Tây Ninh đẩy mạnh nông nghiệp công nghệ cao, hướng tới sản xuất bền vững

Trong chiến lược phát triển kinh tế giai đoạn mới, Tây Ninh xác định nông nghiệp công nghệ cao (NNCNC) không chỉ là một trong bốn đột phá quan trọng, mà còn là trụ cột góp phần đưa tỉnh vươn lên mạnh mẽ, khẳng định vị thế trên bản đồ nông nghiệp hiện đại của cả nước.

Với quyết tâm chính trị cao và định hướng chiến lược rõ ràng, Tây Ninh đang chuyển mình mạnh mẽ, hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chuỗi giá trị, hướng tới mục tiêu phát triển nông nghiệp sạch, bền vững và hiệu quả.

Bứt phá từ chiến lược đến hành động

Ngay sau khi xác định mục tiêu phát triển NNCNC là một trong bốn khâu đột phá chiến lược, Tây Ninh đã giao Sở Nông nghiệp và Môi trường xây dựng và tham mưu UBND tỉnh ban hành hai đề án chuyên đề trọng tâm: Đề án “Phát triển vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tỉnh Tây Ninh” và Đề án “Phát triển vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao huyện Tân Châu”.

Nông dân xuống giống mì trên địa bàn xã Phước Ninh, huyện Dương Minh Châu. (Ảnh: Nhi Trần)

Bên cạnh đó, tỉnh cũng triển khai thực hiện hàng loạt chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp tốt (GAP), NNCNC và nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2019 - 2025. Nhờ đó, sản xuất nông nghiệp của tỉnh không chỉ ngày càng hiện đại, bền vững mà còn mở ra cơ hội lớn để nâng cao giá trị gia tăng, thu hút đầu tư và nâng tầm thương hiệu nông sản địa phương.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh, đến năm 2025, tỷ lệ diện tích áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trên địa bàn tỉnh ước đạt 33% (tương đương 127.116 ha), tăng 4,5% so với năm 2020. Giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao cũng dự kiến đạt 36,9%, tăng gần 7% so với cách đây 5 năm.

Điểm sáng trong chuyển đổi sản xuất là việc hình thành 14 chuỗi liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đối với các sản phẩm nông sản chủ lực.

Ở lĩnh vực chăn nuôi, hầu hết các trang trại đều được đầu tư xây dựng theo mô hình khép kín, quy mô lớn, có ứng dụng công nghệ tiên tiến như chuồng lạnh, hệ thống xử lý chất thải sinh học… mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt.

Doanh nghiệp - động lực thúc đẩy chuyển đổi

Ông Nguyễn Đình Xuân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh cho biết, những năm gần đây, tỉnh đã thu hút được nhiều doanh nghiệp lớn đầu tư vào lĩnh vực NNCNC. Các mô hình sản xuất nhà kính, nhà màng, hệ thống tưới tự động ngày càng phổ biến, đặc biệt là ở các vùng chuyên canh rau màu, cây ăn quả và hoa.

Hiện tại, Tây Ninh đã phát triển thành công 120 ha rau thực phẩm, dưa lưới và phong lan hiện đại trong nhà màng, nhà lưới. Hệ thống tưới tiết kiệm nước được áp dụng trên 115.000 ha đất sản xuất, nâng tỷ lệ áp dụng kỹ thuật tưới tiết kiệm lên 31%. Đây là con số rất đáng ghi nhận trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng tác động đến nguồn nước và môi trường sản xuất nông nghiệp.

Bên trong nhà máy chế biến gà. (Ảnh: Phan Dương)

Không dừng lại ở đó, tỉnh còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sinh học và thiên địch để phòng trừ sâu bệnh, đặc biệt là trên các cây trồng chủ lực như lúa, rau màu, mì, mía…

Cơ giới hóa cũng được triển khai đồng bộ ở các khâu làm đất, gieo trồng, thu hoạch và vận chuyển, giúp tiết kiệm chi phí sản xuất, tăng năng suất và giảm tổn thất sau thu hoạch.

Tây Ninh không chỉ chú trọng sản xuất mà còn đẩy mạnh hoạt động chứng nhận chất lượng, truy xuất nguồn gốc nhằm tạo chỗ đứng vững chắc cho nông sản địa phương trên thị trường.

