Tháo gỡ khó khăn cho 2 vùng kinh tế lớn bị ảnh hưởng nặng nhất bởi dịch
2 vùng kinh tế lớn của cả nước là Đông Nam Bộ và ĐBSCL bị ảnh hưởng nặng nề nhất do dịch COVID-19, nên trong triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của 2 vùng từ nay đến cuối năm cần đánh giá toàn diện và triển khai nhiều giải pháp vừa quyết liệt vừa linh hoạt.
Đây là nhận định của Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông tại Hội nghị trực tuyến xây dựng kế hoạch kinh tế-xã hội và phát triển đầu tư công năm 2022 vùng Đông Nam Bộ và ĐBSCL, diễn ra vào chiều nay, 15/9.
Tăng trưởng kinh tế của 2 vùng thấp hơn bình quân cả nước
Theo Bộ KH&ĐT, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, thời gian giãn cách dài đã gây rất nhiều khó khăn cho mọi hoạt động của đời sống nhân dân, cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ của vùng Đông Nam Bộ và lĩnh vực nông nghiệp của vùng ĐBSCL.
Bà Bùi Thị Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế địa phương và lãnh thổ (Bộ KH&ĐT) thông tin, tốc độ tăng trưởng bình quân của 2 vùng trong 6 tháng đầu năm đều thấp hơn tốc độ tăng trưởng cả nước (ĐBSCL đạt 4,5%, Đông Nam Bộ đạt 4,58%, cả nước là 5,64%). Mặc dù một số địa phương có tốc độ tăng trưởng cao hơn mức bình quân chung cả nước, như Bình Phước (6,16%), Tây Ninh (7,04%), Bình Dương (7,23%), Long An (6,06%), Bến Tre (6,47%), Bạc Liêu (7,17%)… nhưng trước ảnh hưởng nặng của dịch bệnh, dự kiến cả năm 2021, tốc độ tăng trưởng của 2 vùng còn thấp hơn nữa, thậm chí một số tỉnh, thành phố có thể bị tăng trưởng âm.
Thu ngân sách Nhà nước của 2 vùng trong 8 tháng đạt hơn 495.000 tỷ đồng, chiếm hơn 46,5% số thu cả nước. Kim ngạch xuất khẩu của 2 vùng ước đạt 87,54 tỷ USD, chiếm khoảng 41,1% cả nước, trong đó vùng Đông Nam Bộ ước đạt 77,9 tỷ USD, chiếm khoảng 36,6% cả nước, tăng khoảng 21,8% so với cùng kỳ. Tổng vốn FDI đăng ký trong 8 tháng năm 2021 là 10,54 tỷ USD, chiếm khoảng 55,14% cả nước. Số doanh nghiệp thành lập mới trong 8 tháng là 37.252, chiếm 45,6% cả nước.
Tại hội nghị, Bộ KH&ĐT biểu dương một số địa phương trong vùng, dù khó khăn nhưng đã có nhiều giải pháp quyết liệt, nhằm sớm kiểm soát dịch bệnh, góp phần khôi phục đời sống của người dân và hỗ trợ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, đóng góp vào tốc độ tăng trưởng chung của cả nước.
Kiến nghị giải pháp thúc đẩy sản xuất kinh doanh và giải ngân vốn đầu tư công
Sau khi lắng nghe 10 tham luận của các địa phương, đại diện lãnh đạo Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính đã trả lời 7 vướng mắc ngay tại hội nghị.
Thứ trưởng Trần Duy Đông nêu 2 hướng giải quyết các ý kiến. Đối với kiến nghị giải đáp được ngay, Bộ KH&ĐT sẽ tổng hợp và có văn bản gửi các địa phương. Về kiến nghị liên quan đến các bộ, ngành hoặc thẩm quyền của cấp cao hơn, Bộ sẽ tổng hợp và lồng ghép vào báo cáo của 2 Tổ công tác (Tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ về rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thúc đẩy thực hiện dự án đầu tư; Tổ công tác đặc biệt về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19).
Để thúc đẩy sản xuất kinh doanh và giải ngân vốn trong 2 vùng, Bộ KH&ĐT nêu các nhóm giải pháp trọng tâm từ nay đến cuối năm.
Thứ nhất, về sản xuất kinh doanh, cần triển khai quyết liệt, mạnh mẽ các giải pháp tại Nghị quyết 105/NQ-CP về hỗ trợ doanh nghiệp, người dân trong bối cảnh COVID-19 vừa được Chính phủ ban hành. Trong tháng 9 này, các bộ, ngành sẽ phải cụ thể hóa, hướng dẫn thực hiện chính sách đề ra tại Nghị quyết để làm cơ sở cho các địa phương triển khai.
Nhiệm vụ quan trọng tiếp theo là tập trung khôi phục sản xuất của các khu công nghiệp. Cùng với đó, thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19. Các địa phương cần sớm xây dựng kế hoạch phục hồi kinh tế để có giải pháp phù hợp, không chỉ trong năm 2021, 2022, mà còn ở tầm nhìn dài hạn hơn.
Thứ hai, liên quan đến giải ngân vốn đầu tư công, Bộ KH&ĐT chia sẻ với khó khăn khách quan của địa phương và mong lãnh đạo các địa phương tập trung thực hiện nhiều giải pháp Chính phủ đã đề tại Nghị quyết số 63/NQ-CP và Công điện số 1082/CĐ-TTg về việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021.
“Phải quyết liệt đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt là vốn ODA. Giải ngân tốt những nguồn lực này sẽ giúp địa phương đạt được 2 mục tiêu: Không bị điều chuyển vốn sang địa phương khác và bù đắp cho tăng trưởng”, Thứ trưởng Trần Duy Đông phân tích thêm.
Rút ra bài học từ các địa phương có tỷ lệ giải ngân cao, dù cùng trên một mặt bằng khó khăn chung, Bộ KH&ĐT đề xuất: Phải có sự chỉ đạo sát sao của các đồng chí đứng đầu các bộ, ngành địa phương, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng lãnh đạo gắn với kiểm tra, giám sát, khen thưởng, kỷ luật; lựa chọn được ban quản lý dự án, nhà thầu xây dựng và tư vấn có năng lực tốt là rất quan trọng, nếu một khâu chậm, năng lực kém sẽ dẫn đến độ trễ trong phê duyệt dự án, thanh quyết toán; dự báo, đề xuất phân bổ vốn phải phù hợp với nhu cầu, năng lực của dự án và quản lý đơn vị chủ quan.