Thị trường lithium đang thanh lọc: Kẻ yếu rời cuộc chơi, người mạnh trụ lại

Quặng lithium. Ảnh: Asia Times

Gần đây, nhiều cơ quan truyền thông đã đưa tin về kết quả và kết luận của một nghiên cứu do Ủy ban Đồng Chile (Cochilco), cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm phân tích thị trường và nghiên cứu xu hướng khai thác, công bố vào tháng 6. Báo cáo mô tả tình trạng dư cung trên thị trường lithium và mức giá thấp hiện tại, đồng thời dự báo sự phục hồi dài hạn.

Theo tờ Asia Times, để hiểu được kịch bản này, cần phải nhìn xa hơn những biến động ngắn hạn và quay trở lại với các yếu tố cơ bản của thị trường.

Không giống các kim loại khác như đồng, vốn đã được con người sử dụng từ hơn 7.000 năm trước Công nguyên, lithium là một vật liệu mới hơn nhiều. Việc sử dụng lithium trong công nghiệp bắt đầu từ thế kỷ 19 và trong một thời gian dài chỉ giới hạn ở các ứng dụng rất cụ thể, chẳng hạn như dược phẩm hoặc hàng không vũ trụ.

Chỉ trong những thập kỷ gần đây, và đặc biệt là những năm gần đây, lithium mới có được tầm quan trọng chiến lược toàn cầu. Sự ra đời của quá trình chuyển đổi năng lượng - với trọng tâm là xe điện - đã làm thay đổi cấu trúc thị trường. Phản ánh sự thay đổi này, giá lithium, trước đây gần 10.000 USD/tấn Lithium Cacbonat Tương đương (LCE), đã tăng vọt lên hơn 70.000 USD /tấn vào năm 2022.

Sự bùng nổ này, được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng đột biến và liên tục, đã thu hút nhiều nhà cung cấp mới tham gia thị trường. Các công ty khai thác mỏ truyền thống, các công ty mới nổi và thậm chí cả các công ty dầu mỏ như Exxon đã bắt đầu tìm hiểu việc tham gia vào chuỗi cung ứng lithium, tìm cách khai thác các nguồn tài nguyên phi truyền thống như lithium có trong nước muối dầu mỏ.

Kỳ vọng về lợi nhuận vượt trội đã thúc đẩy làn sóng thăm dò và phát triển các dự án, đặc biệt là ở châu Phi và Australia, nơi nhiều mỏ lithium đá cứng đã được phát hiện và khai thác. (Trường hợp đáng chú ý nhất là mỏ Manono ở Cộng hòa Dân chủ Congo, với trữ lượng tương đương một phần ba trữ lượng ở Salar de Atacama).

Sự bùng nổ này đã đưa Australia vượt qua Chile trở thành nhà sản xuất lớn nhất thế giới, trong khi công suất lắp đặt tăng mạnh trên toàn thế giới. Hiện tượng đầu tư quá mức này - được ghi nhận rộng rãi bởi các cơ quan như Cochilco - phần lớn giải thích cho sự gia tăng đột ngột nguồn cung và sự sụt giảm giá sau đó mà chúng ta thấy ngày nay.

Hiện nay, lithium đang được giao dịch ở mức khoảng 8.700 USD/tấn LCE. Tuy nhiên, như Cochilco lưu ý, kịch bản này không bền vững vì ngành công nghiệp không tạo ra lợi nhuận ở mức giá này. Trong ngắn hạn, dự kiến một số lượng lớn các nhà cung cấp cận biên - những người đã tham gia thị trường khi giá dự kiến vượt xa bất kỳ mức giá khuyến khích nào - sẽ rời khỏi thị trường. Sự điều chỉnh tự nhiên này sẽ giúp giảm bớt tình trạng dư cung hiện tại và cho phép giá phục hồi dần dần.

Ước tính giá lithium dài hạn sẽ ổn định trong khoảng từ 12.000 đến 16.000 USD/tấn, đảm bảo lợi nhuận tối thiểu hấp dẫn cho ngành. Triển vọng này dựa trên thực tế là các yếu tố cơ bản về cấu trúc của lithium vẫn vững chắc. Quá trình chuyển đổi năng lượng, đặc biệt là sự phát triển của xe điện và lưu trữ năng lượng tái tạo, tiếp tục là động lực mạnh mẽ, bất chấp những gián đoạn tạm thời như tranh chấp thương mại giữa các cường quốc.

Mặc dù chúng ta khó có thể chứng kiến mức giá kỷ lục trên 70.000 USD/tấn vào năm 2022, thị trường lithium vẫn có dư địa để ổn định ở mức bền vững và sinh lời. Mức giá dự kiến từ 12.000 đến 16.000 USD/tấn mang lại đủ điều kiện để thúc đẩy đầu tư, duy trì tăng trưởng nguồn cung và mang lại sự chắc chắn lâu dài cho một ngành công nghiệp chiến lược trong quá trình chuyển đổi năng lượng.

Thu Hằng/Báo Tin tức và Dân tộc