện tích trồng cây ăn trái của tỉnh là gần 43.900ha. Theo đó, do nhu cầu thị trường nên giá bán trên một số mặt hàng trái cây chủ lực có sự biến động. Đối với phát triển ngành hàng xoài, tổng diện tích canh tác là hơn 14.700ha. Phấn đấu đến cuối năm 2024, tổng diện tích trồng xoài 14.754ha, tương đương giá trị sản xuất ngành hàng xoài đạt 2.526 tỷ đồng. Giá thành sản xuất bình quân đạt 12.904 đồng/kg (tăng 471 đồng/kg so với cùng kỳ), giá bán bình quân đạt 39.000 đồng/kg (giảm 9.000 đồng/kg so với cùng kỳ), lợi nhuận bình quân đạt 243 triệu đồng/ha.
Tổng đàn gia súc của tỉnh (kể cả xuất bán) là gần 252.000 con và đàn gia cầm là 8 triệu con. Diện tích nuôi thủy sản đến ngày 10/9/2024 là 5.144,04ha; sản lượng thu hoạch là 540.559,4 tấn. Hiện nay, hầu hết các vùng nuôi của doanh nghiệp (chiếm khoảng 60%) đều có áp dụng quy trình nuôi theo các tiêu chuẩn quốc tế để đáp ứng nhu cầu của các thị trường nhập khẩu. Theo thống kê của ngành nông nghiệp, hiện có 60% diện tích nuôi cá tra là của doanh nghiệp có nhà máy chế biến xuất khẩu. Diện tích nuôi cá tra thương phẩm còn lại đều có liên kết với các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu theo nhiều hình thức khác nhau và một số ít hộ nuôi theo hình thức thương mại.
Đẩy mạnh nâng cao giá trị nông sản
Bên cạnh những kết quả tích cực, phát triển nông nghiệp của tỉnh vẫn còn một số khó khăn. Theo Sở NN&PTNT, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, điều kiện thời tiết bất lợi, rầy phấn trắng xuất hiện và gây hại với diện tích nhiễm cao hơn cùng kỳ nên gia tăng số lần xịt thuốc, dẫn đến giá thành sản xuất vụ hè thu tăng.
Những tháng đầu năm, diện tích gieo trồng hoa màu có giảm so với cùng kỳ, do giá lúa cao nên một số nông dân khu vực đất trồng màu chuyển sang canh tác lúa. Bên cạnh đó, sản lượng thu hoạch đối với một số cây ăn quả chủ lực giảm so cùng kỳ và so kế hoạch (cây có múi, nhãn) do thời tiết nắng nóng nên ảnh hưởng đến việc ra hoa, đậu trái. Mặt khác, dư địa tăng trưởng dựa vào năng suất cây trồng và khai thác hiệu quả sử dụng đất không còn hiệu quả (phần lớn diện tích được khai thác hết và năng suất cây trồng đã đến ngưỡng giới hạn). Do chưa thống nhất trong phương thức thu mua theo hợp đồng nên việc liên kết tiêu thụ giữa nông dân và doanh nghiệp chưa đạt như mong đợi...
Trước thực tế đó, ngành nông nghiệp đề xuất giải pháp thực hiện. Theo đó, phân công cán bộ phụ trách địa bàn thường xuyên phối hợp thăm địa bàn nắm tình hình sản xuất, sâu bệnh, thông báo kịp thời, đề xuất biện pháp kỹ thuật quản lý sinh vật gây hại, hướng dẫn giải pháp quản lý chăm sóc cây trồng trong điều kiện thời tiết bất lợi.
Đồng thời tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn, chuyển giao khuyến khích người sản xuất sử dụng phân bón hữu cơ, chế phẩm sinh học; ứng dụng đồng bộ giải pháp giảm giá thành, công nghệ thông minh, truy xuất nguồn gốc và chuỗi giá trị góp phần nâng cao giá trị nông sản, đáp ứng yêu cầu thị trường. Tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các quy định mới của pháp luật trong lĩnh vực thủy sản, cũng như các quy định của các thị trường tiêu thụ. Ngoài ra thực hiện tốt công tác kiểm tra điều kiện sản xuất của các cơ sở sản xuất đầu vào như: con giống, thức ăn; tăng cường công tác kiểm tra điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm; công tác quan trắc cảnh báo môi trường, dịch bệnh trên thủy sản; công tác giám sát dư lượng các chất độc hại trong sản phẩm thủy sản...
