Dù mới chỉ được biên chế chưa lâu, nhưng sự xuất hiện và hành trình của tàu ngầm nguyên tử Belgorod trang bị ngư lôi hạt nhân Poseidon luôn là đề tài quan tâm của giới quân sự phương Tây.
Hình ảnh do vệ tinh thương mại của Airbus và Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) được trang Naval News phân tích hôm 5/10 cho thấy tàu ngầm hạt nhân Belgorod của Nga di chuyển ở trạng thái nổi ở phía đông Biển Barents, trong khu vực vành đai Bắc Cực, hồi cuối tháng 9.
Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin.
Thông tin được công bố sau khi báo Italy La Republica hôm 3/10 dẫn lời quan chức quốc phòng châu Âu giấu tên cảnh báo tàu ngầm nguyên tử Belgorod có thể đang được triển khai ở Biển Bắc để thử ngư lôi hạt nhân Poseidon.
Được biiết nhà máy đóng tàu Sevmash Nga mới chỉ bàn giao con tàu này cho Hải quân Nga vào hôm 8/7 vừa qua. Đây là lần làm nhiệm vụ đầu tiên của tàu Belgorod.
Belgorod từng được Bộ Quốc phòng Nga xác nhận là tàu ngầm đặc biệt chuyên mang ngư lôi hạt nhân Poseidon (Thần biển), được coi là một trong những siêu vũ khí uy lực nhất của Nga.
Tàu ngầm cũng có thể mang theo tàu lặn không người lái, tàu ngầm hạt nhân cỡ nhỏ và lò phản ứng hạt nhân ngầm được thiết kế để cung cấp năng lượng cho các hệ thống cảm biến dưới đáy biển.
Con tàu ban đầu được chế tạo theo thiết kế tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo Đề án 949A, khởi đóng ngày 24/7/1992.
Dự án sau đó bị đình trệ do thiếu vốn, khiến con tàu không được hoàn thiện. Ngày 20/12/2012, nhà máy Sevmash tái khởi động dự án đóng tàu Belgorod, ứng dụng thiết kế mới.
Tàu ngầm hạt nhân Belgorod dài 184 m, rộng 15 m và có lượng giãn nước 30.000 tấn khi lặn.
Nó được coi là tàu ngầm dài nhất thế giới, với chiều dài vượt qua lớp tàu ngầm Đề án 941 Akula, mẫu tàu ngầm lớn nhất mọi thời đại.
Tàu ngầm đạt tốc độ tối đa 59 km/h khi nổi, tầm hoạt động không giới hạn và vận hành được 120 ngày liên tục không cần tiếp tế.
Tàu ngầm Belgorod mang được 6 ngư lôi hạt nhân Poseidon, một trong 6 siêu vũ khí được Tổng thống Nga Vladimir Putin công bố tháng 3/2018.
Poseidon là một loại tàu ngầm không người lái sử dụng động cơ nguyên tử, mang được đầu đạn thông thường hoặc hạt nhân.
Poseidon có thể tiếp cận lãnh thổ đối phương ở độ sâu lớn, cũng như tăng tốc để cắt đuôi khi bị phát hiện.
Sau đó quay trở lại chế độ di chuyển bí mật với tốc độ thấp, nhằm tung đòn bất ngờ phá hủy cơ sở quân sự, nhóm tàu sân bay và các mục tiêu quan trọng của đối phương.
Các chuyên gia Nga đã hoàn thành thử nghiệm hệ thống động cơ sử dụng năng lượng hạt nhân của Poseidon, xác nhận năng lực hoạt động không giới hạn và tốc độ tối đa 200 km/h của vũ khí này.
Giới chuyên gia quân sự phương Tây cho rằng tàu ngầm Belgorod giúp hải quân Nga sở hữu nền tảng tiến công và thu thập dữ liệu tình báo đa năng, đủ sức làm hàng loạt nhiệm vụ khác nhau.
Nó có thể tập kích mục tiêu của đối phương bằng ngư lôi Poseidon, phát hiện và tác động vào các vật thể dưới đáy biển, trong đó có cáp truyền thông.
Belgorod cũng cho phép Nga kiểm soát vùng biển Bắc Cực, nơi tình trạng băng tan có thể mở ra những tuyến hàng hải mới, ngắn hơn nhiều so với đi qua kênh đào Suez.
Việt Hùng