Tạo sinh kế bền vững để phát triển vùng DTTS

Người dân vùng DTTS nâng cao thu nhập nhờ trồng dâu, nuôi tằm

Việc triển khai thực hiện đầu tư tạo sinh kế bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) được Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Đam Rông đặc biệt quan tâm. Bằng cách tập trung các nguồn lực thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, Chương trình Giảm nghèo bền vững, Chương trình xây dựng Nông thôn mới… các dự án hỗ trợ sản xuất, cây, con giống, nông cụ, máy móc đã được triển khai sâu rộng đến tận cơ sở, phù hợp với điều kiện thực tế từng địa phương.

Theo Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Đam Rông, giai đoạn 2022 - 2024, tổng kinh phí đầu tư hỗ trợ sinh kế trên địa bàn đạt hơn 41 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách nhà nước hỗ trợ gần 28,3 tỷ đồng, người dân đối ứng hơn 13 tỷ đồng. Riêng nguồn vốn từ Chương trình Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi là trên 7,5 tỷ đồng, tập trung hỗ trợ trồng dâu, nuôi tằm, cung cấp nông cụ, máy móc, các chuỗi liên kết sản xuất cho hộ nghèo, cận nghèo. Ngoài ra, nguồn vốn xã hội hóa MTTQ và các sở, ban, ngành là hơn 4,2 tỷ đồng, dùng hỗ trợ trồng sầu riêng, nuôi heo và dụng cụ nuôi tằm, nông cụ sản xuất cho hơn 220 hộ đồng bào DTTS.

Ông Nguyễn Văn Chính - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện cho biết: Để người dân phát triển kinh tế bền vững, sử dụng hiệu quả sinh kế, Phòng đã tham mưu, tổ chức rà soát thực địa, đánh giá hiện trạng sản xuất từng địa phương để tham mưu UBND huyện ban hành kế hoạch cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp, lồng ghép các nguồn kinh phí hỗ trợ sinh kế theo lợi thế từng tiểu vùng. Địa phương đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi diện tích sản xuất kém hiệu quả như lúa 1 vụ, điều và cà phê già cỗi ở các xã Đầm Ròn, Đạ R’sal... sang trồng cây có giá trị kinh tế cao như dâu tằm, cây ăn quả, chăn nuôi phù hợp với điều kiện từng vùng và trình độ canh tác của người dân. Huyện cũng đặc biệt chú trọng công tác tập huấn, nâng cao kiến thức, kỹ năng trồng trọt, chăn nuôi, giúp bà con làm chủ kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất. Riêng trong 2 năm 2023, 2024, Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện đã triển khai 7 dự án cộng đồng với tổng vốn hơn 3,2 tỷ đồng, hỗ trợ hàng trăm hộ dân tiếp cận giống, vật tư, tập huấn kỹ thuật sản xuất.

Nhờ triển khai tốt những chủ trương, chính sách này, địa phương ngày càng xuất hiện nhiều mô hình sinh kế hiệu quả cao. Nổi bật là các mô hình trồng cây ăn quả xen cà phê giúp tăng thu nhập gấp 3 - 4 lần so với trồng thuần cà phê; chuyển đổi đất kém hiệu quả sang trồng cây dâu tằm cho thu nhập cao gấp 5 - 7 lần; sản xuất lúa nước đồng trà, đồng vụ năng suất cao… Các mô hình nuôi cá nước lạnh cũng đang giúp nhiều hộ gia đình có nguồn thu nhập ổn định, từng bước thoát nghèo bền vững. Trong đó, các mô hình trồng dâu, nuôi tằm đã góp phần giúp nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống cho nhiều hộ đồng bào DTTS tại các xã khó khăn. Từ năm 2022 đến nay, huyện đã hỗ trợ trồng mới 135 ha dâu tằm và cung cấp hơn 290 bộ dụng cụ nuôi tằm cho gần 300 hộ. Giá kén tằm hiện duy trì ổn định từ 190.000 - 220.000 đồng/kg. “Đặc biệt, sự ra đời của Nhà máy Ươm tơ Duy Phương (xã Đạ Rsal) với công suất sơ chế trên 2 tấn kén/ngày đã giải quyết bài toán bao tiêu đầu ra, tạo thêm động lực cho bà con mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng”, ông Chính cho biết.

Ông Cil Ha Noen - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Đạ M’rông, cho biết: “Nhờ hỗ trợ dụng cụ nuôi tằm, cây, con giống, người dân đã mạnh dạn chuyển diện tích trồng bắp kém hiệu quả sang trồng dâu, nuôi tằm. Các gia đình trồng dâu, nuôi tằm, cuộc sống khấm khá rõ rệt, đây là tín hiệu đáng mừng trong công tác giảm nghèo của xã”.

Anh K’Tùng, thôn Bob Lé, xã Phi Liêng, một trong những nông hộ đã vươn lên nhờ được hỗ trợ sinh kế, chia sẻ: “Năm 2023, tôi được hỗ trợ bộ dụng cụ nuôi tằm và kinh phí sửa lại chuồng trại. Giờ đây, nhờ hai sào dâu tằm và công việc làm thêm, hiện nay thu nhập gia đình đã ổn định, không còn lo cái nghèo đeo bám như trước”.

Những nỗ lực tạo sinh kế bền vững đã và đang mang lại nhiều chuyển biến rõ rệt ở địa phương. Tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều trên địa bàn giảm đáng kể; đến nay, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện còn 6,9% (giảm 7,9% so với cuối năm 2021), trong đó, hộ nghèo đồng bào DTTS còn 11,73% (giảm 12,26% so với cuối năm 2021). Đặc biệt, nhiều hộ không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu, chất lượng cuộc sống ngày càng được nâng cao.

Kết quả tích cực này không chỉ cho thấy hướng đi đúng đắn trong công tác giảm nghèo bền vững ở địa phương mà còn khẳng định vai trò then chốt của việc phát huy nội lực của người dân vùng đồng bào DTTS từ việc phát triển kinh tế. Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự chủ động, đồng lòng của người dân, đặc biệt là hiệu quả từ các mô hình sinh kế phù hợp, Đam Rông đang từng bước khẳng định mình trên hành trình vươn lên thoát nghèo, phát triển toàn diện và bền vững.

NHẬT QUỲNH