Đến nay, tỉnh đã hỗ trợ chứng nhận GAP cho 48 cơ sở với diện tích 1.035 ha; cấp 25 mã số vùng trồng nội địa với diện tích 204 ha; cấp 62 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu với diện tích 1.522 ha.

Ngoài ra, các mã số cơ sở đóng gói và cơ sở dữ liệu truy xuất nguồn gốc cũng được cập nhật đầy đủ nhằm đáp ứng yêu cầu khắt khe từ thị trường trong và ngoài nước.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, toàn tỉnh có 587 trang trại quy mô lớn, hơn 75% trong số đó áp dụng công nghệ cao như tự động hóa quy trình, sản xuất thức ăn xanh, xử lý chất thải bằng chế phẩm sinh học, đệm lót sinh học, hệ thống biogas… Nhờ đó, chi phí sản xuất giảm, môi trường được bảo vệ và hiệu quả kinh tế tăng cao.

Đặc biệt, Tây Ninh đã xây dựng thành công hai vùng cấp huyện đạt tiêu chuẩn an toàn dịch bệnh (Tân Châu và Dương Minh Châu) đối với cúm gia cầm và Newcastle. Hiện toàn tỉnh có trên 70 cơ sở được chứng nhận an toàn dịch bệnh, góp phần nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng cho sản phẩm chăn nuôi.

Lợi thế “vàng” từ vị trí địa lý và tài nguyên

Bên cạnh nỗ lực chuyển đổi sản xuất và thu hút đầu tư, Tây Ninh còn sở hữu nhiều lợi thế nổi bật giúp thúc đẩy phát triển NNCNC. Vị trí địa lý đặc biệt thuận lợi, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, có 240 km đường biên giới giáp Campuchia, ba cửa khẩu quốc tế và hệ thống giao thông kết nối xuyên suốt, giúp Tây Ninh nhanh chóng tiếp cận thị trường trong nước và mở rộng giao thương với các nước ASEAN.

Tài nguyên thiên nhiên phong phú cũng là điểm cộng quan trọng. Hồ Dầu Tiếng, công trình thủy lợi lớn nhất Việt Nam bảo đảm nguồn nước ổn định cho 185.000 ha đất nông nghiệp. Cùng với địa hình bằng phẳng, khí hậu ôn hòa, đây là điều kiện lý tưởng để phát triển cây công nghiệp, cây ăn trái và chăn nuôi quy mô lớn.

Đường ống đưa nước Lòng hồ Dầu Tiếng vượt sông Vàm Cỏ Đông tưới hai huyện Châu Thành và Bến Cầu. (Ảnh: Lê Văn Hải)

Theo ông Nguyễn Đình Xuân, Tây Ninh hiện có 11 chính sách hỗ trợ phát triển NNCNC như hỗ trợ lãi suất vay, chứng nhận GAP, phát triển sản phẩm OCOP, xúc tiến thương mại… Những chính sách này đã và đang tạo động lực mạnh mẽ, giúp nông dân và doanh nghiệp yên tâm đầu tư sản xuất.

Tính từ năm 2019 đến nay, Tây Ninh đã thu hút 122 dự án nông nghiệp công nghệ cao, trong đó có 66 dự án đã đi vào hoạt động. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự hấp dẫn và tiềm năng lớn của vùng đất này trong lĩnh vực nông nghiệp hiện đại.

Trong thời gian tới, Tây Ninh tiếp tục xác định phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ và NNCNC là chiến lược dài hạn và là đòn bẩy để nâng cao vị thế ngành nông nghiệp địa phương.

Theo ông Xuân, mục tiêu không chỉ dừng lại ở tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, mà còn hướng tới nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và cải thiện đời sống người dân.

Tỉnh cũng sẽ đẩy mạnh hợp tác với các doanh nghiệp lớn để phát triển các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, gắn với chế biến sâu và xuất khẩu. Việc ứng dụng công nghệ hiện đại còn giúp tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế tuần hoàn - một xu hướng tất yếu của nông nghiệp thế kỷ 21.

Với nền tảng vững chắc, chiến lược đúng đắn và sự đồng hành của doanh nghiệp, người dân, Tây Ninh đang sẵn sàng trở thành một trong những trung tâm nông nghiệp công nghệ cao hàng đầu khu vực phía Nam và cả nước.

Hoàng Thọ